百Bách  喻Dụ  經Kinh  卷quyển  第đệ  四tứ  

六lục  十thập  六lục  。 口Khẩu  誦Tụng  乘Thừa  船Thuyền  法Pháp  而Nhi  不Bất  解Giải  用Dụng  喻dụ  

昔tích  有hữu  大đại  長trưởng  者giả  子tử  。 共cộng  諸chư  商thương  人nhân  。 入nhập  海hải  採thải  寶bảo  。 此thử  長trưởng  者giả  子tử  。 善thiện  誦tụng  入nhập  海hải  。 捉tróc  船thuyền  方phương  法pháp  。 若nhược  入nhập  海hải  水thủy  。 漩tuyền  洑phục  洄hồi  流lưu  。 磯ki  激kích  之chi  處xứ  。 當đương  如như  是thị  捉tróc  。 如như  是thị  正chánh  。 如như  是thị  住trụ  。

語ngứ  眾chúng  人nhân  言ngôn  。

入nhập  海hải  方phương  法pháp  。 我ngã  悉tất  知tri  之chi  。

眾chúng  人nhân  聞văn  已dĩ  。 深thâm  信tín  其kỳ  語ngữ  。 既ký  至chí  海hải  中trung  。 未vị  經kinh  幾kỷ  時thời  。 船thuyền  師sư  遇ngộ  病bệnh  。 忽hốt  然nhiên  便tiện  死tử  。 時thời  長trưởng  者giả  子tử  。 即tức  便tiện  代đại  處xứ  。

至chí  洄hồi  澓phục  駛sử  流lưu  。 之chi  中trung  唱xướng  言ngôn  。

當đương  如như  是thị  捉tróc  。 如như  是thị  正chánh  。

船thuyền  盤bàn  迴hồi  旋toàn  轉chuyển  。 不bất  能năng  前tiền  進tiến  。 至chí  於ư  寶bảo  所sở  。 舉cử  船thuyền  商thương  人nhân  。 沒một  水thủy  而nhi  死tử  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 少thiểu  習tập  禪thiền  法pháp  。 安an  般ban  數sổ  息tức  。 及cập  不bất  淨tịnh  觀quán  。 雖tuy  誦tụng  其kỳ  文văn  。 不bất  解giải  其kỳ  義nghĩa  。 種chủng  種chủng  方phương  法pháp  。 實thật  無vô  所sở  曉hiểu  。 自tự  言ngôn  善thiện  解giải  。 妄vọng  授thọ  禪thiền  法pháp  。 使sử  前tiền  人nhân  迷mê  亂loạn  失thất  心tâm  。 倒đảo  錯thác  法pháp  相tướng  。 終chung  年niên  累lũy  歲tuế  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 使sử  他tha  沒một  海hải  。

六lục  十thập  七thất  。 夫Phu  婦Phụ  食Thực  餅Bính  共Cộng  為Vi  要Yếu  喻dụ  

昔tích  有hữu  夫phu  婦phụ  。 有hữu  三tam  番phiên  餅bính  。 夫phu  婦phụ  共cộng  分phân  。 各các  食thực  一nhất  餅bính  。

餘dư  一nhất  番phiên  在tại  。 共cộng  作tác  要yếu  言ngôn  。

若nhược  有hữu  語ngữ  者giả  。 要yếu  不bất  與dữ  餅bính  。

既ký  作tác  要yếu  已dĩ  。 為vì  一nhất  餅bính  故cố  。 各các  不bất  敢cảm  語ngữ  。 須tu  臾du  有hữu  賊tặc  。 入nhập  家gia  偷thâu  盜đạo  。 取thủ  其kỳ  財tài  物vật  。 一nhất  切thiết  所sở  有hữu  。 盡tận  畢tất  賊tặc  手thủ  。 夫phu  婦phụ  二nhị  人nhân  。 以dĩ  先tiên  要yếu  故cố  。 眼nhãn  看khán  不bất  語ngữ  。 賊tặc  見kiến  不bất  語ngữ  。 即tức  其kỳ  夫phu  前tiền  。 侵xâm  略lược  其kỳ  婦phụ  。 其kỳ  夫phu  眼nhãn  見kiến  。 亦diệc  復phục  不bất  語ngữ  。

婦phụ  便tiện  喚hoán  賊tặc  。 語ngứ  其kỳ  夫phu  言ngôn  。

云vân  何hà  癡si  人nhân  。 為vì  一nhất  餅bính  故cố  。 見kiến  賊tặc  不bất  喚hoán  。

其kỳ  夫phu  拍phách  手thủ  笑tiếu  言ngôn  。

咄đốt  婢tỳ  。我ngã  定định  得đắc  餅bính  。 不bất  復phục  與dữ  爾nhĩ  。

世thế  人nhân  聞văn  之chi  。 無vô  不bất  嗤xuy  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vì  小tiểu  名danh  利lợi  故cố  。 詐trá  現hiện  靜tĩnh  默mặc  。 為vị  虛hư  假giả  煩phiền  惱não  。 種chủng  種chủng  惡ác  賊tặc  。 之chi  所sở  侵xâm  略lược  。 喪táng  其kỳ  善thiện  法Pháp  。 墜trụy  墮đọa  三tam  塗đồ  。 都đô  不bất  怖bố  畏úy  。 求cầu  出xuất  世thế  道đạo  。 方phương  於ư  五ngũ  欲dục  。 躭đam  著trước  嬉hi  戲hí  。 雖tuy  遭tao  大đại  苦khổ  。 不bất  以dĩ  為vi  患hoạn  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 等đẳng  無vô  有hữu  異dị  。

六lục  十thập  八bát  。 共Cộng  相Tương  怨Oán  害Hại  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 共cộng  他tha  相tương  嗔sân  。 愁sầu  憂ưu  不bất  樂lạc  。

有hữu  人nhân  問vấn  言ngôn  。

汝nhữ  今kim  何hà  故cố  。 愁sầu  悴tụy  如như  是thị  。

即tức  答đáp  之chi  言ngôn  。

有hữu  人nhân  毀hủy  我ngã  。 力lực  不bất  能năng  報báo  。 不bất  知tri  何hà  方phương  。 可khả  得đắc  報báo  之chi  。 是thị  以dĩ  愁sầu  耳nhĩ  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

唯duy  有hữu  毘tỳ  陀đà  羅la  咒chú  。 可khả  以dĩ  害hại  彼bỉ  。 但đãn  有hữu  一nhất  患hoạn  。 未vị  及cập  害hại  彼bỉ  。 返phản  自tự  害hại  己kỷ  。

其kỳ  人nhân  聞văn  已dĩ  。 便tiện  大đại  歡hoan  喜hỷ  。

願nguyện  但đãn  教giáo  我ngã  。 雖tuy  當đương  自tự  害hại  。 要yếu  望vọng  傷thương  彼bỉ  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vì  瞋sân  恚khuể  故cố  。 欲dục  求cầu  毘tỳ  陀đà  羅la  咒chú  。 用dụng  惱não  於ư  彼bỉ  。 竟cánh  未vị  害hại  他tha  。 先tiên  為vị  瞋sân  恚khuể  。 反phản  自tự  惱não  害hại  。 墮đọa  於ư  地địa  獄ngục  。 畜súc  生sanh  餓ngạ  鬼quỷ  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 等đẳng  無vô  差sai  別biệt  。

六lục  十thập  九cửu  。 效Hiệu  其Kỳ  祖Tổ  先Tiên  急Cấp  速Tốc  食Thực  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 從tùng  北Bắc  天Thiên  竺Trúc  。 至chí  南Nam  天Thiên  竺Trúc  。 住trú  止chỉ  既ký  久cửu  。 即tức  聘sính  其kỳ  女nữ  。 共cộng  為vi  夫phu  婦phụ  。 時thời  婦phụ  為vì  夫phu  。 造tạo  設thiết  飲ẩm  食thực  。 夫phu  得đắc  急cấp  吞thôn  。 不bất  避tị  其kỳ  熱nhiệt  。

婦phụ  時thời  怪quái  之chi  。 語ngứ  其kỳ  夫phu  言ngôn  。

此thử  中trung  無vô  賊tặc  。 劫kiếp  奪đoạt  人nhân  者giả  。 有hữu  何hà  急cấp  事sự  。 怱thông  怱thông  乃nãi  爾nhĩ  。 不bất  安an  徐từ  食thực  。

夫phu  答đáp  婦phụ  言ngôn  。

有hữu  好hảo  密mật  事sự  。 不bất  得đắc  語ngứ  汝nhữ  。

婦phụ  聞văn  其kỳ  言ngôn  。 謂vị  有hữu  異dị  法pháp  。 慇ân  懃cần  問vấn  之chi  。

良lương  久cửu  乃nãi  答đáp  。

我ngã  祖tổ  父phụ  已dĩ  來lai  。 法pháp  常thường  速tốc  食thực  。 我ngã  今kim  効hiệu  之chi  。 是thị  故cố  疾tật  耳nhĩ  。

世thế  間gian  凡phàm  夫phu  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 不bất  達đạt  正chánh  理lý  。 不bất  知tri  善thiện  惡ác  。 作tác  諸chư  邪tà  行hành  。 不bất  以dĩ  為vi  恥sỉ  。 而nhi  云vân  我ngã  祖tổ  父phụ  已dĩ  來lai  。 作tác  如như  是thị  法pháp  。 至chí  死tử  受thọ  行hành  。 終chung  不bất  捨xả  離ly  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 習tập  其kỳ  速tốc  食thực  。 以dĩ  為vi  好hảo  法pháp  。

七thất  十thập  。 嘗Thường  菴Am  婆Bà  羅La  果Quả  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  長trưởng  者giả  。 遣khiển  人nhân  持trì  錢tiền  。 至chí  他tha  園viên  中trung  。 買mãi  菴am  婆bà  羅la  果quả  。 而nhi  欲dục  食thực  之chi  。

而nhi  勅sắc  之chi  言ngôn  。

好hảo  甜điềm  美mỹ  者giả  。 汝nhữ  當đương  買mãi  來lai  。

即tức  便tiện  持trì  錢tiền  。 往vãng  買mãi  其kỳ  果quả  。

果quả  主chủ  言ngôn  。

我ngã  此thử  樹thụ  果quả  。 悉tất  皆giai  美mỹ  好hảo  。 無vô  一nhất  惡ác  者giả  。 汝nhữ  嘗thường  一nhất  果quả  。 足túc  以dĩ  知tri  之chi  。

買mãi  果quả  者giả  言ngôn  。

我ngã  今kim  當đương  。 一nhất  一nhất  嘗thường  之chi  。 然nhiên  後hậu  當đương  取thủ  。 若nhược  但đãn  嘗thường  一nhất  。 何hà  以dĩ  可khả  知tri  。

尋tầm  即tức  取thủ  果quả  。 一nhất  一nhất  皆giai  嘗thường  。 持trì  來lai  歸quy  家gia  。 長trưởng  者giả  見kiến  已dĩ  。 惡ác  而nhi  不bất  食thực  。 便tiện  一nhất  切thiết  都đô  棄khí  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 聞văn  持trì  戒giới  施thí  。 得đắc  大đại  富phú  樂lạc  。 身thân  常thường  安an  隱ẩn  。 無vô  有hữu  諸chư  患hoạn  。

不bất  肯khẳng  信tín  之chi  。 便tiện  作tác  是thị  言ngôn  。

布bố  施thí  得đắc  福phước  。 我ngã  自tự  得đắc  時thời  。 然nhiên  後hậu  可khả  信tín  。

目mục  覩đổ  現hiện  世thế  。 貴quý  賤tiện  貧bần  窮cùng  。 皆giai  是thị  先tiên  業nghiệp  。 所sở  獲hoạch  果quả  報báo  。 不bất  知tri  推thôi  一nhất  。 以dĩ  求cầu  因nhân  果quả  。 方phương  懷hoài  不bất  信tín  。 須tu  己kỷ  自tự  經kinh  。 一nhất  旦đán  命mạng  終chung  。 財tài  物vật  喪táng  失thất  。 如như  彼bỉ  嘗thường  果quả  。 一nhất  切thiết  都đô  棄khí  。

七thất  十thập  一nhất  。 為Vì  二Nhị  婦Phụ  故Cố  喪Táng  其Kỳ  兩Lưỡng  目Mục  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 聘sính  取thủ  二nhị  婦phụ  。 若nhược  近cận  其kỳ  一nhất  。 為vị  一nhất  所sở  瞋sân  。 不bất  能năng  裁tài  斷đoạn  。 便tiện  在tại  二nhị  婦phụ  。 中trung  間gian  正chánh  身thân  仰ngưỡng  臥ngọa  。 值trị  天thiên  大đại  雨vũ  。 屋ốc  舍xá  霖lâm  漏lậu  。 水thủy  土thổ  俱câu  下hạ  。 墮đọa  其kỳ  眼nhãn  中trung  。 以dĩ  先tiên  有hữu  要yếu  。 不bất  敢cảm  起khởi  避tị  。 遂toại  令linh  二nhị  目mục  。 俱câu  失thất  其kỳ  明minh  。

世thế  間gian  凡phàm  夫phu  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 親thân  近cận  邪tà  友hữu  。 習tập  行hành  非phi  法pháp  。 造tạo  作tác  結kết  業nghiệp  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 長trường  處xứ  生sanh  死tử  。 喪táng  智trí  慧tuệ  眼nhãn  。 如như  彼bỉ  愚ngu  夫phu  。 為vì  其kỳ  二nhị  婦phụ  故cố  。 二nhị  眼nhãn  俱câu  失thất  。

七thất  十thập  二nhị  。 唵Án  米Mễ  決Quyết  口Khẩu  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 至chí  婦phụ  家gia  舍xá  。 見kiến  其kỳ  擣đảo  米mễ  。 便tiện  往vãng  其kỳ  所sở  。 偷thâu  米mễ  唵án  之chi  。 婦phụ  來lai  見kiến  夫phu  。 欲dục  共cộng  其kỳ  語ngữ  。 滿mãn  口khẩu  中trung  米mễ  。 都đô  不bất  應ứng  和hòa  。 羞tu  其kỳ  婦phụ  故cố  。 不bất  肯khẳng  棄khí  之chi  。 是thị  以dĩ  不bất  語ngữ  。 婦phụ  怪quái  不bất  語ngữ  。 以dĩ  手thủ  摸mạc  看khán  。 謂vị  其kỳ  口khẩu  腫thũng  。

語ngứ  其kỳ  父phụ  言ngôn  。

我ngã  夫phu  始thỉ  來lai  。 卒thốt  得đắc  口khẩu  腫thũng  。 都đô  不bất  能năng  語ngữ  。

其kỳ  父phụ  即tức  便tiện  。 喚hoán  醫y  治trị  之chi  。

時thời  醫y  言ngôn  曰viết  。

此thử  病bệnh  最tối  重trọng  。 以dĩ  刀đao  決quyết  之chi  。 可khả  得đắc  差sái  耳nhĩ  。

即tức  便tiện  以dĩ  刀đao  。 決quyết  破phá  其kỳ  口khẩu  。 米mễ  從tùng  中trung  出xuất  。 其kỳ  事sự  彰chương  露lộ  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 作tác  諸chư  惡ác  行hành  。 犯phạm  於ư  淨tịnh  戒giới  。 覆phú  藏tàng  其kỳ  過quá  。 不bất  肯khẳng  發phát  露lộ  。 墮đọa  於ư  地địa  獄ngục  。 畜súc  生sanh  餓ngạ  鬼quỷ  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 以dĩ  小tiểu  羞tu  故cố  。 不bất  肯khẳng  吐thổ  米mễ  。 以dĩ  刀đao  決quyết  口khẩu  。 乃nãi  顯hiển  其kỳ  過quá  。

七thất  十thập  三tam  。 詐Trá  言Ngôn  馬Mã  死Tử  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 騎kỵ  一nhất  黑hắc  馬mã  。 入nhập  陣trận  擊kích  賊tặc  。 以dĩ  其kỳ  怖bố  故cố  。 不bất  能năng  戰chiến  鬪đấu  。 便tiện  以dĩ  血huyết  污ô  。 塗đồ  其kỳ  面diện  目mục  。 詐trá  現hiện  死tử  相tướng  。 臥ngọa  死tử  人nhân  中trung  。 其kỳ  所sở  乘thừa  馬mã  。 為vị  他tha  所sở  奪đoạt  。 軍quân  眾chúng  既ký  去khứ  。 便tiện  欲dục  還hoàn  家gia  。 即tức  截tiệt  他tha  人nhân  。 白bạch  馬mã  尾vĩ  來lai  。

既ký  到đáo  舍xá  已dĩ  。 有hữu  人nhân  問vấn  言ngôn  。

汝nhữ  所sở  乘thừa  馬mã  。 今kim  為vi  所sở  在tại  。 何hà  以dĩ  不bất  乘thừa  。

答đáp  言ngôn  。

我ngã  馬mã  已dĩ  死tử  。 遂toại  持trì  尾vĩ  來lai  。

傍bàng  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  馬mã  本bổn  黑hắc  。 尾vĩ  何hà  以dĩ  白bạch  。

默mặc  然nhiên  無vô  對đối  。 為vị  人nhân  所sở  笑tiếu  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 自tự  言ngôn  善thiện  好hảo  。 修tu  行hành  慈từ  心tâm  。 不bất  食thực  酒tửu  肉nhục  。 然nhiên  殺sát  害hại  眾chúng  生sanh  。 加gia  諸chư  楚sở  毒độc  。 妄vọng  自tự  稱xưng  善thiện  。 無vô  惡ác  不bất  造tạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 詐trá  言ngôn  馬mã  死tử  。

七thất  十thập  四tứ  。 出Xuất  家Gia  凡Phàm  夫Phu  貪Tham  利Lợi  養Dưỡng  喻dụ  

昔tích  有hữu  國quốc  王vương  。 設thiết  於ư  教giáo  法pháp  。 諸chư  有hữu  婆Bà  羅La  門Môn  等đẳng  。 在tại  我ngã  國quốc  內nội  。 制chế  抑ức  洗tẩy  淨tịnh  。 不bất  洗tẩy  淨tịnh  者giả  。 驅khu  令linh  策sách  使sử  。 種chủng  種chủng  苦khổ  役dịch  。 有hữu  婆Bà  羅La  門Môn  。 空không  捉tróc  澡táo  灌quán  。 詐trá  言ngôn  洗tẩy  淨tịnh  。

人nhân  為vi  其kỳ  著trước  水thủy  。 即tức  便tiện  瀉tả  棄khí  。 便tiện  作tác  是thị  言ngôn  。

我ngã  不bất  洗tẩy  淨tịnh  。 王vương  自tự  洗tẩy  之chi  。 為vì  王vương  意ý  故cố  。 用dụng  避tị  王vương  役dịch  。 妄vọng  言ngôn  洗tẩy  淨tịnh  。 實thật  不bất  洗tẩy  之chi  。

出xuất  家gia  凡phàm  夫phu  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 剃thế  頭đầu  染nhiễm  衣y  。 內nội  實thật  毀hủy  禁cấm  。 詐trá  現hiện  持trì  戒giới  。 望vọng  求cầu  利lợi  養dưỡng  。 復phục  避tị  王vương  役dịch  。 外ngoại  似tự  沙Sa  門Môn  。 內nội  實thật  虛hư  欺khi  。 如như  捉tróc  空không  瓶bình  。 但đãn  有hữu  外ngoại  相tướng  。

七thất  十thập  五ngũ  。 駝Đà  甕Úng  俱Câu  失Thất  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 先tiên  甕úng  中trung  盛thình  穀cốc  。 駱lạc  駝đà  入nhập  頭đầu  。 甕úng  中trung  食thực  穀cốc  。 又hựu  不bất  得đắc  出xuất  。 既ký  不bất  得đắc  出xuất  。 以dĩ  為vi  憂ưu  惱não  。

有hữu  一nhất  老lão  人nhân  。 來lai  語ngứ  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  莫mạc  愁sầu  也dã  。 我ngã  教giáo  汝nhữ  出xuất  。 汝nhữ  用dụng  我ngã  語ngữ  。 必tất  得đắc  速tốc  出xuất  。 汝nhữ  當đương  斬trảm  頭đầu  。 自tự  得đắc  出xuất  之chi  。

即tức  用dụng  其kỳ  語ngữ  。 以dĩ  刀đao  斬trảm  頭đầu  。 既ký  復phục  殺sát  駝đà  。 而nhi  復phục  破phá  甕úng  。 如như  此thử  癡si  人nhân  。 世thế  間gian  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 悕hy  心tâm  菩Bồ  提Đề  。 志chí  求cầu  三Tam  乘Thừa  。 宜nghi  持trì  禁cấm  戒giới  。 防phòng  護hộ  諸chư  惡ác  。 然nhiên  為vị  五ngũ  欲dục  。 毀hủy  破phá  淨tịnh  戒giới  。 既ký  犯phạm  禁cấm  已dĩ  。 捨xả  離ly  三Tam  乘Thừa  。 縱túng  心tâm  極cực  意ý  。 無vô  惡ác  不bất  造tạo  。 乘thừa  及cập  淨tịnh  戒giới  。 二nhị  俱câu  捐quyên  捨xả  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 駝đà  甕úng  俱câu  失thất  。

七thất  十thập  六lục  。 田Điền  夫Phu  思Tư  王Vương  女Nữ  喻dụ  

昔tích  有hữu  田điền  夫phu  。 遊du  行hành  城thành  邑ấp  。 見kiến  國quốc  王vương  女nữ  。 顏nhan  貌mạo  端đoan  正chánh  。 世thế  所sở  希hy  有hữu  。 晝trú  夜dạ  想tưởng  念niệm  。 情tình  不bất  能năng  已dĩ  。 思tư  與dữ  交giao  通thông  。 無vô  由do  可khả  遂toại  。 顏nhan  色sắc  瘀ứ  黃hoàng  。 即tức  成thành  重trọng  病bệnh  。

諸chư  所sở  親thân  見kiến  。 便tiện  問vấn  其kỳ  人nhân  。

何hà  故cố  如như  是thị  。

答đáp  親thân  里lý  言ngôn  。

我ngã  昨tạc  見kiến  王vương  女nữ  。 顏nhan  貌mạo  端đoan  正chánh  。 思tư  與dữ  交giao  通thông  。 不bất  能năng  得đắc  故cố  。 是thị  以dĩ  病bệnh  耳nhĩ  。 我ngã  若nhược  不bất  得đắc  。 必tất  死tử  無vô  疑nghi  。

諸chư  親thân  語ngứ  言ngôn  。

我ngã  當đương  為vì  汝nhữ  。 作tác  好hảo  方phương  便tiện  。 使sử  汝nhữ  得đắc  之chi  。 勿vật  得đắc  愁sầu  也dã  。

後hậu  日nhật  見kiến  之chi  。 便tiện  語ngứ  之chi  言ngôn  。

我ngã  等đẳng  為vì  汝nhữ  。 便tiện  為vi  是thị  得đắc  。 唯duy  王vương  女nữ  不bất  欲dục  。

田điền  夫phu  聞văn  之chi  。 欣hân  然nhiên  而nhi  笑tiếu  。 謂vị  呼hô  。

必tất  得đắc  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 不bất  別biệt  時thời  節tiết  。 春xuân  秋thu  冬đông  夏hạ  。 便tiện  於ư  冬đông  時thời  。 擲trịch  種chúng  土thổ  中trung  。 望vọng  得đắc  果quả  實thật  。 徒đồ  喪táng  其kỳ  功công  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 芽nha  莖hành  枝chi  葉diệp  。 一nhất  切thiết  都đô  失thất  。 世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 修tu  習tập  少thiểu  福phước  。 謂vị  為vi  具cụ  足túc  。 便tiện  謂vị  菩Bồ  提Đề  。 已dĩ  可khả  證chứng  得đắc  。 如như  彼bỉ  田điền  夫phu  。 悕hy  望vọng  王vương  女nữ  。

七thất  十thập  七thất  。 搆Câu  驢Lư  乳Nhũ  喻dụ  

昔tích  邊biên  國quốc  人nhân  。 不bất  識thức  於ư  驢lư  。 聞văn  他tha  說thuyết  言ngôn  。 驢lư  乳nhũ  甚thậm  美mỹ  。 都đô  無vô  識thức  者giả  。

爾nhĩ  時thời  諸chư  人nhân  。 得đắc  一nhất  父phụ  驢lư  。 欲dục  搆câu  其kỳ  乳nhũ  。 諍tranh  共cộng  捉tróc  之chi  。

其kỳ  中trung  有hữu  捉tróc  頭đầu  者giả  。 有hữu  捉tróc  耳nhĩ  者giả  。 有hữu  捉tróc  尾vĩ  者giả  。 有hữu  捉tróc  脚cước  者giả  。 復phục  有hữu  捉tróc  器khí  者giả  。 各các  欲dục  先tiên  得đắc  。 於ư  前tiền  飲ẩm  之chi  。 中trung  捉tróc  驢lư  根căn  。 謂vị  呼hô  是thị  乳nhũ  。 即tức  便tiện  搆câu  之chi  。 望vọng  得đắc  其kỳ  乳nhũ  。 眾chúng  人nhân  疲bì  厭yếm  。 都đô  無vô  所sở  得đắc  。 徒đồ  自tự  勞lao  苦khổ  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 為vị  一nhất  切thiết  世thế  人nhân  。 之chi  所sở  嗤xuy  笑tiếu  。

外ngoại  道đạo  凡phàm  夫phu  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 聞văn  說thuyết  於ư  道Đạo  。 不bất  應ưng  求cầu  處xứ  。 妄vọng  生sanh  想tưởng  念niệm  。 起khởi  種chủng  種chủng  邪tà  見kiến  。 裸lõa  形hình  自tự  餓ngạ  。 投đầu  巖nham  赴phó  火hỏa  。 以dĩ  是thị  邪tà  見kiến  。 墮đọa  於ư  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 妄vọng  求cầu  於ư  乳nhũ  。

七thất  十thập  八bát  。 與Dữ  兒Nhi  期Kỳ  早Tảo  行Hành  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 夜dạ  語ngứ  兒nhi  言ngôn  。

明minh  當đương  共cộng  汝nhữ  。 至chí  彼bỉ  聚tụ  落lạc  。 有hữu  所sở  取thủ  索sách  。

兒nhi  聞văn  語ngữ  已dĩ  。 至chí  明minh  旦đán  。 竟cánh  不bất  問vấn  父phụ  。 獨độc  往vãng  詣nghệ  彼bỉ  。 既ký  至chí  彼bỉ  已dĩ  。 身thân  體thể  疲bì  極cực  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 又hựu  不bất  得đắc  食thực  。 飢cơ  渴khát  欲dục  死tử  。 尋tầm  復phục  迴hồi  來lai  。 來lai  見kiến  其kỳ  父phụ  。

父phụ  見kiến  子tử  來lai  。 深thâm  責trách  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  大đại  愚ngu  癡si  。 無vô  有hữu  智trí  慧tuệ  。 何hà  不bất  待đãi  我ngã  。 空không  自tự  往vãng  來lai  。 徒đồ  受thọ  其kỳ  苦khổ  。

為vị  一nhất  切thiết  世thế  人nhân  。 之chi  所sở  嗤xuy  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 設thiết  得đắc  出xuất  家gia  。 即tức  剃thế  鬚tu  髮phát  。 服phục  三tam  法Pháp  衣y  。 不bất  求cầu  明minh  師sư  。 諮tư  受thọ  道Đạo  法Pháp  。 失thất  諸chư  禪thiền  定định  。 道Đạo  品Phẩm  功công  德đức  。 沙Sa  門Môn  妙diệu  果Quả  。 一nhất  切thiết  都đô  失thất  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 虛hư  作tác  往vãng  返phản  。 徒đồ  自tự  疲bì  勞lao  。 形hình  似tự  沙Sa  門Môn  。 實thật  無vô  所sở  得đắc  。

七thất  十thập  九cửu  。 為Vì  王Vương  負Phụ  机Cơ  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  王vương  。 欲dục  入nhập  無Vô  憂Ưu  園Viên  中trung  。 歡hoan  娛ngu  受thọ  樂lạc  。

勅sắc  一nhất  臣thần  言ngôn  。

汝nhữ  捉tróc  一nhất  机cơ  。 持trì  至chí  彼bỉ  園viên  。 我ngã  用dụng  坐tọa  息tức  。

時thời  彼bỉ  使sử  人nhân  。 羞tu  不bất  肯khẳng  捉tróc  。

而nhi  白bạch  王vương  言ngôn  。

我ngã  不bất  能năng  捉tróc  。 我ngã  願nguyện  擔đảm  之chi  。

時thời  王vương  便tiện  以dĩ  。 三tam  十thập  六lục  机cơ  。 置trí  其kỳ  背bối  上thượng  。 驅khu  使sử  擔đảm  之chi  。 至chí  於ư  園viên  中trung  。 如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 為vị  世thế  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 若nhược  見kiến  女nữ  人nhân  。 一nhất  髮phát  在tại  地địa  。 自tự  言ngôn  持trì  戒giới  。 不bất  肯khẳng  捉tróc  之chi  。 後hậu  為vị  煩phiền  惱não  所sở  惑hoặc  。 三tam  十thập  六lục  物vật  。 髮phát  毛mao  爪trảo  齒xỉ  。 屎thỉ  尿niệu  不bất  淨tịnh  。 不bất  以dĩ  為vi  醜xú  。 三tam  十thập  六lục  物vật  。 一nhất  時thời  都đô  捉tróc  。 不bất  生sanh  慚tàm  愧quý  。 至chí  死tử  不bất  捨xả  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 擔đảm  負phụ  於ư  机cơ  。

八bát  十thập  。 倒Đảo  灌Quán  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 患hoạn  下hạ  部bộ  病bệnh  。

醫y  言ngôn  。

當đương  須tu  倒đảo  灌quán  。 乃nãi  可khả  差sái  耳nhĩ  。

便tiện  集tập  灌quán  具cụ  。 欲dục  以dĩ  灌quán  之chi  。 醫y  未vị  至chí  頃khoảnh  。 便tiện  取thủ  服phục  之chi  。 腹phúc  脹trướng  欲dục  死tử  。 不bất  能năng  自tự  勝thắng  。

醫y  既ký  來lai  至chí  。 怪quái  其kỳ  所sở  以dĩ  。 即tức  便tiện  問vấn  之chi  。

何hà  故cố  如như  是thị  。

即tức  答đáp  醫y  言ngôn  。

向hướng  時thời  灌quán  藥dược  。 我ngã  取thủ  服phục  之chi  。 是thị  故cố  欲dục  死tử  。

醫y  聞văn  是thị  語ngữ  。 深thâm  責trách  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  大đại  愚ngu  人nhân  。 不bất  解giải  方phương  便tiện  。

即tức  便tiện  以dĩ  餘dư  藥dược  。 服phục  之chi  方phương  吐thổ  下hạ  。 爾nhĩ  乃nãi  得đắc  差sái  。

如như  此thử  愚ngu  人nhân  。 為vị  世thế  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 欲dục  修tu  學học  禪thiền  。 觀quán  種chủng  種chủng  方phương  法pháp  。 應ưng  効hiệu  不bất  淨tịnh  。 反phản  効hiệu  數sổ  息tức  。 應ưng  數sổ  息tức  者giả  。 効hiệu  觀quán  六lục  界giới  。 顛điên  倒đảo  上thượng  下hạ  。 無vô  有hữu  根căn  本bổn  。 徒đồ  喪táng  身thân  命mạng  。 為vị  其kỳ  所sở  困khốn  。 不bất  諮tư  良lương  師sư  。 顛điên  倒đảo  禪thiền  法pháp  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 飲ẩm  服phục  不bất  淨tịnh  。

八bát  十thập  一nhất  。 為Vị  熊Hùng  所Sở  嚙Giảo  喻dụ  

昔tích  有hữu  父phụ  子tử  。 與dữ  伴bạn  共cộng  行hành  。 其kỳ  子tử  入nhập  林lâm  。 為vị  熊hùng  所sở  嚙giảo  。 爪trảo  壞hoại  身thân  體thể  。 困khốn  急cấp  出xuất  林lâm  。 還hoàn  至chí  伴bạn  邊biên  。 父phụ  見kiến  其kỳ  子tử  。 身thân  體thể  傷thương  壞hoại  。

怪quái  問vấn  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  今kim  何hà  故cố  。 被bị  此thử  瘡sang  害hại  。

子tử  報báo  父phụ  言ngôn  。

有hữu  一nhất  種chủng  物vật  。 身thân  毛mao  躭đam  毿tam  。 來lai  毀hủy  害hại  我ngã  。

父phụ  執chấp  弓cung  箭tiễn  。 往vãng  到đáo  林lâm  間gian  。 見kiến  一nhất  仙tiên  人nhân  。 毛mao  髮phát  深thâm  長trường  。 便tiện  欲dục  射xạ  之chi  。

傍bàng  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

何hà  故cố  射xạ  之chi  。 此thử  人nhân  無vô  害hại  。 當đương  治trị  有hữu  過quá  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vì  彼bỉ  雖tuy  著trước  法Pháp  服phục  。 無vô  道Đạo  行hành  者giả  。 之chi  所sở  罵mạ  辱nhục  。 而nhi  濫lạm  害hại  良lương  善thiện  。 有hữu  德đức  之chi  人nhân  。 喻dụ  如như  彼bỉ  父phụ  。 熊hùng  傷thương  其kỳ  子tử  。 而nhi  抂cuồng  加gia  神thần  仙tiên  。

八bát  十thập  二nhị  。 比Tỉ  種Chúng  田Điền  喻dụ  

昔tích  有hữu  野dã  人nhân  。 來lai  至chí  田điền  里lý  。

見kiến  好hảo  麥mạch  苗miêu  。 生sanh  長trưởng  欝uất  茂mậu  。 問vấn  麥mạch  主chủ  言ngôn  。

云vân  何hà  能năng  令linh  。 是thị  麥mạch  茂mậu  好hảo  。

其kỳ  主chủ  答đáp  言ngôn  。

平bình  治trị  其kỳ  地địa  。 兼kiêm  加gia  糞phẩn  水thủy  。 故cố  得đắc  如như  是thị  。

彼bỉ  人nhân  即tức  便tiện  。 依y  法pháp  用dụng  之chi  。 即tức  以dĩ  水thủy  糞phẩn  。 調điều  和hòa  其kỳ  田điền  。 下hạ  種chủng  於ư  地địa  。 畏úy  其kỳ  自tự  脚cước  。 蹋đạp  地địa  令linh  堅kiên  。 其kỳ  麥mạch  不bất  生sanh  。



我ngã  當đương  坐tọa  一nhất  床sàng  上thượng  。 使sử  人nhân  輿dư  之chi  。 於ư  上thượng  散tán  種chủng  。 爾nhĩ  乃nãi  好hảo  耳nhĩ  。

即tức  使sử  四tứ  人nhân  。 人nhân  擎kình  一nhất  脚cước  。 至chí  田điền  散tán  種chủng  。 地địa  堅kiên  逾du  甚thậm  。 為vị  人nhân  嗤xuy  笑tiếu  。 恐khủng  己kỷ  二nhị  足túc  。 更cánh  增tăng  八bát  足túc  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 既ký  修tu  戒giới  田điền  。 善thiện  芽nha  將tương  生sanh  。 應ưng  當đương  師sư  諮tư  。 受thọ  行hành  教giáo  誡giới  。 令linh  法Pháp  芽nha  生sanh  。 而nhi  返phản  違vi  犯phạm  。 多đa  作tác  諸chư  惡ác  。 便tiện  使sử  戒giới  芽nha  不bất  生sanh  。 喻dụ  如như  彼bỉ  人nhân  。 畏úy  其kỳ  二nhị  足túc  。 倒đảo  加gia  其kỳ  八bát  。

八bát  十thập  三tam  。 獼Mi  猴Hầu  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  獼mi  猴hầu  。 為vị  大đại  人nhân  所sở  打đả  。 不bất  能năng  奈nại  何hà  。 反phản  怨oán  小tiểu  兒nhi  。

凡phàm  夫phu  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 先tiên  所sở  瞋sân  人nhân  。 代đại  謝tạ  不bất  停đình  。 滅diệt  在tại  過quá  去khứ  。 乃nãi  於ư  相tương  續tục  。 後hậu  生sanh  之chi  法pháp  。 謂vị  是thị  前tiền  者giả  。 妄vọng  生sanh  瞋sân  忿phẫn  。 毒độc  恚khuể  彌di  深thâm  。 如như  彼bỉ  癡si  猴hầu  。 為vị  大đại  所sở  打đả  。 反phản  嗔sân  小tiểu  兒nhi  。

八bát  十thập  四tứ  。 月Nguyệt  蝕Thực  打Đả  狗Cẩu  喻dụ  

昔tích  阿a  修tu  羅la  王vương  。 見kiến  日nhật  月nguyệt  明minh  淨tịnh  。 以dĩ  手thủ  障chướng  之chi  。 無vô  智trí  常thường  人nhân  。 狗cẩu  無vô  罪tội  咎cữu  。 橫hoạnh  加gia  於ư  惡ác  。

凡phàm  夫phu  亦diệc  爾nhĩ  。 貪tham  瞋sân  愚ngu  癡si  。 橫hoạnh  苦khổ  其kỳ  身thân  。 臥ngọa  蕀cức  刺thứ  上thượng  。 五ngũ  熱nhiệt  炙chích  身thân  。 如như  彼bỉ  月nguyệt  蝕thực  。 抂cuồng  橫hoạnh  打đả  狗cẩu  。

八bát  十thập  五ngũ  。 婦Phụ  女Nữ  患Hoạn  眼Nhãn  痛Thống  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  女nữ  人nhân  。 極cực  患hoạn  眼nhãn  痛thống  。

有hữu  知tri  識thức  女nữ  人nhân  問vấn  言ngôn  。

汝nhữ  眼nhãn  痛thống  耶da  。

答đáp  言ngôn  。

眼nhãn  痛thống  。

彼bỉ  女nữ  復phục  言ngôn  。

有hữu  眼nhãn  必tất  痛thống  。 我ngã  雖tuy  未vị  痛thống  。 並tịnh  欲dục  挑thiêu  眼nhãn  。 恐khủng  其kỳ  後hậu  痛thống  。

傍bàng  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

眼nhãn  若nhược  在tại  者giả  。 或hoặc  痛thống  不bất  痛thống  。 眼nhãn  若nhược  無vô  者giả  。 終chung  身thân  長trường  痛thống  。

凡phàm  愚ngu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 聞văn  富phú  貴quý  者giả  。 衰suy  患hoạn  之chi  本bổn  。 畏úy  不bất  布bố  施thí  。 恐khủng  後hậu  得đắc  報báo  。 財tài  物vật  殷ân  溢dật  。 重trọng  受thọ  苦khổ  惱não  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  若nhược  施thí  者giả  。 或hoặc  苦khổ  或hoặc  樂lạc  。 若nhược  不bất  施thí  者giả  。 貧bần  窮cùng  大đại  苦khổ  。

如như  彼bỉ  女nữ  人nhân  。 不bất  忍nhẫn  近cận  痛thống  。 便tiện  欲dục  去khứ  眼nhãn  。 乃nãi  為vị  長trường  痛thống  。

八bát  十thập  六lục  。 父Phụ  取Thủ  兒Nhi  耳Nhĩ  璫Đang  喻dụ  

昔tích  有hữu  父phụ  子tử  二nhị  人nhân  。 緣duyên  事sự  共cộng  行hành  。 路lộ  賊tặc  卒thốt  起khởi  。 欲dục  來lai  剝bác  之chi  。 其kỳ  兒nhi  耳nhĩ  中trung  。 有hữu  真chân  金kim  璫đang  。 其kỳ  父phụ  見kiến  賊tặc  卒thốt  發phát  。 畏úy  失thất  耳nhĩ  璫đang  。 即tức  便tiện  以dĩ  手thủ  挽vãn  之chi  。 耳nhĩ  不bất  時thời  決quyết  。 為vì  耳nhĩ  璫đang  故cố  。 便tiện  斬trảm  兒nhi  頭đầu  。 須tu  臾du  之chi  間gian  。 賊tặc  便tiện  棄khí  去khứ  。 還hoàn  以dĩ  兒nhi  頭đầu  。 著trước  於ư  肩kiên  上thượng  。 不bất  可khả  平bình  復phục  。

如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 為vị  世thế  間gian  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

為vì  名danh  利lợi  故cố  。 造tạo  作tác  戲hí  論luận  。 言ngôn  。

二nhị  世thế  有hữu  。 二nhị  世thế  無vô  。 中trung  陰ấm  有hữu  。 中trung  陰ấm  無vô  。 心tâm  數số  法pháp  有hữu  。 心tâm  數số  法pháp  無vô  。

種chủng  種chủng  妄vọng  想tưởng  。 不bất  得đắc  法pháp  實thật  。

他tha  人nhân  以dĩ  如như  法Pháp  論luận  。 破phá  其kỳ  所sở  論luận  。 便tiện  言ngôn  。

我ngã  論luận  中trung  都đô  無vô  是thị  說thuyết  。

如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 為vì  小tiểu  名danh  利lợi  。 便tiện  故cố  妄vọng  語ngữ  。 喪táng  沙Sa  門Môn  道Đạo  果Quả  。 身thân  壞hoại  命mạng  終chung  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 為vì  少thiểu  利lợi  故cố  。 斬trảm  其kỳ  兒nhi  頭đầu  。

八bát  十thập  七thất  。 劫Kiếp  盜Đạo  分Phân  財Tài  喻dụ  

昔tích  有hữu  群quần  賊tặc  。 共cộng  行hành  劫kiếp  盜đạo  。 多đa  取thủ  財tài  物vật  。 即tức  共cộng  分phân  之chi  。 等đẳng  以dĩ  為vi  分phân  。 唯duy  有hữu  鹿Lộc  野Dã  欽khâm  婆bà  羅la  。 色sắc  不bất  純thuần  好hảo  。 以dĩ  為vi  下hạ  分phân  。 與dữ  最tối  劣liệt  者giả  。 下hạ  劣liệt  者giả  得đắc  之chi  恚khuể  恨hận  。 謂vị  呼hô  大đại  失thất  。 至chí  城thành  賣mại  之chi  。 諸chư  貴quý  長trưởng  者giả  。 多đa  與dữ  其kỳ  價giá  。 一nhất  人nhân  所sở  得đắc  。 倍bội  於ư  眾chúng  伴bạn  。 方phương  乃nãi  歡hoan  喜hỷ  。 踊dũng  悅duyệt  無vô  量lượng  。

猶do  如như  世thế  人nhân  。 不bất  知tri  布bố  施thí  。 有hữu  報báo  無vô  報báo  。 而nhi  行hành  少thiểu  施thí  。 得đắc  生sanh  天thiên  上thượng  。 受thọ  無vô  量lượng  樂lạc  。 方phương  更cánh  悔hối  恨hận  。 悔hối  不bất  廣quảng  施thí  。 如như  欽khâm  婆bà  羅la  。 後hậu  得đắc  大đại  價giá  。 乃nãi  生sanh  歡hoan  喜hỷ  。 施thí  亦diệc  如như  是thị  。 少thiểu  作tác  多đa  得đắc  。 爾nhĩ  乃nãi  自tự  慶khánh  。 恨hận  不bất  益ích  為vi  。

八bát  十thập  八bát  。 獼Mi  猴Hầu  把Bả  豆Đậu  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  獼mi  猴hầu  。 持trì  一nhất  把bả  豆đậu  。 誤ngộ  落lạc  一nhất  豆đậu  在tại  地địa  。 便tiện  捨xả  手thủ  中trung  豆đậu  。 欲dục  覓mịch  其kỳ  一nhất  。 未vị  得đắc  一nhất  豆đậu  。 先tiên  所sở  捨xả  者giả  。 雞kê  鴨áp  食thực  盡tận  。

凡phàm  夫phu  出xuất  家gia  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 初sơ  毀hủy  一nhất  戒giới  。 而nhi  不bất  能năng  悔hối  。 以dĩ  不bất  悔hối  故cố  。 放phóng  逸dật  滋tư  蔓mạn  。 一nhất  切thiết  都đô  捨xả  。 如như  彼bỉ  獼mi  猴hầu  。 失thất  其kỳ  一nhất  豆đậu  。 一nhất  切thiết  都đô  棄khí  。

八bát  十thập  九cửu  。 得Đắc  金Kim  鼠Thử  狼Lang  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 在tại  路lộ  而nhi  行hành  。 道đạo  中trung  得đắc  一nhất  金kim  鼠thử  狼lang  。 心tâm  生sanh  喜hỷ  踊dũng  。 持trì  置trí  懷hoài  中trung  。 涉thiệp  道đạo  而nhi  進tiến  。 至chí  水thủy  欲dục  渡độ  。 脫thoát  衣y  置trí  地địa  。 尋tầm  時thời  金kim  鼠thử  。 變biến  為vi  毒độc  蛇xà  。 此thử  人nhân  深thâm  思tư  。 寧ninh  為vị  毒độc  蛇xà  螫thích  殺sát  。 要yếu  當đương  懷hoài  去khứ  。 心tâm  至chí  冥minh  感cảm  。 還hoàn  化hóa  為vi  金kim  。

傍bàng  邊biên  愚ngu  人nhân  。 見kiến  其kỳ  毒độc  蛇xà  。 變biến  成thành  真chân  實thật  。 謂vị  為vi  恒hằng  爾nhĩ  。 復phục  取thủ  毒độc  蛇xà  。 內nội  著trước  懷hoài  裏lý  。 即tức  為vị  毒độc  蛇xà  。 之chi  所sở  𧎴triết  螫thích  。 喪táng  身thân  殞vẫn  命mạng  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 見kiến  善thiện  獲hoạch  利lợi  。 內nội  無vô  真chân  心tâm  。 但đãn  為vì  利lợi  養dưỡng  。 來lai  附phụ  於ư  法Pháp  。 命mạng  終chung  之chi  後hậu  。 墮đọa  於ư  惡ác  處xứ  。 如như  捉tróc  毒độc  蛇xà  。 被bị  螫thích  而nhi  死tử  。

九cửu  十thập  。 地Địa  得Đắc  金Kim  錢Tiền  喻dụ  

昔tích  有hữu  貧bần  人nhân  。 在tại  路lộ  而nhi  行hành  。 道đạo  中trung  偶ngẫu  得đắc  。 一nhất  囊nang  金kim  錢tiền  。 心tâm  大đại  喜hỷ  躍dược  。 即tức  便tiện  數sổ  之chi  。 數sổ  未vị  能năng  周chu  。 金kim  主chủ  忽hốt  至chí  。 盡tận  還hoàn  奪đoạt  錢tiền  。 其kỳ  人nhân  當đương  時thời  。 悔hối  不bất  疾tật  去khứ  。 懊áo  惱não  之chi  情tình  。 甚thậm  為vi  極cực  苦khổ  。

遇ngộ  佛Phật  法Pháp  者giả  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 雖tuy  得đắc  值trị  遇ngộ  。 三Tam  寶Bảo  福phước  田điền  。 不bất  勤cần  方phương  便tiện  。 修tu  行hành  善thiện  業nghiệp  。 忽hốt  爾nhĩ  命mạng  終chung  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 還hoàn  為vi  其kỳ  主chủ  。 奪đoạt  錢tiền  而nhi  去khứ  。

如như  偈kệ  所sở  說thuyết  。

今kim  日nhật  營doanh  此thử  事sự  。
明minh  日nhật  造tạo  彼bỉ  事sự  。
樂nhạo  著trước  不bất  觀quán  苦khổ  。
不bất  覺giác  死tử  賊tặc  至chí  。


怱thông  怱thông  營doanh  眾chúng  務vụ  。
凡phàm  人nhân  無vô  不bất  爾nhĩ  。
如như  彼bỉ  數sổ  錢tiền  者giả  。
其kỳ  事sự  亦diệc  如như  是thị  。


九cửu  十thập  一nhất  。 貧Bần  兒Nhi  欲Dục  與Dữ  富Phú  等Đẳng  財Tài  物Vật  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  貧bần  人nhân  。 少thiểu  有hữu  財tài  物vật  。 見kiến  大đại  富phú  者giả  。 意ý  欲dục  共cộng  等đẳng  。 不bất  能năng  等đẳng  故cố  。 雖tuy  有hữu  少thiểu  財tài  。 欲dục  棄khí  水thủy  中trung  。

傍bàng  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

此thử  物vật  雖tuy  尠tiển  。 可khả  得đắc  延diên  君quân  。 性tánh  命mạng  數sổ  日nhật  。 何hà  故cố  捨xả  棄khí  。 擲trịch  著trước  水thủy  中trung  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 雖tuy  得đắc  出xuất  家gia  。 少thiểu  得đắc  利lợi  養dưỡng  。 心tâm  有hữu  悕hy  望vọng  。 常thường  懷hoài  不bất  足túc  。 不bất  能năng  得đắc  與dữ  。 高cao  德đức  者giả  等đẳng  。 獲hoạch  其kỳ  利lợi  養dưỡng  。 見kiến  他tha  宿túc  舊cựu  。 有hữu  德đức  之chi  人nhân  。 素tố  有hữu  多đa  聞văn  。 多đa  眾chúng  供cúng  養dường  。 意ý  欲dục  等đẳng  之chi  。 不bất  能năng  等đẳng  故cố  。 心tâm  懷hoài  憂ưu  苦khổ  。 便tiện  欲dục  罷bãi  道Đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 欲dục  等đẳng  富phú  者giả  。 自tự  棄khí  己kỷ  財tài  。

九cửu  十thập  二nhị  。 小Tiểu  兒Nhi  得Đắc  歡Hoan  喜Hỷ  丸Hoàn  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  乳nhũ  母mẫu  。 抱bão  兒nhi  涉thiệp  路lộ  。 行hành  道đạo  疲bì  極cực  。 眠miên  睡thụy  不bất  覺giác  。 時thời  有hữu  一nhất  人nhân  。 持trì  歡hoan  喜hỷ  丸hoàn  。 授thọ  與dữ  小tiểu  兒nhi  。 小tiểu  兒nhi  得đắc  已dĩ  。 貪tham  其kỳ  美mỹ  味vị  。 不bất  顧cố  身thân  物vật  。 此thử  人nhân  即tức  時thời  。 解giải  其kỳ  鉗kiềm  鏁tỏa  。 瓔anh  珞lạc  衣y  物vật  。 都đô  盡tận  持trì  去khứ  。

比Bỉ  丘Khâu  亦diệc  爾nhĩ  。 樂nhạo  在tại  眾chúng  務vụ  。 憒hội  閙náo  之chi  處xứ  。 貪tham  少thiểu  利lợi  養dưỡng  。 為vị  煩phiền  惱não  賊tặc  。 奪đoạt  其kỳ  功công  德đức  。 戒giới  寶bảo  瓔anh  珞lạc  。 如như  彼bỉ  小tiểu  兒nhi  。 貪tham  少thiểu  味vị  故cố  。 一nhất  切thiết  所sở  有hữu  。 賊tặc  盡tận  持trì  去khứ  。

九cửu  十thập  三tam  。 老Lão  母Mẫu  捉Tróc  熊Hùng  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  老lão  母mẫu  。 在tại  樹thụ  下hạ  臥ngọa  。 熊hùng  欲dục  來lai  搏bác  。 爾nhĩ  時thời  老lão  母mẫu  。 遶nhiễu  樹thụ  走tẩu  避tị  。 熊hùng  尋tầm  後hậu  逐trục  。 一nhất  手thủ  抱bão  樹thụ  。 欲dục  捉tróc  老lão  母mẫu  。 老lão  母mẫu  得đắc  急cấp  。 即tức  時thời  合hợp  樹thụ  。 捺nại  熊hùng  兩lưỡng  手thủ  。 熊hùng  不bất  得đắc  動động  。

更cánh  有hữu  異dị  人nhân  。 來lai  至chí  其kỳ  所sở  。 老lão  母mẫu  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  共cộng  我ngã  捉tróc  。 殺sát  分phân  其kỳ  肉nhục  。

時thời  彼bỉ  人nhân  者giả  。 信tín  老lão  母mẫu  語ngữ  。 即tức  時thời  共cộng  捉tróc  。 既ký  捉tróc  之chi  已dĩ  。 老lão  母mẫu  即tức  便tiện  。 捨xả  熊hùng  而nhi  走tẩu  。 其kỳ  人nhân  後hậu  為vị  熊hùng  所sở  困khốn  。 如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 為vị  世thế  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 作tác  諸chư  異dị  論luận  。 既ký  不bất  善thiện  好hảo  。 文văn  辭từ  繁phồn  重trùng  。 多đa  有hữu  諸chư  病bệnh  。 竟cánh  不bất  成thành  訖ngật  。 便tiện  捨xả  終chung  亡vong  。 後hậu  人nhân  捉tróc  之chi  。 欲dục  為vi  解giải  釋thích  。 不bất  達đạt  其kỳ  意ý  。 反phản  為vị  其kỳ  困khốn  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 代đại  他tha  捉tróc  熊hùng  。 反phản  自tự  被bị  害hại  。

九cửu  十thập  四tứ  。 摩Ma  尼Ni  水Thủy  竇Đậu  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 與dữ  他tha  婦phụ  通thông  。 交giao  通thông  未vị  竟cánh  。 夫phu  從tùng  外ngoại  來lai  。 即tức  便tiện  覺giác  之chi  。 住trụ  於ư  門môn  外ngoại  。 伺tứ  其kỳ  出xuất  時thời  。 便tiện  欲dục  殺sát  害hại  。

婦phụ  語ngứ  人nhân  言ngôn  。

我ngã  夫phu  已dĩ  覺giác  。 更cánh  無vô  出xuất  處xứ  。 唯duy  有hữu  摩ma  尼ni  。 可khả  以dĩ  得đắc  出xuất  。

欲dục  令linh  其kỳ  人nhân  。 從tùng  水thủy  竇đậu  出xuất  。 其kỳ  人nhân  錯thác  解giải  。 謂vị  摩ma  尼ni  珠châu  。 所sở  在tại  求cầu  覓mịch  。 而nhi  不bất  知tri  處xứ  。

即tức  作tác  是thị  言ngôn  。

不bất  見kiến  摩ma  尼ni  珠châu  。 我ngã  終chung  不bất  去khứ  。

須tu  臾du  之chi  間gian  。 為vị  其kỳ  所sở  殺sát  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

生sanh  死tử  之chi  中trung  。 無vô  常thường  。 苦khổ  。 空không  。 無vô  我ngã  。 離ly  斷đoạn  常thường  二nhị  邊biên  。 處xứ  於ư  中Trung  道Đạo  。 於ư  此thử  中trung  過quá  。 可khả  得đắc  解giải  脫thoát  。

凡phàm  夫phu  錯thác  解giải  。 便tiện  求cầu  世thế  界giới  。 有hữu  邊biên  無vô  邊biên  。 及cập  以dĩ  眾chúng  生sanh  。 有hữu  我ngã  無vô  我ngã  。 竟cánh  不bất  能năng  觀quán  。 中Trung  道Đạo  之chi  理lý  。 忽hốt  然nhiên  命mạng  終chung  。 為vị  於ư  無vô  常thường  。 之chi  所sở  殺sát  害hại  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 推thôi  求cầu  摩ma  尼ni  。 為vị  他tha  所sở  害hại  。

九cửu  十thập  五ngũ  。 一Nhất  鴿Cáp  喻dụ  

昔tích  有hữu  雄hùng  雌thư  二nhị  鴿cáp  。 共cộng  同đồng  一nhất  巢sào  。 秋thu  果quả  熟thục  時thời  。 取thủ  果quả  滿mãn  巢sào  。 於ư  其kỳ  後hậu  時thời  。 果quả  乾can  減giảm  少thiểu  。 唯duy  半bán  巢sào  在tại  。

雄hùng  瞋sân  雌thư  言ngôn  。

取thủ  果quả  勤cần  苦khổ  。 汝nhữ  獨độc  食thực  之chi  。 唯duy  有hữu  半bán  在tại  。

雌thư  鴿cáp  答đáp  言ngôn  。

我ngã  不bất  獨độc  食thực  。 果quả  自tự  減giảm  少thiểu  。

雄hùng  鴿cáp  不bất  信tín  。 瞋sân  恚khuể  而nhi  言ngôn  。

非phi  汝nhữ  獨độc  食thực  。 何hà  由do  減giảm  少thiểu  。

即tức  便tiện  以dĩ  觜tủy  。 啄trác  雌thư  鴿cáp  殺sát  。 未vị  經kinh  幾kỷ  日nhật  。 天thiên  降giáng  大đại  雨vũ  。 果quả  得đắc  濕thấp  潤nhuận  。 還hoàn  復phục  如như  故cố  。

雄hùng  鴿cáp  見kiến  已dĩ  。 方phương  生sanh  悔hối  恨hận  。

彼bỉ  實thật  不bất  食thực  。 我ngã  妄vọng  殺sát  他tha  。

即tức  悲bi  鳴minh  命mạng  。 喚hoán  雌thư  鴿cáp  。

汝nhữ  何hà  處xứ  去khứ  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 顛điên  倒đảo  在tại  懷hoài  。 妄vọng  取thủ  欲dục  樂lạc  。 不bất  觀quán  無vô  常thường  。 犯phạm  於ư  重trọng  禁cấm  。 悔hối  之chi  於ư  後hậu  。 竟cánh  何hà  所sở  及cập  。 後hậu  唯duy  悲bi  歎thán  。 如như  彼bỉ  愚ngu  鴿cáp  。

九cửu  十thập  六lục  。 詐Trá  稱Xưng  眼Nhãn  盲Manh  喻dụ  

昔tích  有hữu  工công  匠tượng  師sư  。 為vì  王vương  作tác  務vụ  。 不bất  堪kham  其kỳ  苦khổ  。 詐trá  言ngôn  眼nhãn  盲manh  。 便tiện  得đắc  脫thoát  苦khổ  。 有hữu  餘dư  作tác  師sư  聞văn  之chi  。 便tiện  欲dục  自tự  壞hoại  其kỳ  目mục  。 用dụng  避tị  苦khổ  役dịch  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  何hà  以dĩ  自tự  毀hủy  。 徒đồ  受thọ  其kỳ  苦khổ  。

如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 為vị  世thế  人nhân  所sở  笑tiếu  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vì  少thiểu  名danh  譽dự  。 及cập  以dĩ  利lợi  養dưỡng  。 便tiện  故cố  妄vọng  語ngữ  。 毀hủy  壞hoại  淨tịnh  戒giới  。 身thân  死tử  命mạng  終chung  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 為vì  少thiểu  利lợi  故cố  。 自tự  壞hoại  其kỳ  目mục  。

九cửu  十thập  七thất  。 為Vị  惡Ác  賊Tặc  所Sở  劫Kiếp  失Thất  氎Điệp  喻dụ  

昔tích  有hữu  二nhị  人nhân  。 為vi  伴bạn  共cộng  行hành  曠khoáng  野dã  。 一nhất  人nhân  被bị  一nhất  領lãnh  氎điệp  。 中trung  路lộ  為vị  賊tặc  所sở  剝bác  。 一nhất  人nhân  逃đào  避tị  。 走tẩu  入nhập  草thảo  中trung  。 其kỳ  失thất  氎điệp  者giả  。 先tiên  於ư  氎điệp  頭đầu  。 裹khỏa  一nhất  金kim  錢tiền  。

便tiện  語ngứ  賊tặc  言ngôn  。

此thử  衣y  適thích  可khả  直trực  。 一nhất  枚mai  金kim  錢tiền  。 我ngã  今kim  求cầu  以dĩ  。 一nhất  枚mai  金kim  錢tiền  。 而nhi  用dụng  贖thục  之chi  。

賊tặc  言ngôn  。

金kim  錢tiền  今kim  在tại  何hà  處xứ  。

即tức  便tiện  氎điệp  頭đầu  。 解giải  取thủ  示thị  之chi  。 而nhi  語ngứ  賊tặc  言ngôn  。

此thử  是thị  真chân  金kim  。 若nhược  不bất  信tín  我ngã  語ngữ  。 今kim  此thử  草thảo  中trung  。 有hữu  好hảo  金kim  師sư  。 可khả  往vãng  問vấn  之chi  。

賊tặc  既ký  見kiến  之chi  。 復phục  取thủ  其kỳ  衣y  。 如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 氎điệp  與dữ  金kim  錢tiền  。 一nhất  切thiết  都đô  失thất  。 自tự  失thất  其kỳ  利lợi  。 復phục  使sử  彼bỉ  失thất  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 修tu  行hành  道Đạo  品Phẩm  。 作tác  諸chư  功công  德đức  。 為vị  煩phiền  惱não  賊tặc  。 之chi  所sở  劫kiếp  掠lược  。 失thất  其kỳ  善thiện  法Pháp  。 喪táng  諸chư  功công  德đức  。 不bất  但đãn  自tự  失thất  其kỳ  利lợi  。 復phục  使sử  餘dư  人nhân  。 失thất  其kỳ  道Đạo  業nghiệp  。 身thân  壞hoại  命mạng  終chung  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 彼bỉ  此thử  俱câu  失thất  。

九cửu  十thập  八bát  。 小Tiểu  兒Nhi  得Đắc  大Đại  龜Quy  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  小tiểu  兒nhi  。 陸lục  地địa  遊du  戲hí  。 得đắc  一nhất  大đại  龜quy  。 意ý  欲dục  殺sát  之chi  。 不bất  知tri  方phương  便tiện  。

而nhi  問vấn  人nhân  言ngôn  。

云vân  何hà  得đắc  殺sát  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  但đãn  擲trịch  置trí  水thủy  中trung  。 即tức  時thời  可khả  殺sát  。

爾nhĩ  時thời  小tiểu  兒nhi  。 信tín  其kỳ  語ngữ  故cố  。 即tức  擲trịch  水thủy  中trung  。 龜quy  得đắc  水thủy  已dĩ  。 即tức  便tiện  走tẩu  去khứ  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 欲dục  守thủ  護hộ  六lục  根căn  。 修tu  諸chư  功công  德đức  。 不bất  解giải  方phương  便tiện  。

而nhi  問vấn  人nhân  言ngôn  。

作tác  何hà  因nhân  緣duyên  。 而nhi  得đắc  解giải  脫thoát  。

邪tà  見kiến  外ngoại  道đạo  。 天Thiên  魔Ma  波Ba  旬Tuần  。 及cập  惡ác  知tri  識thức  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  但đãn  極cực  意ý  六lục  塵trần  。 恣tứ  情tình  五ngũ  欲dục  。 如như  我ngã  語ngữ  者giả  。 必tất  得đắc  解giải  脫thoát  。

如như  是thị  愚ngu  人nhân  。 不bất  諦đế  思tư  惟duy  。 便tiện  用dụng  其kỳ  語ngữ  。 身thân  壞hoại  命mạng  終chung  。 墮đọa  三tam  惡ác  道đạo  。 如như  彼bỉ  小tiểu  兒nhi  。 擲trịch  龜quy  水thủy  中trung  。



此thử  論luận  我ngã  所sở  造tạo  。
合hợp  和hòa  喜hỷ  笑tiếu  語ngữ  。
多đa  損tổn  正chánh  實thật  說thuyết  。
觀quán  義nghĩa  應ưng  不bất  應ưng  。


如như  似tự  苦khổ  毒độc  藥dược  。
和hòa  合hợp  於ư  石thạch  蜜mật  。
藥dược  為vi  破phá  壞hoại  病bệnh  。
此thử  論luận  亦diệc  如như  是thị  。


正Chánh  法Pháp  中trung  戲hí  笑tiếu  。
譬thí  如như  彼bỉ  狂cuồng  藥dược  。
佛Phật  正Chánh  法Pháp  寂tịch  定định  。
明minh  照chiếu  於ư  世thế  間gian  。


如như  服phục  吐thổ  下hạ  藥dược  。
以dĩ  酥tô  潤nhuận  體thể  中trung  。
我ngã  今kim  以dĩ  此thử  義nghĩa  。
顯hiển  發phát  於ư  寂tịch  定định  。


如như  阿a  伽già  陀đà  藥dược  。
樹thụ  葉diệp  而nhi  裹khỏa  之chi  。
取thủ  藥dược  塗đồ  毒độc  竟cánh  。
樹thụ  葉diệp  還hoàn  棄khí  之chi  。


戲hí  笑tiếu  如như  葉diệp  裹khỏa  。
實thật  義nghĩa  在tại  其kỳ  中trung  。
智trí  者giả  取thủ  正chánh  義nghĩa  。
戲hí  笑tiếu  便tiện  應ưng  棄khí  。


尊Tôn  者giả  僧Tăng  伽Già  斯Tư  那Na  。 造tạo  作tác  癡si  花hoa  鬘man  竟cánh  。

百Bách  喻Dụ  經Kinh  卷quyển  第đệ  四tứ  

尊Tôn 者giả 僧Tăng 伽Già 斯Tư 那Na 撰soạn 。 蕭Tiêu 齊Tề 天Thiên 竺Trúc 法Pháp 師Sư 求Cầu 那Na 毘Tỳ 地Địa 譯dịch 。
Soạn tập: Tôn giả Chúng Quân
Dịch sang cổ văn: Pháp sư Đức Tiến (?-502)
Dịch sang tiếng Việt: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm và chấm câu: Tại gia Bồ-tát giới Thanh tín nam Nguyên Thuận
Phiên âm: 26/11/2012 ◊ Dịch nghĩa: 26/11/2012 ◊ Cập nhật: 31/10/2023
Đang dùng phương ngữ: BắcNam
Flag Counter