百Bách  喻Dụ  經Kinh  卷quyển  第đệ  二nhị  

二nhị  十thập  二nhị  。 入Nhập  海Hải  取Thủ  沈Trầm  水Thủy  喻dụ  

昔tích  有hữu  長trưởng  者giả  子tử  。 入nhập  海hải  取thủ  沈trầm  水thủy  。 積tích  有hữu  年niên  載tái  。 方phương  得đắc  一nhất  車xa  。 持trì  來lai  歸quy  家gia  。 詣nghệ  市thị  賣mại  之chi  。 以dĩ  其kỳ  貴quý  故cố  。 卒tuất  無vô  買mãi  者giả  。 經kinh  歷lịch  多đa  日nhật  。 不bất  能năng  得đắc  售thụ  。 心tâm  生sanh  疲bì  厭yếm  。 以dĩ  為vị  苦khổ  惱não  。

見kiến  人nhân  賣mại  炭thán  。 時thời  得đắc  速tốc  售thụ  。 便tiện  生sanh  念niệm  言ngôn  。

不bất  如như  燒thiêu  之chi  作tác  炭thán  。 可khả  得đắc  速tốc  售thụ  。

即tức  燒thiêu  為vi  炭thán  。 詣nghệ  市thị  賣mại  之chi  。 不bất  得đắc  半bán  車xa  。 炭thán  之chi  價giá  直trực  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 無vô  量lượng  方phương  便tiện  。 勤cần  行hành  精tinh  進tấn  。 仰ngưỡng  求cầu  佛Phật  果Quả  。

以dĩ  其kỳ  難nan  得đắc  。 便tiện  生sanh  退thoái  心tâm  。

不bất  如như  發phát  心tâm  。 求cầu  聲Thanh  聞Văn  果Quả  。 速tốc  斷đoạn  生sanh  死tử  。 作tác  阿A  羅La  漢Hán  。

二nhị  十thập  三tam  。 賊Tặc  偷Thâu  錦Cẩm  繡Tú  用Dụng  裹Khỏa  氀Lâu  褐Hạt  喻dụ  

昔tích  有hữu  賊tặc  人nhân  。 入nhập  富phú  家gia  舍xá  。 偷thâu  得đắc  錦cẩm  繡tú  。 即tức  持trì  用dụng  裹khỏa  。 故cố  弊tệ  氀lâu  褐hạt  。 種chủng  種chủng  財tài  物vật  。 為vị  智trí  人nhân  所sở  笑tiếu  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 既ký  有hữu  信tín  心tâm  。 入nhập  佛Phật  法Pháp  中trung  。 修tu  行hành  善thiện  法Pháp  。 及cập  諸chư  功công  德đức  。 以dĩ  貪tham  利lợi  故cố  。 破phá  於ư  清thanh  淨tịnh  戒giới  。 及cập  諸chư  功công  德đức  。 為vị  世thế  所sở  笑tiếu  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  四tứ  。 種Chúng  熬Ngao  胡Hồ  麻Ma  子Tử  喻dụ  

昔tích  有hữu  愚ngu  人nhân  。 生sanh  食thực  胡hồ  麻ma  子tử  。 以dĩ  為vi  不bất  美mỹ  。 熬ngao  而nhi  食thực  之chi  為vi  美mỹ  。

便tiện  生sanh  念niệm  言ngôn  。

不bất  如như  熬ngao  而nhi  種chúng  之chi  。 後hậu  得đắc  美mỹ  者giả  。

便tiện  熬ngao  而nhi  種chúng  。 永vĩnh  無vô  生sanh  理lý  。

世thế  人nhân  亦diệc  爾nhĩ  。 以dĩ  菩Bồ  薩Tát  曠khoáng  劫kiếp  修tu  行hành  。 因nhân  難nan  行hành  苦khổ  行hành  。 以dĩ  為vi  不bất  樂lạc  。

便tiện  作tác  念niệm  言ngôn  。

不bất  如như  作tác  阿A  羅La  漢Hán  。 速tốc  斷đoạn  生sanh  死tử  。 其kỳ  功công  甚thậm  易dị  。

後hậu  欲dục  求cầu  佛Phật  果Quả  。 終chung  不bất  可khả  得đắc  。 如như  彼bỉ  燋tiều  種chúng  。 無vô  復phục  生sanh  理lý  。 世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  五ngũ  。 水Thủy  火Hỏa  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 事sự  須tu  火hỏa  用dụng  。 及cập  以dĩ  冷lãnh  水thủy  。 即tức  便tiện  宿túc  火hỏa  。 以dĩ  澡táo  灌quán  盛thình  水thủy  。 置trí  於ư  火hỏa  上thượng  。 後hậu  欲dục  取thủ  火hỏa  。 而nhi  火hỏa  都đô  滅diệt  。 欲dục  取thủ  冷lãnh  水thủy  。 而nhi  水thủy  復phục  熱nhiệt  。 火hỏa  及cập  冷lãnh  水thủy  。 二nhị  事sự  俱câu  失thất  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 入nhập  佛Phật  法Pháp  中trung  。 出xuất  家gia  求cầu  道Đạo  。 既ký  得đắc  出xuất  家gia  。 還hoàn  復phục  念niệm  其kỳ  。 妻thê  子tử  眷quyến  屬thuộc  。 世thế  間gian  之chi  事sự  。 五ngũ  欲dục  之chi  樂lạc  。 由do  是thị  之chi  故cố  。 失thất  其kỳ  功công  德đức  之chi  火hỏa  。 持trì  戒giới  之chi  水thủy  。 念niệm  欲dục  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  六lục  。 人Nhân  效Hiệu  王Vương  眼Nhãn  瞤Thuấn  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 欲dục  得đắc  王vương  意ý  。 問vấn  餘dư  人nhân  言ngôn  。 云vân  何hà  得đắc  之chi  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

若nhược  欲dục  得đắc  王vương  意ý  者giả  。 王vương  之chi  形hình  相tướng  。 汝nhữ  當đương  効hiệu  之chi  。

此thử  人nhân  即tức  便tiện  。 後hậu  至chí  王vương  所sở  。 見kiến  王vương  眼nhãn  瞤thuấn  。 便tiện  効hiệu  王vương  瞤thuấn  。

王vương  問vấn  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  為vị  病bệnh  耶da  。 為vị  著trước  風phong  耶da  。 何hà  以dĩ  眼nhãn  瞤thuấn  。

其kỳ  人nhân  答đáp  王vương  。

我ngã  不bất  病bệnh  眼nhãn  。 亦diệc  不bất  著trước  風phong  。 欲dục  得đắc  王vương  意ý  。 見kiến  王vương  眼nhãn  瞤thuấn  。 故cố  効hiệu  王vương  也dã  。

王vương  聞văn  是thị  語ngữ  。 即tức  大đại  瞋sân  恚khuể  。 即tức  便tiện  使sử  人nhân  。 種chủng  種chủng  加gia  害hại  。 擯bấn  令lệnh  出xuất  國quốc  。

世thế  人nhân  亦diệc  爾nhĩ  。 於ư  佛Phật  法Pháp  王Vương  。 欲dục  得đắc  親thân  近cận  。 求cầu  其kỳ  善thiện  法Pháp  。 以dĩ  自tự  增tăng  長trưởng  。 既ký  得đắc  親thân  近cận  。 不bất  解giải  如Như  來Lai  法Pháp  王Vương  。 為vì  眾chúng  生sanh  故cố  。 種chủng  種chủng  方phương  便tiện  。 現hiện  其kỳ  闕khuyết  短đoản  。 或hoặc  聞văn  其kỳ  法Pháp  。 見kiến  有hữu  字tự  句cú  不bất  正chánh  。 便tiện  生sanh  譏cơ  毀hủy  。 効hiệu  其kỳ  不bất  是thị  。 由do  是thị  之chi  故cố  。 於ư  佛Phật  法Pháp  中trung  。 永vĩnh  失thất  其kỳ  善thiện  。 墮đọa  於ư  三tam  惡ác  。 如như  彼bỉ  効hiệu  王vương  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  七thất  。 治Trị  鞭Tiên  瘡Sang  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 為vị  王vương  所sở  鞭tiên  。 既ký  被bị  鞭tiên  已dĩ  。 以dĩ  馬mã  屎thỉ  拊phụ  之chi  。 欲dục  令linh  速tốc  差sái  。

有hữu  愚ngu  人nhân  見kiến  之chi  。 心tâm  生sanh  歡hoan  喜hỷ  。 便tiện  作tác  是thị  言ngôn  。

我ngã  決quyết  得đắc  是thị  。 治trị  瘡sang  方phương  法pháp  。

即tức  便tiện  歸quy  家gia  。 語ngứ  其kỳ  兒nhi  言ngôn  。

汝nhữ  鞭tiên  我ngã  背bối  。 我ngã  得đắc  好hảo  法pháp  。 今kim  欲dục  試thí  之chi  。

兒nhi  為vị  鞭tiên  背bối  。 以dĩ  馬mã  屎thỉ  拊phụ  之chi  。 以dĩ  為vi  善thiện  巧xảo  。

世thế  人nhân  亦diệc  爾nhĩ  。 聞văn  有hữu  人nhân  言ngôn  。 修tu  不bất  淨tịnh  觀quán  。 即tức  得đắc  除trừ  去khứ  。 五ngũ  陰ấm  身thân  瘡sang  。

便tiện  作tác  是thị  言ngôn  。

我ngã  欲dục  觀quán  於ư  女nữ  色sắc  。 及cập  以dĩ  五ngũ  欲dục  。

未vị  見kiến  不bất  淨tịnh  。 返phản  為vị  女nữ  色sắc  。 之chi  所sở  惑hoặc  亂loạn  。 流lưu  轉chuyển  生sanh  死tử  。 墮đọa  於ư  地địa  獄ngục  。 世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  八bát  。 為Vi  婦Phụ  貿Mậu  鼻Tị  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 其kỳ  婦phụ  端đoan  正chánh  。 唯duy  其kỳ  鼻tị  醜xú  。 其kỳ  人nhân  出xuất  外ngoại  。 見kiến  他tha  婦phụ  女nữ  。 面diện  貌mạo  端đoan  正chánh  。 其kỳ  鼻tị  甚thậm  好hảo  。

便tiện  作tác  念niệm  言ngôn  。

我ngã  今kim  寧ninh  可khả  。 截tiệt  取thủ  其kỳ  鼻tị  。 著trước  我ngã  婦phụ  面diện  上thượng  。 不bất  亦diệc  好hảo  乎hồ  。

即tức  截tiệt  他tha  婦phụ  鼻tị  。 持trì  來lai  歸quy  家gia  。 急cấp  喚hoán  其kỳ  婦phụ  。

汝nhữ  速tốc  出xuất  來lai  。 與dữ  汝nhữ  好hảo  鼻tị  。

其kỳ  婦phụ  出xuất  來lai  。 即tức  割cát  其kỳ  鼻tị  。 尋tầm  以dĩ  他tha  鼻tị  。 著trước  婦phụ  面diện  上thượng  。 既ký  不bất  相tương  著trước  。 復phục  失thất  其kỳ  鼻tị  。 唐đường  使sử  其kỳ  婦phụ  。 受thọ  大đại  苦khổ  痛thống  。

世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

聞văn  他tha  宿túc  舊cựu  。 沙Sa  門Môn  婆Bà  羅La  門Môn  。 有hữu  大đại  名danh  德đức  。 而nhi  為vi  世thế  人nhân  。 之chi  所sở  恭cung  敬kính  。 得đắc  大đại  利lợi  養dưỡng  。 便tiện  作tác  是thị  念niệm  言ngôn  。

我ngã  今kim  與dữ  彼bỉ  。 便tiện  為vi  不bất  異dị  。

虛hư  自tự  假giả  稱xưng  。 妄vọng  言ngôn  有hữu  德đức  。 既ký  失thất  其kỳ  利lợi  。 復phục  傷thương  其kỳ  行hành  。 如như  截tiệt  他tha  鼻tị  。 徒đồ  自tự  傷thương  損tổn  。 世thế  間gian  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

二nhị  十thập  九cửu  。 貧Bần  人Nhân  燒Thiêu  麤Thô  褐Hạt  衣Y  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 貧bần  窮cùng  困khốn  乏phạp  。 與dữ  他tha  客khách  作tác  。 得đắc  麤thô  褐hạt  衣y  。 而nhi  被bị  著trước  之chi  。

有hữu  人nhân  見kiến  之chi  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  種chủng  姓tánh  端đoan  正chánh  。 貴quý  人nhân  之chi  子tử  。 云vân  何hà  著trước  此thử  。 麤thô  弊tệ  衣y  褐hạt  。 我ngã  今kim  教giáo  汝nhữ  。 當đương  使sử  汝nhữ  得đắc  。 上thượng  妙diệu  衣y  服phục  。 當đương  隨tùy  我ngã  語ngữ  。 終chung  不bất  欺khi  汝nhữ  。

貧bần  人nhân  歡hoan  喜hỷ  。 敬kính  從tùng  其kỳ  言ngôn  。 其kỳ  人nhân  即tức  便tiện  。 在tại  前tiền  然nhiên  火hỏa  。

語ngứ  貧bần  人nhân  言ngôn  。

今kim  可khả  脫thoát  此thử  麤thô  褐hạt  衣y  。 著trước  於ư  火hỏa  中trung  。 於ư  此thử  燒thiêu  處xứ  。 當đương  使sử  汝nhữ  得đắc  。 上thượng  妙diệu  欽khâm  服phục  。

貧bần  人nhân  即tức  便tiện  。 脫thoát  著trước  火hỏa  中trung  。 既ký  燒thiêu  之chi  後hậu  。 於ư  此thử  火hỏa  處xứ  。 求cầu  覓mịch  欽khâm  服phục  。 都đô  無vô  所sở  得đắc  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 從tùng  過quá  去khứ  身thân  。 修tu  諸chư  善thiện  法Pháp  。 得đắc  此thử  人nhân  身thân  。 應ưng  當đương  保bảo  護hộ  。 進tiến  德đức  修tu  業nghiệp  。

乃nãi  為vị  外ngoại  道đạo  。 邪tà  惡ác  妖yêu  女nữ  。 之chi  所sở  欺khi  誑cuống  。

汝nhữ  今kim  當đương  信tín  我ngã  語ngữ  。 修tu  諸chư  苦khổ  行hành  。 投đầu  巖nham  赴phó  火hỏa  。 捨xả  是thị  身thân  已dĩ  。 當đương  生sanh  梵Phạm  天Thiên  。 長trường  受thọ  快khoái  樂lạc  。

便tiện  用dụng  其kỳ  語ngữ  。 即tức  捨xả  身thân  命mạng  。 身thân  死tử  之chi  後hậu  。 墮đọa  於ư  地địa  獄ngục  。 備bị  受thọ  諸chư  苦khổ  。 既ký  失thất  人nhân  身thân  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 如như  彼bỉ  貧bần  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  。 牧Mục  羊Dương  人Nhân  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 巧xảo  於ư  牧mục  羊dương  。 其kỳ  羊dương  滋tư  多đa  。 乃nãi  有hữu  千thiên  萬vạn  。 極cực  大đại  慳san  貪tham  。 不bất  肯khẳng  外ngoại  用dụng  。

時thời  有hữu  一nhất  人nhân  。 善thiện  於ư  巧xảo  詐trá  。 便tiện  作tác  方phương  便tiện  。 往vãng  共cộng  親thân  友hữu  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

我ngã  今kim  共cộng  汝nhữ  。 極cực  成thành  親thân  愛ái  。 便tiện  為vi  一nhất  體thể  。 更cánh  無vô  有hữu  異dị  。 我ngã  知tri  彼bỉ  家gia  。 有hữu  一nhất  好hảo  女nữ  。 當đương  為vì  汝nhữ  求cầu  。 可khả  用dụng  為vi  婦phụ  。

牧mục  羊dương  之chi  人nhân  。 聞văn  之chi  歡hoan  喜hỷ  。 便tiện  大đại  與dữ  羊dương  。 及cập  諸chư  財tài  物vật  。

其kỳ  人nhân  復phục  言ngôn  。

汝nhữ  婦phụ  今kim  日nhật  。 已dĩ  生sanh  一nhất  子tử  。

牧mục  羊dương  之chi  人nhân  。 未vị  見kiến  於ư  婦phụ  。 聞văn  其kỳ  已dĩ  生sanh  。 心tâm  大đại  歡hoan  喜hỷ  。 重trùng  與dữ  彼bỉ  物vật  。

其kỳ  人nhân  後hậu  復phục  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  兒nhi  生sanh  已dĩ  今kim  死tử  矣hĩ  。

牧mục  羊dương  之chi  人nhân  。 聞văn  此thử  人nhân  語ngữ  。 便tiện  大đại  啼đề  泣khấp  。 噓hư  欷hi  不bất  已dĩ  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 既ký  修tu  多đa  聞văn  。 為vì  其kỳ  名danh  利lợi  。 祕bí  惜tích  其kỳ  法pháp  。 不bất  肯khẳng  為vì  人nhân  。 教giáo  化hóa  演diễn  說thuyết  。 為vì  此thử  漏lậu  身thân  。 之chi  所sở  誑cuống  惑hoặc  。 妄vọng  期kỳ  世thế  樂lạc  。 如như  己kỷ  妻thê  息tức  。 為vị  其kỳ  所sở  欺khi  。 喪táng  失thất  善thiện  法Pháp  。 後hậu  失thất  身thân  命mạng  。 并tinh  及cập  財tài  物vật  。 便tiện  大đại  悲bi  泣khấp  。 生sanh  其kỳ  憂ưu  苦khổ  。 如như  彼bỉ  牧mục  羊dương  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  一nhất  。 雇Cố  借Tá  瓦Ngõa  師Sư  喻dụ  

昔tích  有hữu  婆Bà  羅La  門Môn  師sư  。 欲dục  作tác  大đại  會hội  。

語ngứ  弟đệ  子tử  言ngôn  。

我ngã  須tu  瓦ngõa  器khí  。 以dĩ  供cung  會hội  用dụng  。 汝nhữ  可khả  為vì  我ngã  。 雇cố  借tá  瓦ngõa  師sư  。 詣nghệ  市thị  覓mịch  之chi  。

時thời  彼bỉ  弟đệ  子tử  。 往vãng  瓦ngõa  師sư  家gia  。 時thời  有hữu  一nhất  人nhân  。 驢lư  負phụ  瓦ngõa  器khí  。 至chí  市thị  欲dục  賣mại  。 須tu  臾du  之chi  間gian  。 驢lư  盡tận  破phá  之chi  。 還hoàn  來lai  家gia  中trung  。 啼đề  哭khốc  懊áo  惱não  。

弟đệ  子tử  見kiến  已dĩ  。 而nhi  問vấn  之chi  言ngôn  。

何hà  以dĩ  悲bi  歎thán  。 懊áo  惱não  如như  是thị  。

其kỳ  人nhân  答đáp  言ngôn  。

我ngã  為vì  方phương  便tiện  。 勤cần  苦khổ  積tích  年niên  。 始thỉ  得đắc  成thành  器khí  。 詣nghệ  市thị  欲dục  賣mại  。 此thử  弊tệ  惡ác  驢lư  。 須tu  臾du  之chi  頃khoảnh  。 盡tận  破phá  我ngã  器khí  。 是thị  故cố  懊áo  惱não  。

爾nhĩ  時thời  弟đệ  子tử  。 見kiến  聞văn  是thị  已dĩ  。 歡hoan  喜hỷ  而nhi  言ngôn  。

此thử  驢lư  乃nãi  是thị  佳giai  物vật  。 久cửu  時thời  所sở  作tác  。 須tu  臾du  能năng  破phá  。 我ngã  今kim  當đương  買mãi  此thử  驢lư  。

瓦ngõa  師sư  歡hoan  喜hỷ  。 即tức  便tiện  賣mại  與dữ  。

乘thừa  來lai  歸quy  家gia  。 師sư  問vấn  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  何hà  以dĩ  不bất  得đắc  瓦ngõa  師sư  。 將tương  來lai  用dụng  是thị  驢lư  為vi  。

弟đệ  子tử  答đáp  言ngôn  。

此thử  驢lư  勝thắng  於ư  瓦ngõa  師sư  。 瓦ngõa  師sư  久cửu  時thời  。 所sở  作tác  瓦ngõa  器khí  。 少thiểu  時thời  能năng  破phá  。

時thời  師sư  語ngứ  言ngôn  。

汝nhữ  大đại  愚ngu  癡si  。 無vô  有hữu  智trí  慧tuệ  。 此thử  驢lư  今kim  者giả  。 適thích  可khả  能năng  破phá  。 假giả  使sử  百bách  年niên  。 不bất  能năng  成thành  一nhất  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 雖tuy  千thiên  百bách  年niên  。 受thọ  人nhân  供cúng  養dường  。 都đô  無vô  報báo  償thường  。 常thường  為vi  損tổn  害hại  。 終chung  不bất  為vi  益ích  。 背bội  恩ân  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  二nhị  。 估Cổ  客Khách  偷Thâu  金Kim  喻dụ  

昔tích  有hữu  二nhị  估cổ  客khách  。 共cộng  行hành  商thương  賈cổ  。 一nhất  賣mại  真chân  金kim  。 其kỳ  第đệ  二nhị  者giả  。 賣mại  兜đâu  羅la  綿miên  。

有hữu  他tha  買mãi  真chân  金kim  者giả  。 燒thiêu  而nhi  試thí  之chi  。 第đệ  二nhị  估cổ  客khách  。 即tức  便tiện  偷thâu  他tha  。 被bị  燒thiêu  之chi  金kim  。 用dụng  兜đâu  羅la  綿miên  裹khỏa  。 時thời  金kim  熱nhiệt  故cố  。 燒thiêu  綿miên  都đô  盡tận  。 情tình  事sự  既ký  露lộ  。 二nhị  事sự  俱câu  失thất  。

如như  彼bỉ  外ngoại  道đạo  。 偷thâu  取thủ  佛Phật  法Pháp  。 著trước  己kỷ  法pháp  中trung  。 妄vọng  稱xưng  己kỷ  有hữu  。 非phi  是thị  佛Phật  法Pháp  。 由do  是thị  之chi  故cố  。 燒thiêu  滅diệt  外ngoại  典điển  。 不bất  行hành  於ư  世thế  。 如như  彼bỉ  偷thâu  金kim  。 事sự  情tình  都đô  現hiện  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  三tam  。 斫Chước  樹Thụ  取Thủ  果Quả  喻dụ  

昔tích  有hữu  國quốc  王vương  。 有hữu  一nhất  好hảo  樹thụ  。 高cao  廣quảng  極cực  大đại  。 當đương  生sanh  勝thắng  果quả  。 香hương  而nhi  甜điềm  美mỹ  。 時thời  有hữu  一nhất  人nhân  。 來lai  至chí  王vương  所sở  。

王vương  語ngứ  之chi  言ngôn  。

此thử  之chi  樹thụ  上thượng  。 將tương  生sanh  美mỹ  果quả  。 汝nhữ  能năng  食thực  不phủ  。

即tức  答đáp  王vương  言ngôn  。

此thử  樹thụ  高cao  廣quảng  。 雖tuy  欲dục  食thực  之chi  。 何hà  由do  能năng  得đắc  。

即tức  便tiện  斷đoạn  樹thụ  。 望vọng  得đắc  其kỳ  果quả  。 既ký  無vô  所sở  獲hoạch  。 徒đồ  自tự  勞lao  苦khổ  。 後hậu  還hoàn  欲dục  竪thụ  。 樹thụ  已dĩ  枯khô  死tử  。 都đô  無vô  生sanh  理lý  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 如Như  來Lai  法Pháp  王Vương  。 有hữu  持trì  戒giới  樹thụ  。 能năng  生sanh  勝thắng  果quả  。 心tâm  生sanh  願nguyện  樂nhạo  。 欲dục  得đắc  果quả  食thực  。 應ưng  當đương  持trì  戒giới  。 修tu  諸chư  功công  德đức  。 不bất  解giải  方phương  便tiện  。 返phản  毀hủy  其kỳ  禁cấm  。 如như  彼bỉ  伐phạt  樹thụ  。 復phục  欲dục  還hoàn  活hoạt  。 都đô  不bất  可khả  得đắc  。 破phá  戒giới  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  四tứ  。 送Tống  美Mỹ  水Thủy  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  聚tụ  落lạc  。 去khứ  王vương  城thành  五ngũ  由do  旬tuần  。 村thôn  中trung  有hữu  好hảo  美mỹ  水thủy  。 王vương  勅sắc  村thôn  人nhân  。 常thường  使sử  日nhật  日nhật  。 送tống  其kỳ  美mỹ  水thủy  。 村thôn  人nhân  疲bì  苦khổ  。 悉tất  欲dục  移di  避tị  。 遠viễn  此thử  村thôn  去khứ  。

時thời  彼bỉ  村thôn  主chủ  。 語ngứ  諸chư  人nhân  言ngôn  。

汝nhữ  等đẳng  莫mạc  去khứ  。 我ngã  當đương  為vì  汝nhữ  白bạch  王vương  。 改cải  五ngũ  由do  旬tuần  。 作tác  三tam  由do  旬tuần  。 使sử  汝nhữ  得đắc  近cận  。 往vãng  來lai  不bất  疲bì  。

即tức  往vãng  白bạch  王vương  。 王vương  為vi  改cải  之chi  。 作tác  三tam  由do  旬tuần  。 眾chúng  人nhân  聞văn  已dĩ  。 便tiện  大đại  歡hoan  喜hỷ  。

有hữu  人nhân  語ngứ  言ngôn  。

此thử  故cố  是thị  本bổn  五ngũ  由do  旬tuần  。 更cánh  無vô  有hữu  異dị  。

雖tuy  聞văn  此thử  言ngôn  。 信tín  王vương  語ngữ  故cố  。 終chung  不bất  肯khẳng  捨xả  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 修tu  行hành  正Chánh  法Pháp  。 度độ  於ư  五ngũ  道đạo  。 向hướng  涅Niết  槃Bàn  城Thành  。 心tâm  生sanh  厭yếm  倦quyện  。 便tiện  欲dục  捨xả  離ly  。 頓đốn  駕giá  生sanh  死tử  。 不bất  能năng  復phục  進tiến  。 如Như  來Lai  法Pháp  王Vương  。 有hữu  大đại  方phương  便tiện  。 於ư  一Nhất  乘Thừa  法Pháp  。 分phân  別biệt  說thuyết  三tam  。 小Tiểu  乘Thừa  之chi  人nhân  。 聞văn  之chi  歡hoan  喜hỷ  。 以dĩ  為vi  易dị  行hành  。 修tu  善thiện  進tiến  德đức  。 求cầu  度độ  生sanh  死tử  。 後hậu  聞văn  人nhân  說thuyết  。 無vô  有hữu  三Tam  乘Thừa  。 故cố  是thị  一nhất  道Đạo  。 以dĩ  信tín  佛Phật  語ngữ  。 終chung  不bất  肯khẳng  捨xả  。 如như  彼bỉ  村thôn  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  五ngũ  。 寶Bảo  篋Khiếp  鏡Kính  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 貧bần  窮cùng  困khốn  乏phạp  。 多đa  負phụ  人nhân  債trái  。 無vô  以dĩ  可khả  償thường  。 即tức  便tiện  逃đào  避tị  。 至chí  空không  曠khoáng  處xứ  。 值trị  篋khiếp  滿mãn  中trung  珍trân  寶bảo  。 有hữu  一nhất  明minh  鏡kính  。 著trước  珍trân  寶bảo  上thượng  。 以dĩ  蓋cái  覆phú  之chi  。 貧bần  人nhân  見kiến  已dĩ  。 心tâm  大đại  歡hoan  喜hỷ  。 即tức  便tiện  發phát  之chi  。 見kiến  鏡kính  中trung  人nhân  。

便tiện  生sanh  驚kinh  怖bố  。 叉xoa  手thủ  語ngứ  言ngôn  。

我ngã  謂vị  空không  篋khiếp  。 都đô  無vô  所sở  有hữu  。 不bất  知tri  有hữu  君quân  。 在tại  此thử  篋khiếp  中trung  。 莫mạc  見kiến  瞋sân  也dã  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vị  無vô  量lượng  煩phiền  惱não  。 之chi  所sở  窮cùng  困khốn  。 而nhi  為vị  生sanh  死tử  。 魔ma  王vương  債trái  主chủ  。 之chi  所sở  纏triền  著trước  。 欲dục  避tị  生sanh  死tử  。 入nhập  佛Phật  法Pháp  中trung  。 修tu  行hành  善thiện  法Pháp  。 作tác  諸chư  功công  德đức  。 如như  值trị  寶bảo  篋khiếp  。 為vị  身thân  見kiến  鏡kính  。 之chi  所sở  惑hoặc  亂loạn  。 妄vọng  見kiến  有hữu  我ngã  。 即tức  便tiện  封phong  著trước  。 謂vị  是thị  真chân  實thật  。 於ư  是thị  墮đọa  落lạc  。 失thất  諸chư  功công  德đức  。 禪thiền  定định  道Đạo  品Phẩm  。 無vô  漏lậu  諸chư  善thiện  。 三Tam  乘Thừa  道Đạo  果Quả  。 一nhất  切thiết  都đô  失thất  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 棄khí  於ư  寶bảo  篋khiếp  。 著trước  我ngã  見kiến  者giả  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

三tam  十thập  六lục  。 破Phá  五Ngũ  通Thông  仙Tiên  眼Nhãn  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 入nhập  山sơn  學học  道Đạo  。 得đắc  五ngũ  通thông  仙tiên  。 天thiên  眼nhãn  徹triệt  視thị  。 能năng  見kiến  地địa  中trung  。 一nhất  切thiết  伏phục  藏tạng  。 種chủng  種chủng  珍trân  寶bảo  。

國quốc  王vương  聞văn  之chi  。 心tâm  大đại  歡hoan  喜hỷ  。 便tiện  語ngứ  臣thần  言ngôn  。

云vân  何hà  得đắc  使sử  此thử  人nhân  。 常thường  在tại  我ngã  國quốc  。 不bất  餘dư  處xứ  去khứ  。 使sử  我ngã  藏tàng  中trung  。 得đắc  多đa  珍trân  寶bảo  。

有hữu  一nhất  愚ngu  臣thần  。 輒triếp  便tiện  往vãng  至chí  。 挑thiêu  仙tiên  人nhân  雙song  眼nhãn  。

持trì  來lai  白bạch  王vương  。

臣thần  以dĩ  挑thiêu  眼nhãn  。 更cánh  不bất  得đắc  去khứ  。 常thường  住trú  是thị  國quốc  。

王vương  語ngứ  臣thần  言ngôn  。

所sở  以dĩ  貪tham  得đắc  。 仙tiên  人nhân  住trú  者giả  。 能năng  見kiến  地địa  中trung  。 一nhất  切thiết  伏phục  藏tạng  。 汝nhữ  今kim  毀hủy  眼nhãn  。 何hà  所sở  復phục  任nhậm  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 見kiến  他tha  頭đầu  陀đà  苦khổ  行hành  。 山sơn  林lâm  曠khoáng  野dã  。 塚trủng  間gian  樹thụ  下hạ  。 修tu  四tứ  意ý  止chỉ  。 及cập  不bất  淨tịnh  觀quán  。 便tiện  強cưỡng  將tương  來lai  。 於ư  其kỳ  家gia  中trung  。 種chủng  種chủng  供cúng  養dường  。 毀hủy  他tha  善thiện  法Pháp  。 使sử  道Đạo  果Quả  不bất  成thành  。 喪táng  其kỳ  道Đạo  眼nhãn  。 已dĩ  失thất  其kỳ  利lợi  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 如như  彼bỉ  愚ngu  臣thần  。 唐đường  毀hủy  他tha  目mục  也dã  。

三tam  十thập  七thất  。 殺Sát  群Quần  牛Ngưu  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 有hữu  二nhị  百bách  五ngũ  十thập  頭đầu  牛ngưu  。 常thường  驅khu  逐trục  水thủy  草thảo  。 隨tùy  時thời  餧ủy  食thực  。 時thời  有hữu  一nhất  虎hổ  。 噉đạm  食thực  一nhất  牛ngưu  。

爾nhĩ  時thời  牛ngưu  主chủ  。 即tức  作tác  念niệm  言ngôn  。

已dĩ  失thất  一nhất  牛ngưu  。 俱câu  不bất  全toàn  足túc  。 用dụng  是thị  牛ngưu  為vi  。

即tức  便tiện  驅khu  至chí  。 深thâm  坑khanh  高cao  岸ngạn  。 排bài  著trước  坑khanh  底để  。 盡tận  皆giai  殺sát  之chi  。

凡phàm  夫phu  愚ngu  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 受thọ  持trì  如Như  來Lai  。 具Cụ  足Túc  之chi  戒giới  。 若nhược  犯phạm  一nhất  戒giới  。 不bất  生sanh  慚tàm  愧quý  。 清thanh  淨tịnh  懺sám  悔hối  。

便tiện  作tác  念niệm  言ngôn  。

我ngã  已dĩ  破phá  一nhất  戒giới  。 既ký  不bất  具cụ  足túc  。 何hà  用dụng  持trì  為vi  。

一nhất  切thiết  都đô  破phá  。 無vô  一nhất  在tại  者giả  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。 盡tận  殺sát  群quần  牛ngưu  。 無vô  一nhất  在tại  者giả  。

三tam  十thập  八bát  。 飲Ẩm  木Mộc  筩Đồng  水Thủy  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 行hành  來lai  渴khát  乏phạp  。 見kiến  木mộc  筩đồng  中trung  。 有hữu  清thanh  淨tịnh  流lưu  水thủy  。 就tựu  而nhi  飲ẩm  之chi  。

飲ẩm  水thủy  已dĩ  足túc  。 即tức  便tiện  舉cử  手thủ  。 語ngứ  木mộc  筩đồng  言ngôn  。

我ngã  已dĩ  飲ẩm  竟cánh  。 水thủy  莫mạc  復phục  來lai  。

雖tuy  作tác  是thị  語ngữ  。 水thủy  流lưu  如như  故cố  。

便tiện  瞋sân  恚khuể  言ngôn  。

我ngã  已dĩ  飲ẩm  竟cánh  。 語ngứ  汝nhữ  莫mạc  來lai  。 何hà  以dĩ  故cố  來lai  。

有hữu  人nhân  見kiến  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  大đại  愚ngu  癡si  。 無vô  有hữu  智trí  慧tuệ  。 汝nhữ  何hà  以dĩ  不bất  去khứ  。 語ngứ  言ngôn  莫mạc  來lai  。

即tức  為vi  挽vãn  卻khước  。 牽khiên  餘dư  處xứ  去khứ  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vị  生sanh  死tử  渴khát  愛ái  。 飲ẩm  五ngũ  欲dục  鹹hàm  水thủy  。 既ký  為vị  五ngũ  欲dục  。 之chi  所sở  疲bì  厭yếm  。 如như  彼bỉ  飲ẩm  足túc  。

便tiện  作tác  是thị  言ngôn  。

汝nhữ  色sắc  聲thanh  香hương  味vị  。 莫mạc  復phục  更cánh  來lai  。 使sử  我ngã  見kiến  也dã  。

然nhiên  此thử  五ngũ  欲dục  。 相tương  續tục  不bất  斷đoạn  。

既ký  見kiến  之chi  已dĩ  。 便tiện  復phục  瞋sân  恚khuể  。

語ngứ  汝nhữ  速tốc  滅diệt  。 莫mạc  復phục  更cánh  生sanh  。 何hà  以dĩ  故cố  來lai  。 使sử  我ngã  見kiến  之chi  。

時thời  有hữu  智trí  人nhân  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

汝nhữ  欲dục  得đắc  離ly  者giả  。 當đương  攝nhiếp  汝nhữ  六lục  情tình  。 閉bế  其kỳ  心tâm  意ý  。 妄vọng  想tưởng  不bất  生sanh  。 便tiện  得đắc  解giải  脫thoát  。 何hà  必tất  不bất  見kiến  。 欲dục  使sử  不bất  生sanh  。

如như  彼bỉ  飲ẩm  水thủy  愚ngu  人nhân  。 等đẳng  無vô  有hữu  異dị  。

三tam  十thập  九cửu  。 見Kiến  他Tha  人Nhân  塗Đồ  舍Xá  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 往vãng  至chí  他tha  舍xá  。 見kiến  他tha  屋ốc  舍xá  。 墻tường  壁bích  塗đồ  治trị  。 其kỳ  地địa  平bình  正chánh  。 清thanh  淨tịnh  甚thậm  好hảo  。

便tiện  問vấn  之chi  言ngôn  。

用dụng  何hà  和hòa  塗đồ  。 得đắc  如như  是thị  好hảo  。

主chủ  人nhân  答đáp  言ngôn  。

用dụng  稻đạo  穀cốc  䴰thục  。 水thủy  浸tẩm  令linh  熟thục  。 和hòa  泥nê  塗đồ  壁bích  。 故cố  得đắc  如như  是thị  。

愚ngu  人nhân  即tức  便tiện  。 而nhi  作tác  念niệm  言ngôn  。

若nhược  純thuần  以dĩ  稻đạo  。 䴰thục  不bất  如như  合hợp  稻đạo  。 而nhi  用dụng  作tác  之chi  。 壁bích  可khả  白bạch  淨tịnh  。 泥nê  始thỉ  平bình  好hảo  。

便tiện  用dụng  稻đạo  穀cốc  。 和hòa  泥nê  用dụng  塗đồ  。 其kỳ  壁bích  望vọng  得đắc  平bình  正chánh  。 返phản  更canh  高cao  下hạ  。 壁bích  都đô  劈phách  裂liệt  。 虛hư  棄khí  稻đạo  穀cốc  。 都đô  無vô  利lợi  益ích  。 不bất  如như  惠huệ  施thí  。 可khả  得đắc  功công  德đức  。

凡phàm  夫phu  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 聞văn  聖thánh  人nhân  說thuyết  法Pháp  。 修tu  行hành  諸chư  善thiện  。 捨xả  此thử  身thân  已dĩ  。 可khả  得đắc  生sanh  天thiên  。 及cập  以dĩ  解giải  脫thoát  。 便tiện  自tự  殺sát  身thân  。 望vọng  得đắc  生sanh  天thiên  。 及cập  以dĩ  解giải  脫thoát  。 徒đồ  自tự  虛hư  喪táng  。 空không  無vô  所sở  獲hoạch  。 如như  彼bỉ  愚ngu  人nhân  。

四tứ  十thập  。 治Trị  禿Ngốc  喻dụ  

昔tích  有hữu  一nhất  人nhân  。 頭đầu  上thượng  無vô  毛mao  。 冬đông  則tắc  大đại  寒hàn  。 夏hạ  則tắc  患hoạn  熱nhiệt  。 兼kiêm  為vị  蚊văn  虻manh  。 之chi  所sở  唼xiệp  食thực  。 晝trú  夜dạ  受thọ  惱não  。 甚thậm  以dĩ  為vi  苦khổ  。

有hữu  一nhất  醫y  師sư  。 多đa  諸chư  方phương  術thuật  。 時thời  彼bỉ  禿ngốc  人nhân  。 往vãng  至chí  其kỳ  所sở  。

語ngứ  其kỳ  醫y  言ngôn  。

唯duy  願nguyện  大đại  師sư  。 為vì  我ngã  治trị  之chi  。

時thời  彼bỉ  醫y  師sư  。 亦diệc  復phục  頭đầu  禿ngốc  。 即tức  便tiện  脫thoát  帽mạo  示thị  之chi  。

而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

我ngã  亦diệc  患hoạn  之chi  。 以dĩ  為vi  痛thống  苦khổ  。 若nhược  令linh  我ngã  治trị  。 能năng  得đắc  差sái  者giả  。 應ưng  先tiên  自tự  治trị  。 以dĩ  除trừ  其kỳ  患hoạn  。

世thế  間gian  之chi  人nhân  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 為vị  生sanh  老lão  病bệnh  死tử  。 之chi  所sở  侵xâm  惱não  。 欲dục  求cầu  長trường  生sanh  。 不bất  死tử  之chi  處xứ  。 聞văn  有hữu  沙Sa  門Môn  。 婆Bà  羅La  門Môn  等đẳng  。 世thế  之chi  良lương  醫y  。 善thiện  療liệu  眾chúng  患hoạn  。

便tiện  往vãng  其kỳ  所sở  。 而nhi  語ngứ  之chi  言ngôn  。

唯duy  願nguyện  為vì  我ngã  。 除trừ  此thử  無vô  常thường  。 生sanh  死tử  之chi  患hoạn  。 常thường  處xứ  安an  樂lạc  。 長trường  存tồn  不bất  變biến  。

時thời  婆Bà  羅La  門Môn  等đẳng  。 即tức  便tiện  報báo  言ngôn  。

我ngã  亦diệc  患hoạn  此thử  無vô  常thường  。 生sanh  老lão  病bệnh  死tử  。 種chủng  種chủng  求cầu  覓mịch  。 長trường  存tồn  之chi  處xứ  。 終chung  不bất  能năng  得đắc  。 今kim  我ngã  若nhược  能năng  。 使sử  汝nhữ  得đắc  者giả  。 我ngã  亦diệc  應ưng  先tiên  自tự  得đắc  。 令linh  汝nhữ  亦diệc  得đắc  。

如như  彼bỉ  患hoạn  禿ngốc  之chi  人nhân  。 徒đồ  自tự  疲bì  勞lao  。 不bất  能năng  得đắc  差sái  。

四tứ  十thập  一nhất  。 毘Tỳ  舍Xá  闍Xà  鬼Quỷ  喻dụ  

昔tích  有hữu  二nhị  毘tỳ  舍xá  闍xà  鬼quỷ  。 共cộng  有hữu  一nhất  篋khiếp  。 一nhất  杖trượng  一nhất  屐kịch  。 二nhị  鬼quỷ  共cộng  諍tranh  。 各các  各các  欲dục  得đắc  。 二nhị  鬼quỷ  紛phân  紜vân  竟cánh  日nhật  。 不bất  能năng  使sử  平bình  。

時thời  有hữu  一nhất  人nhân  。 來lai  見kiến  之chi  已dĩ  。 而nhi  問vấn  之chi  言ngôn  。

此thử  篋khiếp  杖trượng  屐kịch  。 有hữu  何hà  奇kỳ  異dị  。 汝nhữ  等đẳng  共cộng  諍tranh  。 瞋sân  忿phẫn  乃nãi  爾nhĩ  。

二nhị  鬼quỷ  答đáp  言ngôn  。

我ngã  此thử  篋khiếp  者giả  。 能năng  出xuất  一nhất  切thiết  。 衣y  服phục  飲ẩm  食thực  。 床sàng  褥nhục  臥ngọa  具cụ  。 資tư  生sanh  之chi  物vật  。 盡tận  從tùng  中trung  出xuất  。 執chấp  此thử  杖trượng  者giả  。 怨oán  敵địch  歸quy  服phục  。 無vô  敢cảm  與dữ  諍tranh  。 著trước  此thử  屐kịch  者giả  。 能năng  令linh  人nhân  。 飛phi  行hành  無vô  罣quái  礙ngại  。

此thử  人nhân  聞văn  已dĩ  。 即tức  語ngứ  鬼quỷ  言ngôn  。

汝nhữ  等đẳng  小tiểu  遠viễn  。 我ngã  當đương  為vì  爾nhĩ  。 平bình  等đẳng  分phân  之chi  。

鬼quỷ  聞văn  其kỳ  語ngữ  。 尋tầm  即tức  遠viễn  避tị  。 此thử  人nhân  即tức  時thời  。 抱bão  篋khiếp  捉tróc  杖trượng  。 躡niếp  屐kịch  而nhi  飛phi  。 二nhị  鬼quỷ  愕ngạc  然nhiên  。 竟cánh  無vô  所sở  得đắc  。

人nhân  語ngứ  鬼quỷ  言ngôn  。

爾nhĩ  等đẳng  所sở  諍tranh  。 我ngã  已dĩ  得đắc  去khứ  。 今kim  使sử  爾nhĩ  等đẳng  。 更cánh  無vô  所sở  諍tranh  。

毘tỳ  舍xá  闍xà  者giả  。 喻dụ  於ư  眾chúng  魔ma  。 及cập  以dĩ  外ngoại  道đạo  。 布bố  施thí  如như  篋khiếp  。 人nhân  天thiên  五ngũ  道đạo  。 資tư  用dụng  之chi  具cụ  。 皆giai  從tùng  中trung  出xuất  。 禪thiền  定định  如như  杖trượng  。 消tiêu  伏phục  魔ma  怨oán  。 煩phiền  惱não  之chi  賊tặc  。 持trì  戒giới  如như  屐kịch  。 必tất  昇thăng  人nhân  天thiên  。

諸chư  魔ma  外ngoại  道đạo  諍tranh  篋khiếp  者giả  。 喻dụ  於ư  有hữu  漏lậu  中trung  。 強cưỡng  求cầu  果quả  報báo  。 空không  無vô  所sở  得đắc  。 若nhược  能năng  修tu  行hành  善thiện  行hành  。 及cập  以dĩ  布bố  施thí  。 持trì  戒giới  禪thiền  定định  。 便tiện  得đắc  離ly  苦khổ  。 獲hoạch  得đắc  道Đạo  果Quả  。

百Bách  喻Dụ  經Kinh  卷quyển  第đệ  二nhị