坐Tọa  禪Thiền  三Tam  昧Muội  經Kinh  卷quyển  下hạ  

爾nhĩ  時thời  行hành  者giả  。 雖tuy  得đắc  一nhất  心tâm  。 定định  力lực  未vị  成thành  。 猶do  為vi  欲dục  界giới  。 煩phiền  惱não  所sở  亂loạn  。 當đương  作tác  方phương  便tiện  。 進tiến  學học  初sơ  禪thiền  。 呵ha  棄khí  愛ái  欲dục  。 云vân  何hà  呵ha  棄khí  。 觀quán  欲dục  界giới  過quá  。 欲dục  為vi  不bất  淨tịnh  。 種chủng  種chủng  不bất  善thiện  。 當đương  念niệm  初sơ  禪thiền  。 安an  隱ẩn  快khoái  樂lạc  。

觀quán  欲dục  云vân  何hà  。 知tri  欲dục  無vô  常thường  。 功công  德đức  怨oán  家gia  。 如như  幻huyễn  如như  化hóa  。 空không  無vô  所sở  得đắc  。 念niệm  之chi  未vị  得đắc  。 癡si  心tâm  已dĩ  亂loạn  。 何hà  況huống  已dĩ  得đắc  。 婬dâm  欲dục  纏triền  覆phú  。 天thiên  上thượng  樂lạc  處xứ  。 猶do  不bất  常thường  安an  。 何hà  況huống  人nhân  中trung  。 人nhân  心tâm  著trước  欲dục  。 無vô  有hữu  厭yếm  足túc  。 如như  火hỏa  得đắc  薪tân  。 如như  海hải  吞thôn  流lưu  。 如như  頂Đảnh  生Sanh  王Vương  。 雖tuy  雨vũ  七thất  寶bảo  。 王vượng  四tứ  天thiên  下hạ  。 帝Đế  釋Thích  分phân  座tòa  。 猶do  不bất  知tri  足túc  。 如như  那Na  睺Hầu  沙Sa  。 轉chuyển  金kim  輪Luân  王Vương  。 為vị  欲dục  所sở  逼bức  。 墮đọa  蟒mãng  蛇xà  中trung  。

又hựu  如như  仙tiên  人nhân  。 食thực  果quả  衣y  草thảo  。 隱ẩn  居cư  深thâm  山sơn  。 被bị  髮phát  求cầu  道Đạo  。 猶do  復phục  不bất  免miễn  。 欲dục  賊tặc  所sở  壞hoại  。 欲dục  樂lạc  甚thậm  少thiểu  。 怨oán  毒độc  甚thậm  多đa  。 著trước  欲dục  之chi  人nhân  。 惡ác  友hữu  相tương  近cận  。 善thiện  人nhân  踈sơ  遠viễn  。 欲dục  為vi  毒độc  酒tửu  。 愚ngu  惑hoặc  醉túy  死tử  。 欲dục  為vi  欺khi  誑cuống  。 走tẩu  使sử  愚ngu  人nhân  。 疲bì  苦khổ  萬vạn  端đoan  。 不bất  得đắc  自tự  在tại  。 唯duy  有hữu  離ly  欲dục  。 身thân  心tâm  安an  隱ẩn  。 快khoái  樂lạc  無vô  極cực  。 欲dục  無vô  所sở  得đắc  。 如như  狗cẩu  齩giảo  枯khô  骨cốt  。 求cầu  欲dục  勤cần  勞lao  。 極cực  苦khổ  乃nãi  得đắc  。 得đắc  之chi  甚thậm  難nan  。 失thất  之chi  甚thậm  易dị  。 如như  假giả  借tá  須tu  臾du  。 勢thế  不bất  得đắc  久cửu  。 如như  夢mộng  所sở  見kiến  。 恍hoảng  惚hốt  即tức  滅diệt  。 欲dục  之chi  為vi  患hoạn  。 求cầu  之chi  既ký  苦khổ  。 得đắc  之chi  亦diệc  苦khổ  。 多đa  得đắc  多đa  苦khổ  。 如như  火hỏa  得đắc  薪tân  。 多đa  益ích  多đa  熾sí  。 欲dục  如như  搏bác  肉nhục  。 眾chúng  鳥điểu  競cạnh  逐trục  。 以dĩ  要yếu  言ngôn  之chi  。 如như  蛾nga  赴phó  火hỏa  。 如như  魚ngư  吞thôn  鉤câu  。 如như  鹿lộc  逐trục  聲thanh  。 如như  渴khát  飲ẩm  鹹hàm  水thủy  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 為vi  欲dục  致trí  患hoạn  。 無vô  苦khổ  不bất  至chí  。 是thị  故cố  當đương  知tri  。 欲dục  為vi  毒độc  害hại  。 當đương  求cầu  初sơ  禪thiền  。 滅diệt  斷đoạn  欲dục  火hỏa  。 行hành  者giả  一nhất  心tâm  。 精tinh  懃cần  信tín  樂nhạo  。 令linh  心tâm  增tăng  進tiến  。 意ý  不bất  散tán  亂loạn  。 觀quán  欲dục  心tâm  厭yếm  。 除trừ  結kết  惱não  盡tận  。 得đắc  初sơ  禪thiền  定định  。 離ly  欲dục  盛thịnh  火hỏa  。 得đắc  清thanh  涼lương  定định  。 如như  熱nhiệt  得đắc  蔭ấm  。 如như  貧bần  得đắc  富phú  。 是thị  時thời  便tiện  得đắc  。 初sơ  禪thiền  喜hỷ  覺giác  。 思tư  惟duy  禪thiền  中trung  。 種chủng  種chủng  功công  德đức  。 觀quán  分phân  別biệt  好hảo  醜xú  。 便tiện  得đắc  一nhất  心tâm  。

問vấn  曰viết  。

修tu  行hành  禪thiền  人nhân  。 得đắc  一nhất  心tâm  相tướng  。 云vân  何hà  可khả  知tri  。

答đáp  曰viết  。

面diện  色sắc  悅duyệt  澤trạch  。 徐từ  行hành  靖tĩnh  正chánh  。 不bất  失thất  一nhất  心tâm  。 目mục  不bất  著trước  色sắc  。 神thần  德đức  定định  力lực  。 不bất  貪tham  名danh  利lợi  。 擊kích  破phá  憍kiêu  慢mạn  。 其kỳ  性tánh  柔nhu  軟nhuyễn  。 不bất  懷hoài  毒độc  害hại  。 無vô  復phục  慳san  嫉tật  。 直trực  信tín  心tâm  淨tịnh  。 論luận  議nghị  不bất  諍tranh  。 身thân  無vô  欺khi  誑cuống  。 易dị  可khả  與dữ  語ngữ  。 柔nhu  軟nhuyễn  慚tàm  愧quý  。 心tâm  常thường  在tại  法Pháp  。 懃cần  修tu  精tinh  進tấn  。 持trì  戒giới  完hoàn  具cụ  。 誦tụng  經Kinh  正chánh  憶ức  。 念niệm  隨tùy  法pháp  行hành  。 意ý  常thường  喜hỷ  悅duyệt  。 瞋sân  處xứ  不bất  瞋sân  。 四tứ  供cúng  養dường  中trung  。 不bất  淨tịnh  不bất  受thọ  。 淨tịnh  施thí  則tắc  受thọ  。 知tri  量lương  止chỉ  足túc  。 寤ngụ  起khởi  輕khinh  利lợi  。 能năng  行hành  二nhị  施thí  。 忍nhẫn  辱nhục  除trừ  邪tà  。 論luận  議nghị  不bất  自tự  滿mãn  。 言ngôn  語ngữ  尠tiển  少thiểu  。 謙khiêm  恪khác  恭cung  敬kính  。 上thượng  中trung  下hạ  座tọa  。 善thiện  師sư  善Thiện  知Tri  識Thức  。 常thường  親thân  近cận  隨tùy  順thuận  。 飲ẩm  食thực  知tri  節tiết  。 不bất  著trước  欲dục  味vị  。 樂nhạo  獨độc  靜tĩnh  處xứ  。 若nhược  苦khổ  若nhược  樂lạc  。 心tâm  忍nhẫn  不bất  動động  。 無vô  怨oán  無vô  競cạnh  。 不bất  喜hỷ  鬪đấu  訟tụng  。 如như  是thị  等đẳng  種chủng  種chủng  相tướng  。 得đắc  知tri  一nhất  心tâm  相tướng  。

此thử  覺giác  。 觀quán  二nhị  事sự  。 亂loạn  禪thiền  定định  心tâm  。 如như  水thủy  澄trừng  靜tĩnh  。 波ba  蕩đãng  則tắc  濁trược  。 行hành  者giả  如như  是thị  。 內nội  已dĩ  一nhất  心tâm  。 覺giác  觀quán  所sở  惱não  。 如như  極cực  得đắc  息tức  。 如như  睡thụy  得đắc  安an  。 是thị  時thời  次thứ  第đệ  。 無vô  覺giác  無vô  觀quán  。 生sanh  清thanh  淨tịnh  定định  。 內nội  淨tịnh  喜hỷ  樂lạc  。 得đắc  入nhập  二nhị  禪thiền  。

心tâm  靜tĩnh  默mặc  然nhiên  。 本bổn  所sở  不bất  得đắc  。 今kim  得đắc  此thử  喜hỷ  。 是thị  時thời  心tâm  觀quán  。 以dĩ  喜hỷ  為vi  患hoạn  。 如như  上thượng  覺giác  觀quán  。 行hành  無vô  喜hỷ  法pháp  。 乃nãi  離ly  喜hỷ  地địa  。 得đắc  賢hiền  聖thánh  所sở  說thuyết  樂lạc  。 一nhất  心tâm  諦đế  知tri  念niệm  護hộ  。 得đắc  入nhập  三tam  禪thiền  。

已dĩ  棄khí  喜hỷ  故cố  。 諦đế  知tri  憶ức  念niệm  樂lạc  護hộ  。 聖thánh  人nhân  言ngôn  樂lạc  護hộ  。 餘dư  人nhân  難nan  捨xả  。 樂lạc  中trung  第đệ  一nhất  。 過quá  此thử  以dĩ  往vãng  。 無vô  復phục  樂lạc  也dã  。 是thị  故cố  一nhất  切thiết  聖thánh  人nhân  。 於ư  一nhất  切thiết  淨tịnh  地địa  中trung  。 說thuyết  慈từ  為vi  第đệ  一nhất  樂lạc  。 樂lạc  則tắc  是thị  患hoạn  。

所sở  以dĩ  者giả  何hà  。 第đệ  一nhất  禪thiền  中trung  。 心tâm  不bất  動động  轉chuyển  。 以dĩ  無vô  事sự  故cố  。 有hữu  動động  則tắc  有hữu  轉chuyển  。 有hữu  轉chuyển  則tắc  有hữu  苦khổ  。 是thị  故cố  三tam  禪thiền  。 以dĩ  樂lạc  為vi  患hoạn  。 復phục  以dĩ  善thiện  妙diệu  。 捨xả  此thử  苦khổ  樂lạc  。 先tiên  棄khí  憂ưu  喜hỷ  。 除trừ  苦khổ  樂lạc  意ý  。 護hộ  念niệm  清thanh  淨tịnh  得đắc  。 入nhập  第đệ  四tứ  禪thiền  。 不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  。 護hộ  清thanh  淨tịnh  念niệm  一nhất  心tâm  。

是thị  故cố  佛Phật  言ngôn  。

護hộ  最tối  清thanh  淨tịnh  第đệ  一nhất  。 名danh  第đệ  四tứ  禪thiền  。

以dĩ  第đệ  三tam  禪thiền  樂lạc  動động  故cố  。 名danh  之chi  為vi  苦khổ  。 是thị  故cố  四tứ  禪thiền  。 除trừ  滅diệt  苦khổ  樂lạc  。 名danh  不bất  動động  處xứ  。

漸tiệm  觀quán  空không  處xứ  。 破phá  內nội  外ngoại  色sắc  想tưởng  。 滅diệt  有hữu  對đối  想tưởng  。 不bất  念niệm  種chủng  種chủng  色sắc  想tưởng  。 觀quán  無vô  量lượng  空không  處xứ  。 常thường  觀quán  色sắc  過quá  。 念niệm  空không  處xứ  定định  。 上thượng  妙diệu  功công  德đức  。 習tập  念niệm  是thị  法pháp  。 逮đãi  得đắc  空không  處xứ  。

念niệm  無vô  量lượng  識thức  處xứ  。 觀quán  空không  處xứ  過quá  。 念niệm  無vô  量lượng  識thức  處xứ  功công  德đức  。 習tập  念niệm  是thị  法pháp  。 逮đãi  得đắc  識thức  處xứ  。

念niệm  無Vô  所Sở  有Hữu  處Xứ  。 觀quán  識thức  處xứ  過quá  。 念niệm  無Vô  所Sở  有Hữu  處Xứ  功công  德đức  。 習tập  念niệm  是thị  法pháp  。 便tiện  得đắc  無Vô  所Sở  有Hữu  處Xứ  。

念niệm  非Phi  有Hữu  想Tưởng  非Phi  無Vô  想Tưởng  處Xứ  。 若nhược  一nhất  切thiết  想tưởng  。 其kỳ  患hoạn  甚thậm  多đa  。 若nhược  病bệnh  若nhược  瘡sang  。 若nhược  無vô  想tưởng  。 是thị  愚ngu  癡si  處xứ  。 是thị  故cố  非Phi  有Hữu  想Tưởng  非Phi  無Vô  想Tưởng  。 是thị  第đệ  一nhất  安an  隱ẩn  善thiện  處xứ  。 觀quán  無Vô  所Sở  有Hữu  處Xứ  過quá  。 念niệm  非Phi  有Hữu  想Tưởng  非Phi  無Vô  想Tưởng  功công  德đức  。 習tập  念niệm  是thị  法pháp  。 便tiện  得đắc  非Phi  有Hữu  想Tưởng  非Phi  無Vô  想Tưởng  處Xứ  。

或hoặc  有hữu  行hành  者giả  。 先tiên  從tùng  初Sơ  地Địa  。 乃nãi  至chí  上thượng  地Địa  。 復phục  於ư  上thượng  地Địa  。 習tập  行hành  慈từ  心tâm  。 先tiên  自tự  得đắc  樂lạc  。 破phá  瞋sân  恚khuể  毒độc  。 次thứ  及cập  十thập  方phương  。 無vô  量lượng  眾chúng  生sanh  。 是thị  時thời  便tiện  得đắc  。 慈Từ  心Tâm  三Tam  昧Muội  。 悲bi  心tâm  憐lân  愍mẫn  。 眾chúng  生sanh  之chi  苦khổ  。 能năng  破phá  眾chúng  惱não  。 廣quảng  及cập  無vô  量lượng  眾chúng  生sanh  。 是thị  時thời  便tiện  得đắc  。 悲bi  心tâm  三tam  昧muội  。 能năng  破phá  不bất  悅duyệt  。 令linh  無vô  量lượng  眾chúng  生sanh  。 皆giai  得đắc  喜hỷ  悅duyệt  。 是thị  時thời  便tiện  得đắc  。 喜hỷ  心tâm  三tam  昧muội  。 能năng  破phá  苦khổ  樂lạc  。 直trực  觀quán  十thập  方phương  。 無vô  量lượng  眾chúng  生sanh  。 是thị  時thời  便tiện  得đắc  。 護hộ  心tâm  三tam  昧muội  。 二nhị  禪thiền  亦diệc  復phục  如như  是thị  。 三tam  禪thiền  四tứ  禪thiền  除trừ  喜hỷ  。

次thứ  學học  五ngũ  通thông  。 身thân  能năng  飛phi  行hành  。 變biến  化hóa  自tự  在tại  。 行hành  者giả  一nhất  心tâm  欲dục  定định  。 精tinh  進tấn  定định  。 一nhất  心tâm  定định  。 慧tuệ  定định  。 一nhất  心tâm  觀quán  身thân  。 常thường  作tác  輕khinh  想tưởng  。 欲dục  成thành  飛phi  行hành  。 若nhược  大đại  若nhược  小tiểu  。 此thử  二nhị  俱câu  患hoạn  。 精tinh  進tấn  翹kiều  懃cần  。 常thường  能năng  一nhất  心tâm  。 思tư  惟duy  輕khinh  觀quán  。 如như  能năng  浮phù  人nhân  。 心tâm  力lực  強cường  故cố  。 而nhi  不bất  沈trầm  沒một  。 亦diệc  如như  猿viên  猴hầu  。 從tùng  高cao  上thượng  墮đọa  。 心tâm  力lực  強cường  故cố  。 身thân  無vô  痛thống  患hoạn  。 此thử  亦diệc  如như  是thị  。 欲dục  力lực  。 精tinh  進tấn  力lực  。 一nhất  心tâm  力lực  。 慧tuệ  力lực  。 令linh  其kỳ  廣quảng  大đại  。 而nhi  身thân  更cánh  小tiểu  。 便tiện  能năng  運vận  身thân  。

復phục  次thứ  觀quán  身thân  空không  界giới  。 常thường  習tập  此thử  觀quán  。 欲dục  力lực  。 精tinh  進tấn  力lực  。 一nhất  心tâm  力lực  。 慧tuệ  力lực  極cực  為vi  廣quảng  大đại  。 便tiện  能năng  舉cử  身thân  。 如như  大đại  風phong  力lực  。 致trí  重trùng  達đạt  遠viễn  。 此thử  亦diệc  如như  是thị  。 初sơ  當đương  自tự  試thí  。 離ly  地địa  一nhất  尺xích  二nhị  尺xích  。 漸tiệm  至chí  一nhất  丈trượng  。 還hoàn  來lai  本bổn  處xứ  。 如như  鳥điểu  子tử  學học  飛phi  。 小tiểu  兒nhi  學học  行hành  。 思tư  惟duy  自tự  審thẩm  。 知tri  心tâm  力lực  大đại  。 必tất  能năng  至chí  遠viễn  。 學học  觀quán  四tứ  大đại  。 除trừ  卻khước  地địa  大đại  。 但đãn  觀quán  三tam  大đại  。 心tâm  念niệm  不bất  散tán  。 便tiện  得đắc  自tự  在tại  。 身thân  無vô  罣quái  礙ngại  。 如như  鳥điểu  飛phi  行hành  。 當đương  復phục  學học  習tập  。 遠viễn  作tác  近cận  想tưởng  。 是thị  故cố  近cận  滅diệt  遠viễn  出xuất  。

復phục  能năng  變biến  化hóa  諸chư  物vật  。 如như  觀quán  木mộc  地địa  種chủng  。 除trừ  卻khước  餘dư  種chủng  。 此thử  木mộc  便tiện  變biến  為vi  地địa  。

所sở  以dĩ  者giả  何hà  。 木mộc  有hữu  地địa  種chủng  分phần  故cố  。 水thủy  火hỏa  風phong  空không  。 金kim  銀ngân  寶bảo  物vật  。 悉tất  皆giai  如như  是thị  。

何hà  以dĩ  故cố  。 木mộc  有hữu  諸chư  種chủng  分phần  故cố  。 是thị  初sơ  神thần  通thông  根căn  本bổn  。

四tứ  禪thiền  有hữu  十thập  四tứ  變biến  化hóa  心tâm  。

初sơ  禪thiền  二nhị  果quả  。

一nhất  者giả  。 初sơ  禪thiền  。 二nhị  者giả  。 欲dục  界giới  。

二nhị  禪thiền  三tam  果quả  。

一nhất  者giả  。 二nhị  禪thiền  。 二nhị  者giả  。 初sơ  禪thiền  。 三tam  者giả  。 欲dục  界giới  。

三tam  禪thiền  四tứ  果quả  。

一nhất  者giả  。 三tam  禪thiền  。 二nhị  者giả  。 二nhị  禪thiền  。 三tam  者giả  。 初sơ  禪thiền  。 四tứ  者giả  。 欲dục  界giới  。

四tứ  禪thiền  五ngũ  果quả  。

一nhất  者giả  。 四tứ  禪thiền  。 二nhị  者giả  。 三tam  禪thiền  。 三tam  者giả  。 二nhị  禪thiền  。 四tứ  者giả  。 初sơ  禪thiền  。 五ngũ  者giả  。 欲dục  界giới  。

餘dư  通thông  如như  摩Ma  訶Ha  衍Diễn  論Luận  中trung  說thuyết  。

世Thế  尊Tôn  弟đệ  子tử  。 習tập  學học  五ngũ  法Pháp  門môn  。 志chí  求cầu  涅Niết  槃Bàn  。 有hữu  二nhị  種chủng  人nhân  。

或hoặc  好hiếu  定định  多đa  。 以dĩ  快khoái  樂lạc  故cố  。 或hoặc  好hiếu  智trí  多đa  。 畏úy  苦khổ  患hoạn  故cố  。 定định  多đa  者giả  。 先tiên  學học  禪thiền  法Pháp  。 後hậu  學học  涅Niết  槃Bàn  。 智trí  多đa  者giả  。 直trực  趣thú  涅Niết  槃Bàn  。 直trực  趣thú  涅Niết  槃Bàn  者giả  。 未vị  斷đoạn  煩phiền  惱não  。 亦diệc  未vị  得đắc  禪thiền  。 專chuyên  心tâm  不bất  散tán  。 直trực  求cầu  涅Niết  槃Bàn  。 越việt  愛ái  等đẳng  諸chư  煩phiền  惱não  。 是thị  名danh  涅Niết  槃Bàn  。

身thân  實thật  無vô  常thường  。 苦khổ  。 不bất  淨tịnh  。 無vô  我ngã  。 以dĩ  心tâm  顛điên  倒đảo  故cố  。 常thường  樂lạc  我ngã  淨tịnh  。 以dĩ  是thị  故cố  事sự  。 事sự  愛ái  著trước  其kỳ  身thân  。 是thị  則tắc  底để  下hạ  眾chúng  生sanh  。 行hành  者giả  欲dục  破phá  顛điên  倒đảo  故cố  。 當đương  習tập  四tứ  念niệm  止Chỉ  觀Quán  。

觀quán  身thân  種chủng  種chủng  。 多đa  諸chư  苦khổ  患hoạn  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  無vô  常thường  。 種chủng  種chủng  惱não  故cố  苦khổ  。 身thân  有hữu  三tam  十thập  六lục  物vật  。 故cố  不bất  淨tịnh  。 以dĩ  不bất  得đắc  自tự  在tại  。 故cố  無vô  我ngã  。 習tập  如như  是thị  觀quán  。 觀quán  內nội  身thân  。 觀quán  外ngoại  身thân  。 觀quán  內nội  外ngoại  身thân  。 習tập  如như  是thị  觀quán  。 是thị  謂vị  身thân  念niệm  止chỉ  。

身thân  實thật  相tướng  如như  是thị  。 何hà  故cố  於ư  此thử  。 而nhi  起khởi  顛điên  倒đảo  。 愛ái  著trước  此thử  身thân  。 諦đế  思tư  惟duy  念niệm  。 身thân  邊biên  樂lạc  痛thống  。 以dĩ  愛ái  樂nhạo  痛thống  。 故cố  著trước  此thử  身thân  。 當đương  觀quán  樂lạc  痛thống  。 實thật  不bất  可khả  得đắc  。 云vân  何hà  不bất  得đắc  。 因nhân  衣y  食thực  故cố  致trí  樂lạc  。 樂lạc  過quá  則tắc  苦khổ  生sanh  。 非phi  實thật  樂lạc  故cố  。 如như  患hoạn  瘡sang  苦khổ  。 以dĩ  藥dược  塗đồ  治trị  。 痛thống  止chỉ  為vi  樂lạc  。 以dĩ  大đại  苦khổ  故cố  。 謂vị  小tiểu  苦khổ  為vi  樂lạc  。 非phi  實thật  樂lạc  也dã  。

復phục  次thứ  以dĩ  故cố  苦khổ  為vi  苦khổ  。 新tân  苦khổ  為vi  樂lạc  。 如như  擔đảm  重trọng  易dị  肩kiên  。 而nhi  以dĩ  新tân  重trọng  為vi  樂lạc  。 非phi  實thật  常thường  樂lạc  也dã  。 如như  火hỏa  性tánh  熱nhiệt  。 無vô  暫tạm  冷lãnh  時thời  。 若nhược  是thị  實thật  樂lạc  。 不bất  應ưng  有hữu  不bất  樂lạc  。

或hoặc  曰viết  。

外ngoại  事sự  是thị  樂lạc  。 因nhân  緣duyên  不bất  必tất  是thị  樂lạc  。 或hoặc  時thời  樂lạc  因nhân  。 或hoặc  時thời  苦khổ  因nhân  。 若nhược  使sử  心tâm  法pháp  與dữ  愛ái  相tương  應ứng  。

爾nhĩ  時thời  是thị  樂lạc  。 與dữ  恚khuể  相tương  應ứng  。

爾nhĩ  時thời  是thị  苦khổ  。 與dữ  癡si  相tương  應ứng  。 不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  。 以dĩ  此thử  推thôi  之chi  。 可khả  知tri  有hữu  樂lạc  無vô  樂lạc  。

答đáp  曰viết  。

無vô  也dã  。 婬dâm  欲dục  不bất  應ưng  是thị  樂lạc  。

何hà  以dĩ  故cố  。 若nhược  婬dâm  欲dục  在tại  內nội  。 不bất  應ưng  外ngoại  求cầu  女nữ  色sắc  。 外ngoại  求cầu  女nữ  色sắc  。 當đương  知tri  婬dâm  苦khổ  。 若nhược  婬dâm  是thị  樂lạc  。 不bất  應ưng  時thời  時thời  棄khí  。 若nhược  棄khí  不bất  應ưng  是thị  樂lạc  。 於ư  大đại  苦khổ  中trung  。 以dĩ  小tiểu  苦khổ  為vi  樂lạc  也dã  。 如như  人nhân  應ưng  死tử  。 全toàn  命mạng  受thọ  鞭tiên  。 以dĩ  是thị  為vi  樂lạc  。 欲dục  心tâm  熾sí  盛thịnh  。 以dĩ  欲dục  為vi  樂lạc  。 老lão  時thời  厭yếm  欲dục  。 知tri  欲dục  非phi  樂lạc  。 若nhược  實thật  樂lạc  相tướng  。 不bất  應ưng  生sanh  厭yếm  。 如như  是thị  種chủng  種chủng  。 因nhân  緣duyên  欲dục  樂lạc  相tướng  。 實thật  不bất  可khả  得đắc  。 樂lạc  失thất  則tắc  苦khổ  。

佛Phật  言ngôn  。

樂lạc  痛thống  應ưng  觀quán  苦khổ  。 苦khổ  痛thống  應ưng  觀quán  樂lạc  。 如như  箭tiễn  在tại  體thể  。 不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  。 應ưng  觀quán  生sanh  滅diệt  無vô  常thường  。

是thị  謂vị  痛thống  念niệm  止chỉ  。

當đương  知tri  心tâm  受thọ  苦khổ  樂lạc  。 受thọ  不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  。 云vân  何hà  心tâm  。 是thị  心tâm  無vô  常thường  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  。 生sanh  滅diệt  不bất  住trụ  。 相tương  似tự  生sanh  故cố  。 但đãn  顛điên  倒đảo  故cố  。 謂vị  是thị  為vi  一nhất  。 本bổn  無vô  今kim  有hữu  。 已dĩ  有hữu  還hoàn  無vô  。 是thị  故cố  無vô  常thường  。 觀quán  知tri  心tâm  空không  。 云vân  何hà  為vi  空không  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  。 有hữu  眼nhãn  有hữu  色sắc  。 可khả  見kiến  憶ức  念niệm  。 欲dục  見kiến  如như  是thị  等đẳng  。 和hòa  合hợp  眼nhãn  識thức  生sanh  。 如như  日nhật  愛ái  珠châu  。 有hữu  日nhật  有hữu  珠châu  。 有hữu  乾can  草thảo  牛ngưu  屎thỉ  。 眾chúng  緣duyên  和hòa  合hợp  。 於ư  是thị  火hỏa  生sanh  。 一nhất  一nhất  推thôi  求cầu  。 火hỏa  不bất  可khả  得đắc  。 緣duyên  合hợp  有hữu  火hỏa  。 眼nhãn  識thức  亦diệc  爾nhĩ  。 不bất  住trụ  眼nhãn  中trung  。 亦diệc  非phi  色sắc  中trung  住trụ  。 不bất  兩lưỡng  中trung  間gian  住trụ  。 無vô  有hữu  住trụ  處xứ  。 亦diệc  復phục  不bất  無vô  。

是thị  故cố  佛Phật  言ngôn  。

如như  幻huyễn  如như  化hóa  。

現hiện  在tại  心tâm  觀quán  過quá  去khứ  心tâm  。 或hoặc  苦khổ  。 或hoặc  樂lạc  。 或hoặc  不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  。 心tâm  各các  各các  異dị  各các  各các  滅diệt  。 有hữu  欲dục  心tâm  。 無vô  欲dục  心tâm  。 亦diệc  如như  是thị  。 各các  各các  異dị  各các  各các  滅diệt  。 觀quán  內nội  心tâm  。 觀quán  外ngoại  心tâm  。 觀quán  內nội  外ngoại  心tâm  。 亦diệc  如như  是thị  。 是thị  名danh  心tâm  念niệm  止chỉ  。

復phục  次thứ  觀quán  心tâm  為vi  屬thuộc  誰thùy  。 觀quán  想tưởng  思tư  惟duy  。 念niệm  欲dục  等đẳng  諸chư  心tâm  相tương  應ứng  法pháp  。 不bất  相tương  應ứng  法pháp  。 諦đế  觀quán  其kỳ  主chủ  。 主chủ  不bất  可khả  得đắc  。

何hà  以dĩ  故cố  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  無vô  常thường  。 無vô  常thường  故cố  苦khổ  。 苦khổ  故cố  不bất  自tự  在tại  。 不bất  自tự  在tại  故cố  無vô  主chủ  。 無vô  主chủ  故cố  空không  。 前tiền  別biệt  觀quán  身thân  。 痛thống  。 心tâm  法pháp  。 不bất  可khả  得đắc  。 今kim  更cánh  總tổng  觀quán  。 四tứ  念niệm  止chỉ  中trung  。 主chủ  不bất  可khả  得đắc  。 離ly  此thử  處xứ  求cầu  。 亦diệc  不bất  可khả  得đắc  。 若nhược  常thường  不bất  可khả  得đắc  。 無vô  常thường  亦diệc  不bất  可khả  得đắc  。 若nhược  常thường  應ưng  當đương  。 常thường  苦khổ  常thường  樂lạc  。 亦diệc  不bất  應ưng  忘vong  。 若nhược  常thường  有hữu  神thần  者giả  。 無vô  殺sát  惱não  罪tội  。 亦diệc  無vô  涅Niết  槃Bàn  。 若nhược  身thân  是thị  神thần  。 無vô  常thường  身thân  滅diệt  。 神thần  亦diệc  應ưng  滅diệt  。 亦diệc  無vô  後hậu  世thế  。 亦diệc  無vô  罪tội  福phước  。 如như  是thị  遍biến  觀quán  。 無vô  主chủ  諸chư  法pháp  。 皆giai  空không  不bất  自tự  在tại  。 因nhân  緣duyên  合hợp  故cố  生sanh  。 因nhân  緣duyên  壞hoại  故cố  滅diệt  。 如như  是thị  緣duyên  合hợp  法pháp  。 是thị  名danh  法pháp  念niệm  止chỉ  。

若nhược  行hành  者giả  得đắc  法Pháp  念niệm  止chỉ  。 厭yếm  世thế  間gian  空không  。 老lão  病bệnh  死tử  法pháp  。 都đô  無vô  少thiểu  許hứa  。 常thường  樂lạc  我ngã  淨tịnh  。 我ngã  於ư  此thử  空không  法pháp  。 復phục  何hà  所sở  求cầu  。 應ưng  當đương  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 最tối  善thiện  法Pháp  中trung  住trụ  。 建kiến  精tinh  進tấn  力lực  。 得đắc  深thâm  舍xá  摩ma  陀đà  故cố  。 是thị  時thời  得đắc  深thâm  舍xá  摩ma  陀đà  。 住trụ  第đệ  四tứ  法pháp  念niệm  止chỉ  中trung  。 觀quán  諸chư  法pháp  相tướng  。 皆giai  苦khổ  無vô  樂lạc  。 無vô  樂lạc  是thị  實thật  。 餘dư  者giả  妄vọng  語ngữ  。 苦khổ  因nhân  愛ái  等đẳng  。 諸chư  煩phiền  惱não  及cập  業nghiệp  。 是thị  非phi  天thiên  。 非phi  時thời  。 非phi  塵trần  等đẳng  。 種chủng  種chủng  妄vọng  語ngữ  中trung  生sanh  。 是thị  煩phiền  惱não  及cập  業nghiệp  出xuất  生sanh  。 此thử  苦khổ  是thị  苦khổ  。

入nhập  涅Niết  槃Bàn  時thời  。 一nhất  切thiết  滅diệt  盡tận  。 非phi  色sắc  。 無vô  色sắc  界giới  。 及cập  世thế  界giới  始thỉ  世thế  界giới  始thỉ  。 等đẳng  種chủng  種chủng  妄vọng  語ngữ  。 能năng  滅diệt  此thử  苦khổ  。 正chánh  見kiến  等đẳng  八bát  直trực  。 是thị  涅Niết  槃Bàn  道Đạo  。 非phi  餘dư  外ngoại  道đạo  苦khổ  行hành  。 種chủng  種chủng  空không  持trì  戒giới  。 空không  禪thiền  定định  。 空không  智trí  慧tuệ  。

何hà  以dĩ  故cố  。 佛Phật  法Pháp  中trung  戒giới  定định  慧tuệ  。 三tam  法Pháp  合hợp  行hành  。 能năng  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 譬thí  如như  人nhân  立lập  平bình  地địa  。 持trì  好hảo  弓cung  箭tiễn  。 能năng  射xạ  殺sát  怨oán  賊tặc  。 三tam  法Pháp  合hợp  行hành  。 亦diệc  如như  是thị  。 戒giới  為vi  平bình  地địa  。 禪thiền  定định  為vi  快khoái  弓cung  。 智trí  慧tuệ  為vi  利lợi  箭tiễn  。 三tam  事sự  備bị  足túc  。 能năng  殺sát  煩phiền  惱não  賊tặc  。 以dĩ  是thị  故cố  外ngoại  道đạo  輩bối  。 不bất  得đắc  涅Niết  槃Bàn  。

行hành  者giả  是thị  時thời  。 作tác  四tứ  法pháp  緣duyên  。 觀quán  緣duyên  如như  射xạ  博bác  。 觀quán  苦khổ  四tứ  種chủng  。

因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  無vô  常thường  。 身thân  心tâm  惱não  故cố  苦khổ  。 無vô  一nhất  可khả  得đắc  故cố  空không  。 無vô  作tác  無vô  受thọ  故cố  無vô  我ngã  。 觀quán  習tập  四tứ  種chủng  。

煩phiền  惱não  有hữu  漏lậu  業nghiệp  。 和hòa  合hợp  故cố  集tập  。 相tương  似tự  果quả  生sanh  故cố  因nhân  。 是thị  中trung  得đắc  一nhất  切thiết  行hành  故cố  生sanh  。 非phi  相tướng  似tự  果quả  。 相tương  續tục  故cố  緣duyên  。 觀quán  盡tận  四tứ  種chủng  。

一nhất  切thiết  煩phiền  惱não  覆phú  故cố  閉bế  。 除trừ  煩phiền  惱não  火hỏa  故cố  滅diệt  。 一nhất  切thiết  法pháp  中trung  。 第đệ  一nhất  故cố  妙diệu  。 世thế  間gian  過quá  去khứ  故cố  出xuất  。 觀quán  道đạo  四tứ  種chủng  。

能năng  到đáo  涅Niết  槃Bàn  故cố  道Đạo  。 不bất  顛điên  倒đảo  故cố  正chánh  。 一nhất  切thiết  聖thánh  人nhân  。 去khứ  處xứ  故cố  跡tích  。 得đắc  脫thoát  世thế  愁sầu  惱não  故cố  離ly  。 如như  是thị  觀quán  者giả  。 得đắc  無vô  漏lậu  相tương  似tự  法pháp  。 名danh  為vi  煖Noãn  法Pháp  。 云vân  何hà  名danh  煖noãn  。 常thường  懃cần  精tinh  進tấn  。 故cố  名danh  煖Noãn  法Pháp  。 諸chư  煩phiền  惱não  薪tân  。 無vô  漏lậu  智trí  火hỏa  燒thiêu  。 火hỏa  欲dục  出xuất  初sơ  相tướng  。 名danh  為vi  煖Noãn  法Pháp  。 譬thí  如như  鑽toàn  火hỏa  。 初sơ  鑽toàn  煙yên  出xuất  。 是thị  名danh  煖noãn  。 是thị  為vi  涅Niết  槃Bàn  道Đạo  初sơ  相tướng  。

佛Phật  弟đệ  子tử  中trung  。 有hữu  二nhị  種chủng  人nhân  。

一nhất  者giả  。 多đa  好hiếu  一nhất  心tâm  求cầu  禪thiền  定định  。 是thị  人nhân  有hữu  漏lậu  道đạo  。 二nhị  者giả  。 多đa  除trừ  愛ái  著trước  。 好hiếu  實thật  智trí  慧tuệ  。 是thị  人nhân  直trực  趣thú  涅Niết  槃Bàn  。 入nhập  煖Noãn  法Pháp  中trung  。

有hữu  煖noãn  相tướng  者giả  。 深thâm  得đắc  一nhất  心tâm  。 實thật  法pháp  鏡kính  到đáo  。 無vô  漏lậu  界giới  邊biên  。

行hành  者giả  是thị  時thời  大đại  得đắc  安an  隱ẩn  。 自tự  念niệm  。

我ngã  定định  當đương  得đắc  涅Niết  槃Bàn  。 見kiến  此thử  道Đạo  故cố  。

如như  人nhân  穿xuyên  井tỉnh  。 得đắc  至chí  濕thấp  泥nê  。 知tri  當đương  得đắc  水thủy  不bất  久cửu  。 如như  人nhân  擊kích  賊tặc  。 賊tặc  已dĩ  退thoái  散tán  。 自tự  知tri  得đắc  勝thắng  。 意ý  中trung  安an  隱ẩn  。 如như  人nhân  怖bố  死tử  。 人nhân  欲dục  知tri  活hoạt  不phủ  。 當đương  先tiên  試thí  之chi  。 以dĩ  杖trượng  打đả  身thân  。 若nhược  隱ẩn  胗chẩn  脈mạch  起khởi  者giả  。 知tri  是thị  有hữu  煖noãn  。 必tất  可khả  得đắc  活hoạt  。 亦diệc  如như  聽thính  法Pháp  人nhân  。 思tư  惟duy  喜hỷ  悅duyệt  心tâm  著trước  。 是thị  時thời  心tâm  熱nhiệt  。 行hành  者giả  如như  是thị  有hữu  煖Noãn  法Pháp  。 故cố  名danh  為vi  有hữu  煖noãn  。 亦diệc  名danh  能năng  得đắc  。 涅Niết  槃Bàn  分phần  善thiện  根căn  。 是thị  善thiện  根căn  法Pháp  。 有hữu  十thập  六lục  行hành  四Tứ  諦Đế  。 緣duyên  六lục  地địa  中trung  一nhất  智trí  慧tuệ  。 一nhất  切thiết  無vô  漏lậu  法Pháp  基cơ  。 野dã  人nhân  能năng  行hành  安an  隱ẩn  。 是thị  名danh  有hữu  煖Noãn  法Pháp  。

增tăng  進tiến  轉chuyển  上thượng  。 更cánh  名danh  頂Đảnh  法Pháp  。 如như  乳nhũ  變biến  為vi  酪lạc  。 是thị  人nhân  觀quán  法pháp  實thật  相tướng  。 我ngã  當đương  得đắc  苦khổ  脫thoát  。 心tâm  愛ái  是thị  法pháp  。 是thị  為vi  真chân  法Pháp  。 能năng  除trừ  種chủng  種chủng  苦khổ  患hoạn  。 及cập  老lão  病bệnh  死tử  。 是thị  時thời  思tư  惟duy  。 此thử  法pháp  誰thùy  說thuyết  。 是thị  佛Phật  世Thế  尊Tôn  。 從tùng  是thị  得đắc  佛Phật  寶bảo  中trung  。 信tín  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 大đại  歡hoan  喜hỷ  悅duyệt  。 若nhược  無vô  此thử  法pháp  。 一nhất  切thiết  煩phiền  惱não  。 誰thùy  當đương  能năng  遮già  。 我ngã  當đương  云vân  何hà  。 得đắc  實thật  智trí  慧tuệ  少thiểu  許hứa  明minh  。 從tùng  是thị  得đắc  法Pháp  寶bảo  中trung  。 信tín  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 大đại  歡hoan  喜hỷ  悅duyệt  。 若nhược  我ngã  不bất  得đắc  。 佛Phật  弟đệ  子tử  輩bối  好hảo  伴bạn  。 云vân  何hà  當đương  得đắc  。 實thật  智trí  慧tuệ  少thiểu  許hứa  明minh  。 從tùng  是thị  得đắc  僧Tăng  寶bảo  中trung  。 信tín  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 大đại  歡hoan  喜hỷ  悅duyệt  。 是thị  三Tam  寶Bảo  中trung  。 得đắc  一nhất  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 合hợp  實thật  智trí  慧tuệ  。 是thị  頂đảnh  善thiện  根căn  。 亦diệc  名danh  頂Đảnh  法Pháp  。 亦diệc  名danh  能năng  得đắc  。 涅Niết  槃Bàn  分phần  善thiện  根căn  。

如như  波Ba  羅La  延Diên  經Kinh  中trung  說thuyết  。

佛Phật  寶bảo  法pháp  僧Tăng  寶bảo  。 誰thùy  有hữu  少thiểu  信tín  淨tịnh  。

是thị  名danh  頂đảnh  善thiện  根căn  。 汝nhữ  曹tào  一nhất  心tâm  持trì  。

云vân  何hà  為vi  少thiểu  信tín  。 於ư  佛Phật  菩Bồ  薩Tát  。 辟Bích  支Chi  佛Phật  。 阿A  羅La  漢Hán  邊biên  為vi  少thiểu  。 於ư  野dã  人nhân  邊biên  為vi  多đa  。

復phục  次thứ  。 此thử  可khả  破phá  可khả  失thất  。 是thị  故cố  名danh  少thiểu  。

如như  法Pháp  句Cú  說thuyết  。

芭ba  蕉tiêu  生sanh  實thật  死tử  。
竹trúc  生sanh  實thật  亦diệc  然nhiên  。
騾loa  有hữu  子tử  則tắc  死tử  。
小tiểu  人nhân  得đắc  養dưỡng  死tử  。
 

破phá  失thất  非phi  利lợi  故cố  。
小tiểu  人nhân  得đắc  名danh  譽dự  。
白bạch  淨tịnh  分phần  失thất  盡tận  。
乃nãi  至chí  頂Đảnh  法Pháp  墮đọa  。
 

復phục  次thứ  。 未vị  斷đoạn  諸chư  結kết  使sử  。 未vị  得đắc  無vô  漏lậu  。 無vô  量lượng  慧tuệ  心tâm  。 以dĩ  是thị  故cố  名danh  少thiểu  。

復phục  次thứ  。 懃cần  精tinh  進tấn  一nhất  心tâm  。 入nhập  涅Niết  槃Bàn  道Đạo  中trung  。 更cánh  了liễu  了liễu  觀quán  五ngũ  陰ấm  。 四Tứ  諦Đế  十thập  六lục  行hành  。 是thị  時thời  。 心tâm  不bất  縮súc  。 不bất  悔hối  不bất  退thoái  。 愛ái  樂nhạo  入nhập  忍nhẫn  。 是thị  名danh  忍nhẫn  善thiện  根căn  。 忍nhẫn  何hà  等đẳng  。 隨tùy  四Tứ  諦Đế  觀quán  行hành  。 是thị  名danh  為vi  忍nhẫn  。 是thị  善thiện  根căn  三tam  種chủng  。 上thượng  中trung  下hạ  三tam  時thời  。

云vân  何hà  名danh  忍nhẫn  。 觀quán  五ngũ  陰ấm  無vô  常thường  。 苦khổ  空không  無vô  我ngã  。 心tâm  忍nhẫn  不bất  退thoái  。 是thị  名danh  忍nhẫn  。

復phục  次thứ  。 觀quán  諸chư  世thế  間gian  。 盡tận  苦khổ  空không  無vô  有hữu  樂lạc  。 是thị  苦khổ  因nhân  習tập  愛ái  。 等đẳng  諸chư  煩phiền  惱não  。 是thị  習tập  智trí  緣duyên  盡tận  。 是thị  名danh  上thượng  法pháp  。 更cánh  無vô  有hữu  上thượng  。 八Bát  直Trực  道Đạo  能năng  令linh  行hành  人nhân  。 得đắc  至chí  涅Niết  槃Bàn  。 更cánh  無vô  有hữu  上thượng  。 如như  是thị  信tín  心tâm  。 不bất  悔hối  不bất  疑nghi  。 忍nhẫn  是thị  名danh  忍nhẫn  。 是thị  中trung  更cánh  有hữu  忍nhẫn  。 種chủng  種chủng  結kết  使sử  。 種chủng  種chủng  煩phiền  惱não  疑nghi  悔hối  。 來lai  入nhập  心tâm  中trung  。 不bất  能năng  令linh  破phá  。 譬thí  如như  石thạch  山sơn  。 種chủng  種chủng  風phong  水thủy  。 不bất  能năng  漂phiêu  動động  。 是thị  故cố  名danh  忍nhẫn  。 是thị  事sự  得đắc  名danh  。 真chân  好hảo  野dã  人nhân  。

如như  佛Phật  說thuyết  法Pháp  句Cú  中trung  。

世thế  界giới  正chánh  見kiến  上thượng  。
誰thùy  有hữu  得đắc  多đa  者giả  。
乃nãi  至chí  千thiên  萬vạn  歲tuế  。
終chung  不bất  墮đọa  惡ác  道đạo  。
 

是thị  世thế  間gian  正chánh  見kiến  。 是thị  名danh  為vi  忍nhẫn  善thiện  根căn  。

是thị  人nhân  多đa  增tăng  進tiến  。 一nhất  心tâm  極cực  厭yếm  世thế  界giới  行hành  。 欲dục  了liễu  了liễu  四Tứ  諦Đế  相tướng  。 作tác  證chứng  趣thú  涅Niết  槃Bàn  。 如như  是thị  一nhất  心tâm  中trung  。 是thị  名danh  世Thế  間Gian  第Đệ  一Nhất  法Pháp  。 一nhất  時thời  住trụ  四tứ  行hành  。 無vô  常thường  。 苦khổ  。 空không  。 無vô  我ngã  。 觀quán  一nhất  諦đế  。 苦khổ  法Pháp  忍Nhẫn  共cộng  緣duyên  故cố  。

何hà  以dĩ  故cố  。 觀quán  欲dục  界giới  五ngũ  受thọ  陰ấm  。 無vô  常thường  。 苦khổ  。 空không  。 無vô  我ngã  。 是thị  中trung  心tâm  忍nhẫn  入nhập  慧tuệ  。 亦diệc  是thị  相tương  應ứng  心tâm  心tâm  數số  法pháp  。 是thị  名danh  苦khổ  法Pháp  忍Nhẫn  。 身thân  業nghiệp  口khẩu  業nghiệp  。 及cập  心tâm  不bất  相tương  應ứng  諸chư  行hành  。 現hiện  在tại  未vị  來lai  世thế  。 一nhất  切thiết  無vô  漏lậu  法Pháp  初sơ  門môn  。 是thị  名danh  苦khổ  法Pháp  忍Nhẫn  。

次thứ  第đệ  生sanh  苦khổ  法pháp  智trí  。 苦khổ  法Pháp  忍Nhẫn  斷đoạn  結kết  使sử  。 苦khổ  法pháp  智trí  作tác  證chứng  。 譬thí  如như  一nhất  人nhân  刈ngải  。 一nhất  人nhân  束thúc  。 亦diệc  如như  利lợi  刀đao  斫chước  竹trúc  。 得đắc  風phong  即tức  偃yển  。 忍nhẫn  智trí  功công  夫phu  故cố  。 是thị  事sự  得đắc  辦biện  。 欲dục  界giới  繫hệ  見kiến  苦khổ  。 斷đoạn  十thập  結kết  得đắc  得đắc  。

爾nhĩ  時thời  異dị  等đẳng  智trí  得đắc  。 無vô  漏lậu  智trí  未vị  得đắc  。 無vô  漏lậu  慧tuệ  得đắc  。 是thị  時thời  成thành  就tựu  一nhất  智trí  。 第đệ  二nhị  心tâm  中trung  成thành  就tựu  法pháp  智trí  。 苦khổ  智trí  等đẳng  智trí  。 過quá  第đệ  三tam  心tâm  。 第đệ  四tứ  心tâm  成thành  就tựu  四Tứ  智Trí  。 苦khổ  智trí  。 法pháp  智trí  。 比tỉ  智trí  。 等đẳng  智trí  。 習Tập  盡Tận  道Đạo  法Pháp  智trí  中trung  。 一nhất  一nhất  智trí  增tăng  。 離ly  欲dục  人nhân  知tri  他tha  心tâm  智trí  。 成thành  就tựu  增tăng  。 苦khổ  比tỉ  忍nhẫn  。 苦khổ  比tỉ  智trí  。 斷đoạn  十thập  八bát  結kết  。 是thị  四tứ  心tâm  苦Khổ  諦Đế  能năng  得đắc  。 習tập  法Pháp  忍Nhẫn  。 習tập  法pháp  智trí  。 斷đoạn  欲dục  界giới  繫hệ  七thất  結kết  。 習tập  比tỉ  忍nhẫn  。 習tập  比tỉ  智trí  。 斷đoạn  色sắc  無vô  色sắc  界giới  。 繫hệ  十thập  三tam  結kết  。 盡tận  法Pháp  忍Nhẫn  。 盡tận  法pháp  智trí  。 斷đoạn  欲dục  界giới  繫hệ  七thất  結kết  。 盡tận  比tỉ  忍nhẫn  。 盡tận  比tỉ  智trí  。 斷đoạn  色sắc  無vô  色sắc  界giới  。 繫hệ  十thập  二nhị  結kết  。 道Đạo  法Pháp  忍nhẫn  。 道Đạo  法Pháp  智trí  。 斷đoạn  欲dục  界giới  繫hệ  八bát  結kết  。 道Đạo  比tỉ  忍nhẫn  。 道Đạo  比tỉ  智trí  。 斷đoạn  色sắc  無vô  色sắc  界giới  。 繫hệ  十thập  四tứ  結kết  。 道Đạo  比tỉ  智trí  。 是thị  名danh  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 實thật  知tri  諸chư  法pháp  相tướng  。

是thị  十thập  六lục  心tâm  能năng  。 十thập  五ngũ  心tâm  中trung  利lợi  根căn  。 名danh  隨tùy  法pháp  行hành  。 鈍độn  根căn  名danh  隨tùy  信tín  行hành  。 是thị  二nhị  人nhân  未vị  離ly  欲dục  。 名danh  初sơ  果quả  向hướng  。 先tiên  未vị  斷đoạn  結kết  。 得đắc  十thập  六lục  心tâm  。 名danh  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 若nhược  先tiên  斷đoạn  六lục  品phẩm  結kết  。 得đắc  十thập  六lục  心tâm  。 名danh  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 若nhược  先tiên  斷đoạn  九cửu  品phẩm  結kết  。 得đắc  十thập  六lục  心tâm  。 名danh  阿A  那Na  迦Ca  迷Mê  。 先tiên  未vị  離ly  欲dục  。 斷đoạn  八bát  十thập  八bát  結kết  故cố  。 名danh  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。

復phục  次thứ  無vô  漏lậu  果quả  。 善thiện  根căn  得đắc  得đắc  。 故cố  名danh  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 利lợi  根căn  名danh  見kiến  得đắc  。 鈍độn  根căn  名danh  信tín  愛ái  。 思tư  惟duy  結kết  未vị  斷đoạn  。 餘dư  殘tàn  七thất  世thế  生sanh  。 若nhược  思tư  惟duy  結kết  三tam  種chủng  斷đoạn  。 名danh  家gia  家gia  三tam  世thế  生sanh  。 聖thánh  道Đạo  八bát  分phần  。 三Tam  十Thập  七Thất  品Phẩm  名danh  流lưu  。 流lưu  向hướng  涅Niết  槃Bàn  。 隨tùy  是thị  流lưu  行hành  。 故cố  名danh  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 是thị  為vi  佛Phật  初sơ  功công  德đức  子tử  。 惡ác  道đạo  得đắc  脫thoát  。 三tam  結kết  斷đoạn  。 三tam  毒độc  薄bạc  。 名danh  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。

復phục  次thứ  欲dục  界giới  結kết  九cửu  種chủng  。 見kiến  諦Đế  斷đoạn  。 思tư  惟duy  斷đoạn  。

若nhược  凡phàm  夫phu  人nhân  。 先tiên  以dĩ  有hữu  漏lậu  道đạo  。 斷đoạn  欲dục  界giới  繫hệ  六lục  種chủng  結kết  。 入nhập  見kiến  諦Đế  道Đạo  。 十thập  六lục  心tâm  中trung  。 得đắc  名danh  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 若nhược  八bát  種chủng  斷đoạn  。 入nhập  見kiến  諦Đế  道Đạo  。 第đệ  十thập  六lục  心tâm  中trung  。 一nhất  種chủng  名danh  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  果Quả  。 向hướng  呵Ha  那Na  伽Già  迷Mê  。

若nhược  佛Phật  弟đệ  子tử  。 得đắc  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 單đơn  斷đoạn  三tam  結kết  。 欲dục  得đắc  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 是thị  思tư  惟duy  斷đoạn  欲dục  。 界giới  繫hệ  九cửu  種chủng  結kết  。 六lục  種chủng  斷đoạn  。 是thị  名danh  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 八bát  種chủng  斷đoạn  。 是thị  名danh  一nhất  種chủng  。 息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  果Quả  。 向hướng  阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。

若nhược  凡phàm  夫phu  人nhân  。 先tiên  斷đoạn  欲dục  界giới  。 繫hệ  九cửu  種chủng  結kết  。 入nhập  見kiến  諦Đế  道Đạo  。 第đệ  十thập  六lục  心tâm  中trung  。 名danh  阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 若nhược  得đắc  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 進tiến  斷đoạn  三tam  種chủng  。 思tư  惟duy  結kết  。 第đệ  九cửu  解giải  脫thoát  道Đạo  。 名danh  阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。

阿A  那Na  伽Già  迷Mê  有hữu  九cửu  種chủng  。

今kim  世thế  必tất  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 中trung  陰ấm  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 生sanh  已dĩ  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 懃cần  求cầu  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 不bất  懃cần  求cầu  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 上thượng  行hành  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 至chí  阿A  迦Ca  尼Ni  吒Tra  。 入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 到đáo  無vô  色sắc  定định  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 身thân  證chứng  阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 行hành  向hướng  阿A  羅La  漢Hán  。 阿A  那Na  伽Già  迷Mê  。 色sắc  無vô  色sắc  界giới  。 九cửu  種chủng  結kết  。 以dĩ  第đệ  九cửu  無vô  礙ngại  道Đạo  。 金Kim  剛Cang  三Tam  昧Muội  。 破phá  一nhất  切thiết  結kết  。 第đệ  九cửu  解giải  脫thoát  。 道Đạo  盡tận  智trí  。 修tu  一nhất  切thiết  善thiện  根căn  。 是thị  名danh  阿A  羅La  漢Hán  果Quả  。

是thị  阿A  羅La  漢Hán  有hữu  九cửu  種chủng  。

退thoái  法pháp  。 不bất  退thoái  法pháp  。 死tử  法pháp  。 守thủ  法pháp  。 住trụ  法pháp  。 必tất  知tri  法pháp  。 不bất  壞hoại  法pháp  。 慧tuệ  脫thoát  。 共cộng  脫thoát  。 濡nhu  智trí  濡nhu  進tiến  。 行hành  五ngũ  種chủng  法pháp  退thoái  。 是thị  名danh  退thoái  法pháp  。 利lợi  智trí  利lợi  進tiến  。 行hành  五ngũ  種chủng  法pháp  不bất  退thoái  。 是thị  名danh  不bất  退thoái  法pháp  。 濡nhu  智trí  濡nhu  進tiến  利lợi  。 厭yếm  思tư  惟duy  自tự  殺sát  身thân  。 是thị  名danh  死tử  法pháp  。 濡nhu  智trí  大đại  進tiến  自tự  護hộ  身thân  。 是thị  名danh  守thủ  法pháp  。 中trung  智trí  中trung  進tiến  。 不bất  增tăng  不bất  減giảm  。 處xử  中trung  而nhi  住trụ  。 是thị  名danh  住trụ  法pháp  。 少thiểu  利lợi  智trí  懃cần  精tinh  進tấn  。 能năng  得đắc  不bất  壞hoại  心tâm  解giải  脫thoát  。 是thị  名danh  必tất  知tri  法pháp  。 利lợi  智trí  大đại  進tiến  。 初sơ  得đắc  不bất  壞hoại  心tâm  解giải  脫thoát  。 是thị  名danh  不bất  壞hoại  法pháp  。 不bất  能năng  入nhập  諸chư  禪thiền  。 未vị  到đáo  地địa  中trung  諸chư  漏lậu  盡tận  。 是thị  名danh  慧tuệ  解giải  脫thoát  。 得đắc  諸chư  禪thiền  。 亦diệc  得đắc  滅diệt  禪thiền  諸chư  漏lậu  盡tận  。 是thị  名danh  共cộng  解giải  脫thoát  。

有hữu  阿A  羅La  漢Hán  。 一nhất  切thiết  有hữu  為vi  法pháp  。 常thường  厭yếm  滿mãn  足túc  。 更cánh  不bất  求cầu  功công  德đức  。 待đãi  時thời  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 有hữu  阿A  羅La  漢Hán  。 求cầu  四tứ  禪thiền  。 四Tứ  無Vô  色Sắc  定Định  。 四Tứ  等Đẳng  心Tâm  。 八Bát  解Giải  脫Thoát  。 八bát  勝thắng  處xứ  。 十thập  一nhất  切thiết  。 入nhập  九cửu  次thứ  第đệ  。 六lục  神thần  通thông  。 願nguyện  智trí  阿a  蘭lan  若nhã  那na  三tam  昧muội  。 超siêu  越việt  三tam  昧muội  熏huân  禪thiền  三Tam  解Giải  脫Thoát  門Môn  。 及cập  放phóng  捨xả  。 更cánh  作tác  利lợi  智trí  懃cần  精tinh  進tấn  。 入nhập  如như  是thị  諸chư  禪thiền  功công  德đức  。 是thị  名danh  得đắc  不bất  退thoái  法pháp  。 不bất  壞hoại  法pháp  。

若nhược  佛Phật  不bất  出xuất  世thế  。 無vô  佛Phật  法Pháp  無vô  弟đệ  子tử  時thời  。 是thị  時thời  離ly  欲dục  人nhân  。 辟Bích  支Chi  佛Phật  出xuất  。

辟Bích  支Chi  佛Phật  有hữu  三tam  種chủng  。 上thượng  中trung  下hạ  。 下hạ  者giả  本bổn  得đắc  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 若nhược  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  。 是thị  須Tu  陀Đà  般Bát  那Na  。 於ư  第đệ  七thất  世thế  生sanh  人nhân  中trung  。 是thị  時thời  無vô  佛Phật  法Pháp  。 不bất  得đắc  作tác  弟đệ  子tử  。 復phục  不bất  應ưng  八bát  世thế  生sanh  。 是thị  時thời  作tác  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 若nhược  息Tức  忌Kỵ  陀Đà  伽Già  迷Mê  二nhị  世thế  生sanh  。 是thị  時thời  無vô  佛Phật  法Pháp  。 不bất  得đắc  作tác  弟đệ  子tử  。 復phục  不bất  應ưng  三tam  世thế  生sanh  。 是thị  時thời  作tác  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 有hữu  人nhân  願nguyện  作tác  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 種chủng  辟Bích  支Chi  佛Phật  善thiện  根căn  。

時thời  無vô  佛Phật  法Pháp  。 善thiện  根căn  熟thục  。 爾nhĩ  時thời  厭yếm  世thế  。 出xuất  家gia  得đắc  道Đạo  。 名danh  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 是thị  名danh  中trung  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 有hữu  人nhân  求cầu  佛Phật  道Đạo  。 智trí  力lực  進tiến  力lực  少thiểu  。 以dĩ  因nhân  緣duyên  退thoái  。 是thị  時thời  佛Phật  不bất  出xuất  世thế  。 無vô  佛Phật  法Pháp  亦diệc  無vô  弟đệ  子tử  。 而nhi  善thiện  根căn  行hành  熟thục  。 作tác  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 有hữu  相tướng  好hảo  若nhược  少thiểu  若nhược  多đa  。 厭yếm  世thế  出xuất  家gia  得đắc  道Đạo  。 是thị  名danh  上thượng  辟Bích  支Chi  佛Phật  。

於ư  諸chư  法pháp  中trung  。 智trí  慧tuệ  淺thiển  入nhập  。 名danh  阿A  羅La  漢Hán  。 中trung  入nhập  名danh  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 深thâm  入nhập  名danh  佛Phật  。 如như  遙diêu  見kiến  樹thụ  。 不bất  能năng  分phân  別biệt  枝chi  。 小tiểu  近cận  能năng  分phân  別biệt  枝chi  。 不bất  能năng  分phân  別biệt  華hoa  葉diệp  。 到đáo  樹thụ  下hạ  盡tận  。 能năng  分phân  別biệt  知tri  。 樹thụ  枝chi  葉diệp  華hoa  實thật  。 聲Thanh  聞Văn  能năng  知tri  。 一nhất  切thiết  諸chư  行hành  無vô  常thường  。 一nhất  切thiết  諸chư  法pháp  無vô  主chủ  。 唯duy  涅Niết  槃Bàn  善thiện  安an  隱ẩn  。 聲Thanh  聞Văn  能năng  如như  是thị  觀quán  。 不bất  能năng  分phân  別biệt  。 深thâm  入nhập  深thâm  知tri  。 辟Bích  支Chi  佛Phật  少thiểu  能năng  分phân  別biệt  。 亦diệc  不bất  能năng  深thâm  入nhập  深thâm  知tri  。 佛Phật  知tri  諸chư  法pháp  。 分phân  別biệt  究cứu  暢sướng  。 深thâm  入nhập  深thâm  知tri  也dã  。

如như  波Ba  羅La  奈Nại  國quốc  王vương  。 夏hạ  暑thử  熱nhiệt  時thời  。 處xử  高cao  樓lâu  上thượng  。 坐tọa  七thất  寶bảo  床sàng  。 令lệnh  青thanh  衣y  磨ma  牛Ngưu  頭Đầu  栴chiên  檀đàn  香hương  塗đồ  身thân  。 青thanh  衣y  臂tý  多đa  著trước  釧xuyến  。 摩ma  王vương  身thân  時thời  。 釧xuyến  聲thanh  滿mãn  耳nhĩ  。 王vương  甚thậm  患hoạn  之chi  。 教giáo  次thứ  第đệ  令lệnh  脫thoát  。 釧xuyến  少thiểu  聲thanh  微vi  。 唯duy  獨độc  一nhất  釧xuyến  。 寂tịch  然nhiên  無vô  聲thanh  。

王vương  時thời  悟ngộ  曰viết  。

國quốc  家gia  臣thần  民dân  。 宮cung  人nhân  婇thể  女nữ  。 多đa  事sự  多đa  惱não  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

即tức  時thời  離ly  欲dục  。 獨độc  處xứ  思tư  惟duy  。 得đắc  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 鬚tu  髮phát  自tự  落lạc  。 著trước  自tự  然nhiên  衣y  。 從tùng  樓lâu  閣các  去khứ  。 以dĩ  己kỷ  神thần  足túc  。 力lực  出xuất  家gia  入nhập  山sơn  。 如như  是thị  因nhân  緣duyên  。 中trung  品phẩm  辟Bích  支Chi  佛Phật  也dã  。

若nhược  行hành  者giả  求cầu  佛Phật  道Đạo  入nhập  禪thiền  。 先tiên  當đương  繫hệ  心tâm  。 專chuyên  念niệm  十thập  方phương  三tam  世thế  諸chư  佛Phật  生sanh  身thân  。 莫mạc  念niệm  地địa  水thủy  火hỏa  風phong  。 山sơn  樹thụ  草thảo  木mộc  。 天thiên  地địa  之chi  中trung  。 有hữu  形hình  之chi  類loại  。 及cập  諸chư  餘dư  法Pháp  。 一nhất  切thiết  莫mạc  念niệm  。 但đãn  念niệm  諸chư  佛Phật  生sanh  身thân  。 處xử  在tại  虛hư  空không  。 譬thí  如như  大đại  海hải  。 清thanh  水thủy  中trung  央ương  。 金kim  山sơn  王vương  須Tu  彌Di  。 如như  夜dạ  闇ám  中trung  。 然nhiên  大đại  火hỏa  。 如như  大đại  施thí  祠từ  中trung  七thất  寶bảo  幢tràng  。 佛Phật  身thân  如như  是thị  。 有hữu  三tam  十thập  二nhị  相tướng  。 八bát  十thập  種chủng  好hảo  。 常thường  出xuất  無vô  量lượng  。 清thanh  淨tịnh  光quang  明minh  。 於ư  虛hư  空không  相tướng  青thanh  色sắc  中trung  。 常thường  念niệm  佛Phật  身thân  相tướng  如như  是thị  。 行hành  者giả  便tiện  得đắc  。 十thập  方phương  三tam  世thế  諸chư  佛Phật  。 悉tất  在tại  心tâm  目mục  前tiền  。 一nhất  切thiết  悉tất  見kiến  三tam  昧muội  。 若nhược  心tâm  餘dư  處xứ  緣duyên  。 還hoàn  攝nhiếp  令linh  住trụ  。 念niệm  在tại  佛Phật  身thân  。 是thị  時thời  便tiện  見kiến  東đông  方phương  。 三tam  百bách  千thiên  萬vạn  千thiên  萬vạn  億ức  種chủng  。 無vô  量lượng  諸chư  佛Phật  。 如như  是thị  南nam  方phương  。 西tây  方phương  北bắc  方phương  。 四tứ  維duy  上thượng  下hạ  。 隨tùy  所sở  念niệm  方phương  。 見kiến  一nhất  切thiết  佛Phật  。 如như  人nhân  夜dạ  觀quán  星tinh  宿tú  。 百bách  千thiên  無vô  量lượng  。 種chủng  星tinh  宿tú  悉tất  見kiến  。

菩Bồ  薩Tát  得đắc  是thị  三tam  昧muội  。 除trừ  無vô  量lượng  劫kiếp  。 厚hậu  罪tội  令linh  薄bạc  。 薄bạc  者giả  令linh  滅diệt  。 得đắc  是thị  三tam  昧muội  已dĩ  。 當đương  念niệm  佛Phật  種chủng  種chủng  。 無vô  量lượng  功công  德đức  。 一Nhất  切Thiết  智Trí  。 一nhất  切thiết  解giải  。 一nhất  切thiết  見kiến  。 一nhất  切thiết  德đức  。 得đắc  大đại  慈từ  大đại  悲bi  自tự  在tại  。 自tự  初sơ  出xuất  無vô  明minh  㲉xác  。 四Tứ  無Vô  畏Úy  。 五Ngũ  眼Nhãn  。 十Thập  力Lực  。 十Thập  八Bát  不Bất  共Cộng  法Pháp  。 能năng  除trừ  無vô  量lượng  苦khổ  。 救cứu  老lão  死tử  畏úy  。 與dữ  常thường  樂lạc  涅Niết  槃Bàn  。 佛Phật  有hữu  如như  是thị  等đẳng  。 種chủng  種chủng  無vô  量lượng  功công  德đức  。

作tác  是thị  念niệm  已dĩ  。 自tự  發phát  願nguyện  言ngôn  。

我ngã  何hà  時thời  當đương  得đắc  佛Phật  身thân  。 佛Phật  功công  德đức  。 巍nguy  巍nguy  如như  是thị  。

復phục  作tác  大đại  誓thệ  。

過quá  去khứ  一nhất  切thiết  福phước  。 現hiện  在tại  一nhất  切thiết  福phước  。 盡tận  持trì  求cầu  佛Phật  道Đạo  。 不bất  用dụng  餘dư  報báo  。

復phục  作tác  是thị  念niệm  。

一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 甚thậm  可khả  憐lân  愍mẫn  。 諸chư  佛Phật  身thân  功công  德đức  。 巍nguy  巍nguy  如như  是thị  。 眾chúng  生sanh  云vân  何hà  。 更cánh  求cầu  餘dư  業nghiệp  。 而nhi  不bất  求cầu  佛Phật  。

譬thí  如như  貴quý  家gia  盲manh  子tử  。 墮đọa  大đại  深thâm  坑khanh  。 飢cơ  窮cùng  困khốn  苦khổ  。 食thực  糞phẩn  食thực  泥nê  。 父phụ  甚thậm  愍mẫn  之chi  。 為vì  求cầu  方phương  便tiện  。 拯chửng  之chi  於ư  深thâm  坑khanh  。 食thực  之chi  以dĩ  上thượng  饌soạn  。

行hành  者giả  念niệm  言ngôn  。

佛Phật  二nhị  種chủng  身thân  功công  德đức  。 甘cam  露lộ  如như  是thị  。 而nhi  諸chư  眾chúng  生sanh  。 墮đọa  生sanh  死tử  深thâm  坑khanh  。 食thực  諸chư  不bất  淨tịnh  。 以dĩ  大đại  悲bi  心tâm  。 我ngã  當đương  拯chửng  濟tế  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 令linh  得đắc  佛Phật  道Đạo  。 度độ  生sanh  死tử  岸ngạn  。 以dĩ  佛Phật  種chủng  種chủng  。 功công  德đức  法Pháp  味vị  。 悉tất  令linh  飽bão  滿mãn  。 一nhất  切thiết  佛Phật  法Pháp  。 願nguyện  悉tất  得đắc  之chi  。 聞văn  誦tụng  持trì  問vấn  。 觀quán  行hành  得đắc  果quả  。 為vi  作tác  階giai  梯thê  。 立lập  大đại  要yếu  誓thệ  。 被bị  三tam  願nguyện  鎧khải  。 外ngoại  破phá  魔ma  眾chúng  。 內nội  擊kích  結kết  賊tặc  。 直trực  入nhập  不bất  迴hồi  。 如như  是thị  三tam  願nguyện  。 比tỉ  無vô  量lượng  諸chư  願nguyện  。 願nguyện  皆giai  住trụ  之chi  。 為vì  度độ  眾chúng  生sanh  。 得đắc  佛Phật  道Đạo  故cố  。

如như  是thị  念niệm  。 如như  是thị  願nguyện  。 是thị  為vi  菩Bồ  薩Tát  。 念Niệm  佛Phật  三Tam  昧Muội  。

行hành  菩Bồ  薩Tát  道Đạo  者giả  。 於ư  三tam  毒độc  中trung  若nhược  。 婬dâm  欲dục  偏thiên  多đa  。 先tiên  自tự  觀quán  身thân  。

骨cốt  肉nhục  皮bì  膚phu  。 筋cân  脈mạch  流lưu  血huyết  。 肝can  肺phế  腸tràng  胃vị  。 屎thỉ  尿niệu  涕thế  唾thóa  。 三tam  十thập  六lục  物vật  。 九cửu  想tưởng  不bất  淨tịnh  。 專chuyên  心tâm  內nội  觀quán  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  諸chư  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 如như  人nhân  執chấp  燭chúc  。 入nhập  雜tạp  穀cốc  倉thương  。 種chủng  種chủng  分phân  別biệt  。 豆đậu  麥mạch  黍thử  粟túc  。 無vô  不bất  識thức  知tri  。

復phục  次thứ  觀quán  身thân  六lục  分phần  。

堅kiên  為vi  地địa  分phần  。 濕thấp  為vi  水thủy  分phần  。 熱nhiệt  為vi  火hỏa  分phần  。 動động  為vi  風phong  分phần  。 孔khổng  為vi  空không  分phần  。 知tri  為vi  識thức  分phần  。 亦diệc  如như  屠đồ  牛ngưu  。 分phân  為vi  六lục  分phần  。 身thân  首thủ  四tứ  支chi  。 各các  自tự  異dị  處xứ  。 身thân  有hữu  九cửu  孔khổng  。 常thường  流lưu  不bất  淨tịnh  。 革cách  囊nang  盛thịnh  屎thỉ  。 常thường  作tác  是thị  觀quán  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  諸chư  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 若nhược  得đắc  一nhất  心tâm  。 意ý  生sanh  厭yếm  患hoạn  。 求cầu  離ly  此thử  身thân  。 欲dục  令linh  速tốc  滅diệt  。 早tảo  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 是thị  時thời  當đương  發phát  。 大đại  慈từ  大đại  悲bi  。 以dĩ  大đại  功công  德đức  。 拔bạt  濟tế  眾chúng  生sanh  。 興hưng  前tiền  三tam  願nguyện  。

以dĩ  諸chư  眾chúng  生sanh  。 不bất  知tri  不bất  淨tịnh  。 起khởi  諸chư  罪tội  垢cấu  。 我ngã  當đương  拔bạt  置trí  。 於ư  甘cam  露lộ  地địa  。

復phục  次thứ  。 欲dục  界giới  眾chúng  生sanh  。 樂nhạo  著trước  不bất  淨tịnh  。 如như  狗cẩu  食thực  糞phẩn  。 我ngã  當đương  度độ  脫thoát  。 至chí  清thanh  淨tịnh  道Đạo  。

復phục  次thứ  。 我ngã  當đương  學học  求cầu  。 諸chư  法pháp  實thật  相tướng  。 不bất  有hữu  常thường  不bất  無vô  常thường  。 非phi  淨tịnh  非phi  不bất  淨tịnh  。 我ngã  當đương  云vân  何hà  。 著trước  此thử  不bất  淨tịnh  。 觀quán  不bất  淨tịnh  智trí  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  。 如như  我ngã  法pháp  者giả  。 當đương  求cầu  實thật  相tướng  。 云vân  何hà  厭yếm  患hoạn  。 身thân  中trung  不bất  淨tịnh  。 而nhi  取thủ  涅Niết  槃Bàn  。 當đương  如như  大đại  象tượng  。 度độ  駛sử  流lưu  水thủy  。 窮cùng  盡tận  源nguyên  底để  。 得đắc  實thật  法pháp  相tướng  。 滅diệt  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 豈khởi  可khả  如như  獼mi  猴hầu  。 諸chư  兔thố  畏úy  怖bố  。 駛sử  流lưu  趣thú  自tự  度độ  身thân  。 我ngã  今kim  當đương  學học  。 如như  菩Bồ  薩Tát  法Pháp  。 行hành  不bất  淨tịnh  觀quán  。 除trừ  卻khước  婬dâm  欲dục  。 廣quảng  化hóa  眾chúng  生sanh  。 令linh  離ly  欲dục  患hoạn  。 不bất  為vị  不bất  淨tịnh  。 觀quán  所sở  厭yếm  沒một  。

復phục  次thứ  。 既ký  觀quán  不bất  淨tịnh  。 則tắc  厭yếm  生sanh  死tử  。 當đương  觀quán  淨tịnh  門môn  。 繫hệ  心tâm  三tam  處xứ  。 鼻tị  端đoan  。 眉mi  間gian  。 額ngạch  上thượng  。 當đương  於ư  是thị  中trung  。 開khai  一nhất  寸thốn  皮bì  。 淨tịnh  除trừ  血huyết  肉nhục  。 繫hệ  心tâm  白bạch  骨cốt  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  諸chư  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 著trước  三tam  緣duyên  中trung  。 恒hằng  與dữ  心tâm  鬪đấu  。 如như  二nhị  人nhân  相tương  撲phác  。 行hành  者giả  若nhược  勝thắng  。 心tâm  則tắc  不bất  如như  。 制chế  之chi  令linh  住trụ  。 是thị  名danh  一nhất  心tâm  。

若nhược  以dĩ  厭yếm  患hoạn  。 起khởi  大đại  悲bi  心tâm  。 愍mẫn  念niệm  眾chúng  生sanh  。 為vi  此thử  空không  骨cốt  。 遠viễn  離ly  涅Niết  槃Bàn  。 入nhập  三tam  惡ác  道đạo  。 我ngã  當đương  懃cần  力lực  。 作tác  諸chư  功công  德đức  。 教giáo  化hóa  眾chúng  生sanh  。 令linh  解giải  身thân  相tướng  空không  。 骨cốt  以dĩ  皮bì  覆phú  。 實thật  聚tụ  不bất  淨tịnh  。 為vì  眾chúng  生sanh  故cố  。 徐từ  當đương  分phân  別biệt  。 此thử  諸chư  法pháp  相tướng  。 有hữu  少thiểu  淨tịnh  想tưởng  。 心tâm  生sanh  愛ái  著trước  。 不bất  淨tịnh  想tưởng  多đa  。 心tâm  生sanh  厭yếm  患hoạn  。 有hữu  出xuất  法pháp  相tướng  。 故cố  生sanh  實thật  法pháp  。 諸chư  法pháp  實thật  相tướng  中trung  。 無vô  淨tịnh  無vô  不bất  淨tịnh  。 亦diệc  無vô  閉bế  亦diệc  無vô  出xuất  。 觀quán  諸chư  法pháp  等đẳng  。 不bất  可khả  壞hoại  不bất  可khả  動động  。 是thị  名danh  諸chư  法pháp  實thật  相tướng  。

行hành  菩Bồ  薩Tát  道Đạo  者giả  。 若nhược  瞋sân  恚khuể  偏thiên  多đa  。 當đương  行hành  慈từ  心tâm  。 念niệm  東đông  方phương  眾chúng  生sanh  。 慈từ  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 無vô  怨oán  無vô  恚khuể  。 廣quảng  大đại  無vô  量lượng  。 見kiến  諸chư  眾chúng  生sanh  。 悉tất  在tại  目mục  前tiền  。 南nam  西tây  北bắc  方phương  。 四tứ  維duy  上thượng  下hạ  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 制chế  心tâm  行hành  慈từ  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  異dị  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 持trì  心tâm  目mục  觀quán  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 悉tất  見kiến  了liễu  了liễu  。 皆giai  在tại  目mục  前tiền  。

若nhược  得đắc  一nhất  心tâm  。 當đương  發phát  願nguyện  言ngôn  。

我ngã  以dĩ  涅Niết  槃Bàn  。 實thật  清thanh  淨tịnh  法Pháp  。 度độ  脫thoát  眾chúng  生sanh  。 使sử  得đắc  實thật  樂lạc  。

行hành  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 心tâm  如như  此thử  者giả  。 是thị  菩Bồ  薩Tát  道Đạo  。 住trụ  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 以dĩ  觀quán  諸chư  法pháp  。 實thật  相tướng  清thanh  淨tịnh  。 不bất  壞hoại  不bất  動động  。 願nguyện  令linh  眾chúng  生sanh  。 得đắc  此thử  法Pháp  利lợi  。 以dĩ  此thử  三tam  昧muội  。 慈từ  念niệm  東đông  方phương  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 使sử  得đắc  佛Phật  樂lạc  。 十thập  方phương  亦diệc  爾nhĩ  。 心tâm  不bất  轉chuyển  亂loạn  。 是thị  謂vị  菩Bồ  薩Tát  。 慈Từ  三Tam  昧Muội  門môn  。

問vấn  曰viết  。

何hà  不bất  一nhất  時thời  總tổng  。 念niệm  十thập  方phương  眾chúng  生sanh  。

答đáp  曰viết  。

先tiên  念niệm  一nhất  方phương  。 一nhất  心tâm  易dị  得đắc  。 然nhiên  後hậu  次thứ  第đệ  。 周chu  遍biến  諸chư  方phương  。

問vấn  曰viết  。

人nhân  有hữu  怨oán  家gia  。 恒hằng  欲dục  相tương  害hại  。 云vân  何hà  行hành  慈từ  。 欲dục  令linh  彼bỉ  樂lạc  。

答đáp  曰viết  。

慈từ  是thị  心tâm  法pháp  。 出xuất  生sanh  於ư  心tâm  。 先tiên  從tùng  所sở  親thân  。 所sở  親thân  轉chuyển  增tăng  。 乃nãi  及cập  怨oán  家gia  。 如như  火hỏa  燒thiêu  薪tân  。 盛thịnh  能năng  然nhiên  濕thấp  。

問vấn  曰viết  。

或hoặc  時thời  眾chúng  生sanh  。 遭tao  種chủng  種chủng  苦khổ  。 或hoặc  在tại  人nhân  中trung  。 或hoặc  地địa  獄ngục  中trung  。 菩Bồ  薩Tát  雖tuy  慈từ  。 彼bỉ  那na  得đắc  樂lạc  。

答đáp  曰viết  。

先tiên  從tùng  樂lạc  人nhân  。 取thủ  其kỳ  樂lạc  相tướng  。 令linh  彼bỉ  苦khổ  人nhân  。 得đắc  如như  彼bỉ  樂lạc  。 如như  敗bại  軍quân  將tướng  。 怖bố  懼cụ  失thất  膽đảm  。 視thị  彼bỉ  敵địch  人nhân  。 皆giai  謂vị  勇dũng  士sĩ  。

問vấn  曰viết  。

行hành  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 有hữu  何hà  善thiện  利lợi  。

答đáp  曰viết  。

行hành  者giả  自tự  念niệm  。

出xuất  家gia  離ly  俗tục  。 應ưng  行hành  慈từ  心tâm  。

又hựu  思tư  惟duy  言ngôn  。

食thực  人nhân  信tín  施thí  。 宜nghi  行hành  利lợi  益ích  。

如như  佛Phật  所sở  言ngôn  。

須tu  臾du  行hành  慈từ  。 是thị  隨tùy  佛Phật  教giáo  。 則tắc  為vi  入nhập  道đạo  。 不bất  空không  受thọ  施thí  。

復phục  次thứ  身thân  著trước  染nhiễm  服phục  。 心tâm  應ưng  不bất  染nhiễm  。 慈Từ  三Tam  昧Muội  力lực  。 能năng  令linh  不bất  染nhiễm  。

復phục  次thứ  我ngã  心tâm  行hành  慈từ  。 於ư  破phá  法pháp  世thế  。 我ngã  有hữu  法pháp  人nhân  。 非phi  法pháp  眾chúng  中trung  。 我ngã  有hữu  法pháp  人nhân  。 如như  法pháp  無vô  惱não  。 慈từ  定định  力lực  故cố  。 菩Bồ  薩Tát  行hành  道Đạo  。 趣thú  甘cam  露lộ  門môn  。 種chủng  種chủng  熱nhiệt  惱não  。 慈từ  涼lương  冷lãnh  樂lạc  。

如như  佛Phật  所sở  言ngôn  。

人nhân  熱nhiệt  極cực  時thời  。 入nhập  清thanh  涼lương  池trì  樂lạc  。

復phục  次thứ  被bị  大đại  慈từ  鎧khải  。 遮già  煩phiền  惱não  箭tiễn  。 慈từ  為vi  法Pháp  藥dược  。 消tiêu  怨oán  結kết  毒độc  。 煩phiền  惱não  燒thiêu  心tâm  。 慈từ  能năng  除trừ  滅diệt  。 慈từ  為vi  法Pháp  梯thê  。 登đăng  解giải  脫thoát  臺đài  。 慈từ  為vi  法Pháp  船thuyền  。 渡độ  生sanh  死tử  海hải  。 貧bần  善thiện  法Pháp  財tài  。 慈từ  為vi  上thượng  寶bảo  。 行hành  趣thú  涅Niết  槃Bàn  。 慈từ  為vi  道Đạo  糧lương  。 慈từ  為vi  駿tuấn  足túc  。 度độ  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。 慈từ  為vi  猛mãnh  將tướng  。 越việt  三tam  惡ác  道đạo  。 能năng  行hành  慈từ  者giả  。 消tiêu  伏phục  眾chúng  惡ác  。 諸chư  天thiên  善thiện  神thần  。 常thường  隨tùy  擁ủng  護hộ  。

問vấn  曰viết  。

若nhược  當đương  行hành  人nhân  。 得đắc  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 云vân  何hà  不bất  失thất  。 而nhi  復phục  增tăng  益ích  。

答đáp  曰viết  。

學học  戒giới  清thanh  淨tịnh  。 善thiện  信tín  倚ỷ  樂lạc  。 學học  諸chư  禪thiền  定định  。 一nhất  心tâm  智trí  慧tuệ  。 樂nhạo  處xử  閑nhàn  靜tĩnh  。 常thường  不bất  放phóng  逸dật  。 少thiểu  欲dục  知tri  足túc  。 行hành  順thuận  慈từ  教giáo  。 節tiết  身thân  少thiểu  食thực  。 減giảm  損tổn  睡thụy  眠miên  。 初sơ  夜dạ  後hậu  夜dạ  。 思tư  惟duy  不bất  廢phế  。 省tỉnh  煩phiền  言ngôn  語ngữ  。 默mặc  然nhiên  守thủ  靜tĩnh  。 坐tọa  臥ngọa  行hành  住trụ  。 知tri  時thời  消tiêu  息tức  。 不bất  令linh  失thất  度độ  。 致trí  疲bì  苦khổ  極cực  。 調điều  和hòa  寒hàn  溫ôn  。 不bất  令linh  惱não  亂loạn  。 是thị  謂vị  益ích  慈từ  。

復phục  次thứ  。 以dĩ  佛Phật  道Đạo  樂lạc  。 涅Niết  槃Bàn  之chi  樂lạc  。 與dữ  一nhất  切thiết  人nhân  。 是thị  名danh  大đại  慈từ  。 行hành  者giả  思tư  惟duy  。

現hiện  在tại  未vị  來lai  。 大đại  人nhân  行hành  慈từ  。 利lợi  益ích  一nhất  切thiết  。 我ngã  亦diệc  被bị  蒙mông  。 是thị  我ngã  良lương  祐hựu  。 我ngã  當đương  行hành  慈từ  。 畢tất  報báo  施thí  恩ân  。

復phục  更cánh  念niệm  言ngôn  。

大đại  德đức  慈từ  心tâm  。 愍mẫn  念niệm  一nhất  切thiết  。 以dĩ  此thử  為vi  樂lạc  。 我ngã  亦diệc  當đương  爾nhĩ  。 念niệm  彼bỉ  眾chúng  生sanh  。 令linh  得đắc  佛Phật  樂lạc  。 涅Niết  槃Bàn  之chi  樂lạc  。 是thị  為vi  報báo  恩ân  。

復phục  次thứ  慈từ  力lực  。 能năng  令linh  一nhất  切thiết  。 心tâm  得đắc  快khoái  樂lạc  。 身thân  離ly  熱nhiệt  惱não  。 得đắc  清thanh  涼lương  樂lạc  。 持trì  行hành  慈từ  福phước  。 念niệm  安an  一nhất  切thiết  。 以dĩ  報báo  其kỳ  恩ân  。

復phục  次thứ  慈từ  有hữu  善thiện  利lợi  。 斷đoạn  瞋sân  恚khuể  法pháp  。 開khai  名danh  稱xưng  門môn  。 施thí  主chủ  良lương  田điền  。 生sanh  梵Phạm  天Thiên  因nhân  。 住trụ  離ly  欲dục  處xứ  。 除trừ  卻khước  怨oán  對đối  。 及cập  鬪đấu  諍tranh  根căn  。 諸chư  佛Phật  稱xưng  揚dương  。 智trí  人nhân  愛ái  敬kính  。 能năng  持trì  淨tịnh  戒giới  。 生sanh  智trí  慧tuệ  明minh  。 能năng  聞văn  法Pháp  利lợi  。 功công  德đức  醍đề  醐hồ  。 決quyết  定định  好hảo  人nhân  。 出xuất  家gia  猛mãnh  力lực  。 消tiêu  滅diệt  諸chư  惡ác  。 罵mạ  辱nhục  不bất  善thiện  。 慈từ  報báo  能năng  伏phục  。 結kết  集tập  悅duyệt  樂lạc  。 生sanh  精tinh  進tấn  法Pháp  。 富phú  貴quý  根căn  因nhân  。 辦biện  智trí  慧tuệ  府phủ  。 誠thành  信tín  庫khố  藏tạng  。 諸chư  善thiện  法Pháp  門môn  。 致trí  稱xưng  譽dự  法Pháp  。 敬kính  畏úy  根căn  本bổn  。 佛Phật  正chánh  真chân  道Đạo  。

若nhược  人nhân  持trì  惡ác  向hướng  。 還hoàn  自tự  受thọ  其kỳ  殃ương  。 五ngũ  種chủng  惡ác  語ngữ  。

非phi  時thời  語ngữ  。 非phi  實thật  語ngữ  。 非phi  利lợi  語ngữ  。 非phi  慈từ  語ngữ  。 非phi  軟nhuyễn  語ngữ  。 是thị  五ngũ  惡ác  語ngữ  。 不bất  能năng  傾khuynh  動động  。 一nhất  切thiết  毒độc  害hại  。 亦diệc  不bất  能năng  傷thương  。 譬thí  如như  小tiểu  火hỏa  。 不bất  能năng  熱nhiệt  大đại  海hải  。

如như  毘Tỳ  羅La  經Kinh  中trung  。 優Ưu  填Điền  王vương  。 阿A  婆Bà  陀Đà  那Na  。 說thuyết  有hữu  二nhị  夫phu  人nhân  。 一nhất  名danh  無Vô  比Tỉ  。 二nhị  名danh  。 舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  。 無Vô  比Tỉ  誹phỉ  謗báng  舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  。 舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  。 有hữu  五ngũ  百bách  直trực  人nhân  。 王vương  以dĩ  五ngũ  百bách  箭tiễn  。 欲dục  一nhất  一nhất  射xạ  殺sát  之chi  。 舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  。 語ngứ  諸chư  直trực  人nhân  。 在tại  我ngã  後hậu  立lập  。 是thị  時thời  舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  。 入nhập  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 王vương  挽vãn  弓cung  射xạ  之chi  。 箭tiễn  墮đọa  足túc  下hạ  。 第đệ  二nhị  箭tiễn  還hoàn  向hướng  王vương  脚cước  下hạ  。 王vương  大đại  驚kinh  怖bố  。 復phục  欲dục  放phóng  箭tiễn  。

舍Xá  迷Mê  婆Bà  帝Đế  語ngứ  王vương  言ngôn  。

止chỉ  止chỉ  。 夫phu  婦phụ  之chi  義nghĩa  。 是thị  故cố  相tương  語ngứ  。 若nhược  放phóng  此thử  箭tiễn  。 當đương  直trực  破phá  汝nhữ  心tâm  。

王vương  時thời  恐khủng  畏úy  。 投đầu  弓cung  捨xả  射xạ  。

問vấn  言ngôn  。

汝nhữ  有hữu  何hà  術thuật  。

答đáp  言ngôn  。

我ngã  無vô  異dị  術thuật  。 我ngã  是thị  佛Phật  弟đệ  子tử  。 入nhập  慈Từ  三Tam  昧Muội  故cố  也dã  。

是thị  慈Từ  三Tam  昧Muội  。 略lược  說thuyết  有hữu  三tam  種chủng  緣duyên  。

生sanh  緣duyên  。 法Pháp  緣duyên  。 無vô  緣duyên  。 諸chư  未vị  得đắc  道Đạo  。 是thị  名danh  生sanh  緣duyên  。 阿A  羅La  漢Hán  辟Bích  支Chi  佛Phật  。 是thị  名danh  法Pháp  緣duyên  。 諸chư  佛Phật  世Thế  尊Tôn  。 是thị  名danh  無vô  緣duyên  。 是thị  故cố  略lược  說thuyết  。 慈Từ  三Tam  昧Muội  門môn  。

行hành  菩Bồ  薩Tát  道Đạo  者giả  。 於ư  三tam  毒độc  中trung  。 若nhược  愚ngu  癡si  偏thiên  多đa  。 當đương  觀quán  十thập  二nhị  分phần  。 破phá  二nhị  種chủng  癡si  。

內nội  破phá  身thân  癡si  。 外ngoại  破phá  眾chúng  生sanh  癡si  。 思tư  惟duy  念niệm  言ngôn  。

我ngã  及cập  眾chúng  生sanh  。 俱câu  在tại  厄ách  難nạn  。 常thường  生sanh  。 常thường  老lão  。 常thường  病bệnh  。 常thường  死tử  。 常thường  滅diệt  。 常thường  出xuất  。 眾chúng  生sanh  可khả  憐lân  。 不bất  知tri  出xuất  道đạo  。 從tùng  何hà  得đắc  脫thoát  。

一nhất  心tâm  思tư  惟duy  。 生sanh  老lão  病bệnh  死tử  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  。 當đương  復phục  思tư  惟duy  。 何hà  因nhân  緣duyên  生sanh  。 一nhất  心tâm  思tư  惟duy  。 生sanh  因nhân  緣duyên  有hữu  。 有hữu  因nhân  緣duyên  取thủ  。 取thủ  因nhân  緣duyên  愛ái  。 愛ái  因nhân  緣duyên  受thọ  。 受thọ  因nhân  緣duyên  觸xúc  。 觸xúc  因nhân  緣duyên  六lục  入nhập  。 六lục  入nhập  因nhân  緣duyên  名danh  色sắc  。 名danh  色sắc  因nhân  緣duyên  識thức  。 識thức  因nhân  緣duyên  行hành  。 行hành  因nhân  緣duyên  無vô  明minh  。 如như  是thị  復phục  思tư  惟duy  。 當đương  何hà  因nhân  緣duyên  。 滅diệt  生sanh  老lão  死tử  。

一nhất  心tâm  思tư  惟duy  。 生sanh  滅diệt  故cố  老lão  死tử  滅diệt  。 有hữu  滅diệt  故cố  生sanh  滅diệt  。 取thủ  滅diệt  故cố  有hữu  滅diệt  。 愛ái  滅diệt  故cố  取thủ  滅diệt  。 受thọ  滅diệt  故cố  愛ái  滅diệt  。 觸xúc  滅diệt  故cố  受thọ  滅diệt  。 六lục  入nhập  滅diệt  故cố  觸xúc  滅diệt  。 名danh  色sắc  滅diệt  故cố  六lục  入nhập  滅diệt  。 識thức  滅diệt  故cố  名danh  色sắc  滅diệt  。 行hành  滅diệt  故cố  識thức  滅diệt  。 癡si  滅diệt  故cố  行hành  滅diệt  。

此thử  中trung  十thập  二nhị  分phần  。 云vân  何hà  無vô  明minh  分phần  。 不bất  知tri  前tiền  。 不bất  知tri  後hậu  。 不bất  知tri  前tiền  後hậu  。 不bất  知tri  內nội  。 不bất  知tri  外ngoại  。 不bất  知tri  內nội  外ngoại  。 不bất  知tri  佛Phật  。 不bất  知tri  法Pháp  。 不bất  知tri  僧Tăng  。 不bất  知tri  苦khổ  。 不bất  知tri  習tập  。 不bất  知tri  盡tận  。 不bất  知tri  道Đạo  。 不bất  知tri  業nghiệp  。 不bất  知tri  果quả  。 不bất  知tri  業nghiệp  果quả  。 不bất  知tri  因nhân  。 不bất  知tri  緣duyên  。 不bất  知tri  因nhân  緣duyên  。 不bất  知tri  罪tội  。 不bất  知tri  福phước  。 不bất  知tri  罪tội  福phước  。 不bất  知tri  善thiện  。 不bất  知tri  不bất  善thiện  。 不bất  知tri  善thiện  不bất  善thiện  。 不bất  知tri  有hữu  罪tội  法pháp  。 不bất  知tri  無vô  罪tội  法pháp  。 不bất  知tri  應ưng  近cận  法pháp  。 不bất  知tri  應ưng  遠viễn  法pháp  。 不bất  知tri  有hữu  漏lậu  法pháp  。 不bất  知tri  無vô  漏lậu  法Pháp  。 不bất  知tri  世thế  間gian  法pháp  。 不bất  知tri  出xuất  世thế  間gian  法Pháp  。 不bất  知tri  過quá  去khứ  法pháp  。 不bất  知tri  未vị  來lai  法pháp  。 不bất  知tri  現hiện  在tại  法pháp  。 不bất  知tri  黑hắc  法pháp  。 不bất  知tri  白bạch  法Pháp  。 不bất  知tri  分phân  別biệt  因nhân  緣duyên  法pháp  。 不bất  知tri  六lục  觸xúc  法pháp  。 不bất  知tri  實thật  證chứng  法Pháp  。 如như  是thị  種chủng  種chủng  。 不bất  知tri  不bất  慧tuệ  不bất  見kiến  。 闇ám  黑hắc  無vô  明minh  。 是thị  名danh  無vô  明minh  。

無vô  明minh  緣duyên  行hành  。 云vân  何hà  名danh  行hành  。 行hành  有hữu  三tam  種chủng  。 身thân  行hành  。 口khẩu  行hành  。 意ý  行hành  。

云vân  何hà  身thân  行hành  。 入nhập  息tức  出xuất  息tức  。 是thị  身thân  行hành  法pháp  。

所sở  以dĩ  者giả  何hà  。 是thị  法pháp  屬thuộc  身thân  。 故cố  名danh  身thân  行hành  。

云vân  何hà  口khẩu  行hành  。 有hữu  覺giác  有hữu  觀quán  。 是thị  作tác  覺giác  觀quán  已dĩ  。 然nhiên  後hậu  口khẩu  語ngữ  。 若nhược  無vô  覺giác  觀quán  。 則tắc  無vô  言ngôn  說thuyết  。 是thị  謂vị  口khẩu  行hành  。 云vân  何hà  意ý  行hành  。 痛thống  想tưởng  是thị  意ý  法pháp  。 繫hệ  屬thuộc  意ý  故cố  。 是thị  名danh  意ý  行hành  。

復phục  次thứ  欲dục  界giới  繫hệ  行hành  。 色sắc  界giới  繫hệ  行hành  。 無vô  色sắc  界giới  繫hệ  行hành  。

復phục  次thứ  善thiện  行hành  。 不bất  善thiện  行hành  。 不bất  動động  行hành  。 云vân  何hà  善thiện  行hành  。 欲dục  界giới  一nhất  切thiết  善thiện  行hành  。 亦diệc  色sắc  界giới  三tam  地địa  。 云vân  何hà  不bất  善thiện  行hành  。 諸chư  不bất  善thiện  法pháp  。 云vân  何hà  不bất  動động  行hành  。 第đệ  四tứ  禪thiền  有hữu  漏lậu  善thiện  行hành  。 及cập  無vô  色sắc  定định  。 善thiện  有hữu  漏lậu  行hành  。 是thị  名danh  行hành  。

行hành  因nhân  緣duyên  識thức  。 云vân  何hà  名danh  識thức  。 六lục  種chủng  識thức  界giới  。

眼nhãn  識thức  乃nãi  至chí  意ý  識thức  。 是thị  名danh  六lục  識thức  。

識thức  因nhân  緣duyên  名danh  色sắc  。 云vân  何hà  為vi  名danh  。 無vô  色sắc  四tứ  分phần  。

痛thống  想tưởng  行hành  識thức  。 是thị  謂vị  名danh  。

云vân  何hà  為vi  色sắc  。 一nhất  切thiết  色sắc  四tứ  大đại  及cập  造tạo  色sắc  。 是thị  謂vị  色sắc  。 云vân  何hà  四tứ  大đại  。 地địa  水thủy  火hỏa  風phong  。 云vân  何hà  地địa  。 堅kiên  重trọng  相tướng  者giả  地địa  。 濡nhu  濕thấp  相tướng  者giả  水thủy  。 熱nhiệt  相tướng  者giả  火hỏa  。 輕khinh  動động  相tướng  者giả  風phong  。 餘dư  色sắc  可khả  見kiến  。 有hữu  對đối  無vô  對đối  。 是thị  名danh  造tạo  色sắc  。 名danh  色sắc  和hòa  合hợp  。 是thị  謂vị  名danh  色sắc  。

名danh  色sắc  因nhân  緣duyên  六lục  入nhập  。 云vân  何hà  六lục  入nhập  。 內nội  六lục  入nhập  。

眼nhãn  內nội  入nhập  乃nãi  至chí  意ý  內nội  入nhập  。 是thị  名danh  六lục  入nhập  。

六lục  入nhập  因nhân  緣duyên  觸xúc  。 云vân  何hà  觸xúc  。 六lục  種chủng  觸xúc  界giới  。

眼nhãn  觸xúc  乃nãi  至chí  意ý  觸xúc  。 云vân  何hà  眼nhãn  觸xúc  。 眼nhãn  緣duyên  色sắc  生sanh  眼nhãn  識thức  。 三tam  法pháp  和hòa  合hợp  。 是thị  名danh  眼nhãn  觸xúc  。 乃nãi  至chí  意ý  觸xúc  亦diệc  如như  是thị  。

觸xúc  因nhân  緣duyên  受thọ  。 云vân  何hà  受thọ  。 三tam  種chủng  受thọ  。

樂lạc  受thọ  。 苦khổ  受thọ  。 不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  受thọ  。 云vân  何hà  樂lạc  受thọ  。 愛ái  使sử  。 云vân  何hà  苦khổ  受thọ  。 恚khuể  使sử  。 云vân  何hà  不bất  苦khổ  。 不bất  樂lạc  受thọ  。 癡si  使sử  。

復phục  次thứ  樂lạc  受thọ  生sanh  樂lạc  。 住trụ  樂lạc  滅diệt  苦khổ  。 苦khổ  受thọ  生sanh  苦khổ  。 住trụ  苦khổ  滅diệt  樂lạc  。 不bất  苦khổ  不bất  樂lạc  受thọ  。 不bất  知tri  苦khổ  不bất  知tri  樂lạc  。

受thọ  因nhân  緣duyên  愛ái  。 云vân  何hà  愛ái  。 眼nhãn  觸xúc  色sắc  生sanh  愛ái  。 乃nãi  至chí  意ý  觸xúc  法pháp  生sanh  愛ái  。

愛ái  因nhân  緣duyên  取thủ  。 云vân  何hà  取thủ  。 欲dục  取thủ  。 見kiến  取thủ  。 戒giới  取thủ  。 我ngã  語ngữ  取thủ  。

取thủ  因nhân  緣duyên  有hữu  。 云vân  何hà  有hữu  。 三tam  種chủng  有hữu  。

欲dục  有hữu  。 色sắc  有hữu  。 無vô  色sắc  有hữu  。 下hạ  從tùng  阿A  鼻Tị  大Đại  泥Nê  梨Lê  。 上thượng  至chí  他Tha  化Hóa  自Tự  在Tại  天Thiên  。 是thị  名danh  欲dục  有hữu  。 及cập  其kỳ  能năng  生sanh  業nghiệp  。

云vân  何hà  色sắc  有hữu  。 從tùng  下hạ  梵Phạm  世Thế  。 上thượng  至chí  阿A  迦Ca  尼Ni  吒Tra  天Thiên  。 是thị  名danh  色sắc  有hữu  。

云vân  何hà  無vô  色sắc  有hữu  。 從tùng  虛hư  空không  乃nãi  至chí  。 非Phi  有Hữu  想Tưởng  非Phi  無Vô  想Tưởng  處Xứ  。 是thị  名danh  無vô  色sắc  有hữu  。

有hữu  因nhân  緣duyên  生sanh  。 云vân  何hà  生sanh  。 種chủng  種chủng  眾chúng  生sanh  。 處xứ  處xứ  生sanh  出xuất  。 有hữu  受thọ  陰ấm  得đắc  持trì  得đắc  入nhập  得đắc  命mạng  。 是thị  名danh  生sanh  。

生sanh  因nhân  緣duyên  老lão  死tử  。 云vân  何hà  老lão  。 齒xỉ  落lạc  。 髮phát  白bạch  。 多đa  皺trứu  。 根căn  熟thục  。 根căn  破phá  。 氣khí  噎ế  。 身thân  僂lũ  。 拄trụ  杖trượng  行hành  步bộ  。 陰ấm  身thân  朽hủ  故cố  。 是thị  名danh  老lão  。

云vân  何hà  死tử  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 處xứ  處xứ  退thoái  落lạc  。 墮đọa  滅diệt  斷đoạn  死tử  。 失thất  壽thọ  命mạng  盡tận  。 是thị  名danh  死tử  。 先tiên  老lão  後hậu  死tử  。 故cố  名danh  老lão  死tử  。

是thị  中trung  十Thập  二Nhị  因Nhân  緣Duyên  。 一nhất  切thiết  世thế  間gian  。 非phi  無vô  因nhân  緣duyên  邊biên  。 非phi  天thiên  邊biên  。 非phi  人nhân  邊biên  。 非phi  種chủng  種chủng  等đẳng  。 邪tà  緣duyên  邊biên  出xuất  。 菩Bồ  薩Tát  觀quán  十Thập  二Nhị  因Nhân  緣Duyên  。 繫hệ  心tâm  不bất  動động  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  諸chư  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 觀quán  十thập  二nhị  分phần  。 生sanh  三tam  世thế  中trung  。

前tiền  生sanh  。 今kim  生sanh  。 後hậu  生sanh  。 菩Bồ  薩Tát  若nhược  得đắc  心tâm  住trụ  。 當đương  觀quán  十thập  二nhị  分phần  。 空không  無vô  有hữu  主chủ  。 癡si  不bất  知tri  我ngã  作tác  行hành  。 行hành  不bất  知tri  我ngã  從tùng  癡si  有hữu  。 但đãn  無vô  明minh  緣duyên  故cố  行hành  生sanh  。 如như  草thảo  木mộc  種chủng  。 從tùng  子tử  芽nha  出xuất  。 子tử  亦diệc  不bất  知tri  我ngã  生sanh  芽nha  。 芽nha  亦diệc  不bất  知tri  從tùng  子tử  出xuất  。 乃nãi  至chí  老lão  死tử  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 是thị  十thập  二nhị  分phần  中trung  。 一nhất  一nhất  觀quán  知tri  。 無vô  主chủ  無vô  我ngã  。 如như  外ngoại  草thảo  木mộc  無vô  主chủ  。 但đãn  從tùng  倒đảo  見kiến  。 計kế  有hữu  吾ngô  我ngã  。

問vấn  曰viết  。

若nhược  無vô  吾ngô  我ngã  。 無vô  主chủ  無vô  作tác  。 云vân  何hà  去khứ  來lai  言ngôn  說thuyết  。 死tử  此thử  生sanh  彼bỉ  。

答đáp  曰viết  。

雖tuy  無vô  吾ngô  我ngã  。 六lục  情tình  作tác  因nhân  。 六lục  塵trần  作tác  緣duyên  。 中trung  生sanh  六lục  識thức  。 三tam  事sự  和hòa  合hợp  。 故cố  觸xúc  法pháp  生sanh  。 念niệm  知tri  諸chư  業nghiệp  。 由do  是thị  去khứ  來lai  。 言ngôn  說thuyết  從tùng  是thị  有hữu  生sanh  死tử  。 譬thí  如như  日nhật  愛ái  珠châu  。 因nhân  日nhật  。 乾can  牛ngưu  屎thỉ  。 和hòa  合hợp  方phương  便tiện  故cố  火hỏa  出xuất  。 五ngũ  陰ấm  亦diệc  爾nhĩ  。 因nhân  此thử  五ngũ  陰ấm  生sanh  。 後hậu  世thế  五ngũ  陰ấm  出xuất  。 非phi  此thử  五ngũ  陰ấm  至chí  後hậu  世thế  。 亦diệc  不bất  離ly  此thử  。 五ngũ  陰ấm  得đắc  後hậu  世thế  五ngũ  陰ấm  。 五ngũ  陰ấm  但đãn  從tùng  因nhân  緣duyên  出xuất  。 譬thí  如như  穀cốc  子tử  中trung  芽nha  出xuất  。 是thị  子tử  非phi  芽nha  。 亦diệc  非phi  餘dư  芽nha  邊biên  生sanh  。 非phi  異dị  非phi  一nhất  。 得đắc  後hậu  世thế  身thân  亦diệc  爾nhĩ  。 譬thí  如như  樹thụ  未vị  有hữu  莖hành  節tiết  。 枝chi  葉diệp  華hoa  實thật  。 得đắc  時thời  節tiết  因nhân  緣duyên  。 華hoa  葉diệp  具cụ  足túc  。 善thiện  惡ác  行hành  報báo  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。 種chủng  子tử  壞hoại  故cố  。 非phi  常thường  。 非phi  一nhất  。 芽nha  莖hành  葉diệp  等đẳng  生sanh  故cố  。 不bất  斷đoạn  不bất  異dị  。 死tử  生sanh  相tương  續tục  。 亦diệc  復phục  如như  是thị  。

行hành  者giả  謂vị  法pháp  。 無vô  常thường  。 苦khổ  。 空không  。 無vô  我ngã  。 自tự  生sanh  自tự  滅diệt  。 知tri  因nhân  愛ái  等đẳng  有hữu  。 知tri  因nhân  滅diệt  是thị  盡tận  。 知tri  盡tận  是thị  道đạo  。 以dĩ  四tứ  種chủng  智trí  。 知tri  十thập  二nhị  分phần  。 是thị  正chánh  見kiến  道Đạo  。 眾chúng  生sanh  為vị  縛phược  著trước  所sở  誑cuống  。 如như  人nhân  有hữu  無vô  價giá  寶bảo  珠châu  。 不bất  別biệt  其kỳ  真chân  。 為vị  他tha  欺khi  誑cuống  。 是thị  時thời  菩Bồ  薩Tát  。 發phát  大đại  悲bi  心tâm  。 我ngã  當đương  作tác  佛Phật  。 以dĩ  正chánh  真chân  法Pháp  。 化hóa  彼bỉ  眾chúng  生sanh  。 令linh  見kiến  正Chánh  道Đạo  。

問vấn  曰viết  。

如như  摩Ma  訶Ha  衍Diễn  般Bát  若Nhã  波Ba  羅La  蜜Mật  中trung  言ngôn  。

諸chư  法pháp  不bất  生sanh  不bất  滅diệt  。 空không  無vô  所sở  有hữu  。 一nhất  相tướng  無vô  相tướng  。 是thị  名danh  正chánh  見kiến  。

云vân  何hà  言ngôn  無vô  。 常thường  等đẳng  觀quán  名danh  為vi  正chánh  見kiến  。

答đáp  曰viết  。

若nhược  摩Ma  訶Ha  衍Diễn  中trung  說thuyết  

諸chư  法pháp  空không  無vô  相tướng  。

云vân  何hà  言ngôn  無vô  常thường  。 苦khổ  空không  等đẳng  不bất  實thật  。 若nhược  言ngôn  不bất  生sanh  不bất  滅diệt  。 空không  是thị  實thật  相tướng  者giả  。 不bất  應ưng  言ngôn  無vô  相tướng  。 汝nhữ  言ngôn  前tiền  後hậu  不bất  相tương  應ứng  。

復phục  次thứ  佛Phật  說thuyết  四tứ  顛điên  倒đảo  。 無vô  常thường  中trung  常thường  顛điên  倒đảo  。 亦diệc  有hữu  道Đạo  理lý  。 一nhất  切thiết  有hữu  為vi  無vô  常thường  。

何hà  以dĩ  故cố  。 因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  。 無vô  常thường  因nhân  。 無vô  常thường  緣duyên  。 所sở  生sanh  果quả  云vân  何hà  常thường  。 先tiên  無vô  而nhi  今kim  有hữu  。 已dĩ  有hữu  便tiện  無vô  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 皆giai  見kiến  無vô  常thường  。 內nội  有hữu  老lão  病bệnh  死tử  。 外ngoại  見kiến  萬vạn  物vật  凋điêu  落lạc  。 云vân  何hà  言ngôn  無vô  常thường  不bất  實thật  。

問vấn  曰viết  。

我ngã  不bất  言ngôn  有hữu  常thường  為vi  實thật  。 無vô  常thường  為vi  不bất  實thật  。 我ngã  言ngôn  有hữu  常thường  。 無vô  常thường  俱câu  是thị  不bất  實thật  。

何hà  以dĩ  故cố  。

佛Phật  言ngôn  。

空không  中trung  有hữu  常thường  無vô  常thường  。 二nhị  事sự  不bất  可khả  得đắc  。 若nhược  著trước  此thử  二nhị  事sự  。 是thị  俱câu  顛điên  倒đảo  。

答đáp  曰viết  。

汝nhữ  言ngôn  不bất  與dữ  法pháp  相tương  應ứng  。

何hà  以dĩ  故cố  。 言ngôn  無vô  法pháp  。 云vân  何hà  復phục  言ngôn  。 二nhị  俱câu  顛điên  倒đảo  。 一nhất  切thiết  空không  無vô  所sở  有hữu  。 是thị  為vi  實thật  不bất  顛điên  倒đảo  。 若nhược  我ngã  破phá  有hữu  常thường  著trước  無vô  常thường  。 我ngã  法pháp  應ưng  破phá  而nhi  不bất  實thật  。 我ngã  有hữu  常thường  顛điên  倒đảo  。 破phá  故cố  觀quán  無vô  常thường  。

何hà  以dĩ  故cố  。 無vô  常thường  力lực  能năng  破phá  有hữu  常thường  。 如như  毒độc  能năng  破phá  餘dư  毒độc  。 如như  藥dược  除trừ  病bệnh  。 藥dược  亦diệc  俱câu  去khứ  。 當đương  知tri  藥dược  妙diệu  。 能năng  除trừ  病bệnh  故cố  。 若nhược  藥dược  不bất  去khứ  。 後hậu  藥dược  為vi  病bệnh  。 此thử  亦diệc  如như  是thị  。 若nhược  無vô  常thường  法pháp  著trước  。 應ưng  當đương  破phá  。 不bất  實thật  故cố  。 我ngã  不bất  受thọ  無vô  常thường  法pháp  。 云vân  何hà  破phá  。

佛Phật  言ngôn  。

苦khổ  是thị  四Tứ  真Chân  諦Đế  中trung  言ngôn  實thật  苦khổ  。 誰thùy  能năng  使sử  樂lạc  。 苦khổ  因nhân  是thị  實thật  因nhân  。 誰thùy  能năng  令linh  非phi  因nhân  。 苦khổ  盡tận  是thị  實thật  盡tận  。 誰thùy  能năng  令linh  不bất  盡tận  。 盡tận  道Đạo  是thị  實thật  道Đạo  。 誰thùy  能năng  令linh  非phi  道Đạo  。 如như  日nhật  或hoặc  可khả  令linh  冷lãnh  。 月nguyệt  或hoặc  可khả  令linh  熱nhiệt  。 風phong  可khả  令linh  不bất  動động  。 是thị  四Tứ  真Chân  諦Đế  終chung  。 不bất  可khả  動động  轉chuyển  。

汝nhữ  於ư  摩Ma  訶Ha  衍Diễn  中trung  不bất  能năng  了liễu  。 但đãn  著trước  言ngôn  聲thanh  。 摩Ma  訶Ha  衍Diễn  中trung  。 諸chư  法pháp  實thật  相tướng  。 實thật  相tướng  不bất  可khả  破phá  。 無vô  有hữu  作tác  者giả  。 若nhược  可khả  破phá  可khả  作tác  。 此thử  非phi  摩Ma  訶Ha  衍Diễn  。 如như  月nguyệt  初sơ  生sanh  。 一nhất  日nhật  二nhị  日nhật  。 其kỳ  生sanh  時thời  甚thậm  微vi  細tế  。 有hữu  明minh  眼nhãn  人nhân  能năng  見kiến  。 指chỉ  示thị  不bất  見kiến  者giả  。 此thử  不bất  見kiến  人nhân  但đãn  視thị  其kỳ  指chỉ  。 而nhi  迷mê  於ư  月nguyệt  。 明minh  者giả  語ngữ  言ngôn  。

癡si  人nhân  。 何hà  以dĩ  但đãn  視thị  我ngã  指chỉ  。 指chỉ  為vi  月nguyệt  緣duyên  。 指chỉ  非phi  彼bỉ  月nguyệt  。

汝nhữ  亦diệc  如như  是thị  。 言ngôn  音âm  非phi  實thật  相tướng  。 但đãn  假giả  言ngôn  表biểu  實thật  理lý  。 汝nhữ  更canh  著trước  言ngôn  聲thanh  。 闇ám  於ư  實thật  相tướng  。

行hành  若nhược  得đắc  如như  是thị  正chánh  知tri  見kiến  。 觀quán  十thập  二nhị  分phần  。 和hòa  合hợp  為vi  因nhân  果quả  二nhị  分phần  。

果quả  時thời  十thập  二nhị  分phần  為vi  苦Khổ  諦Đế  。 因nhân  時thời  十thập  二nhị  分phần  為vi  習Tập  諦Đế  。 因nhân  滅diệt  是thị  盡Tận  諦Đế  。 見kiến  因nhân  果quả  盡tận  是thị  道Đạo  諦Đế  。

四tứ  種chủng  觀quán  果quả  。 無vô  常thường  。 苦khổ  。 空không  。 無vô  我ngã  。

四tứ  種chủng  觀quán  因nhân  。 集tập  。 因nhân  。 緣duyên  。 生sanh  。

問vấn  曰viết  。

果quả  有hữu  四tứ  種chủng  。 但đãn  名danh  苦Khổ  諦Đế  。 餘dư  者giả  無vô  諦đế  名danh  也dã  。

答đáp  曰viết  。

若nhược  言ngôn  無vô  常thường  諦đế  復phục  疑nghi  。 苦Khổ  諦Đế  亦diệc  疑nghi  。 無vô  我ngã  諦đế  亦diệc  疑nghi  。 一nhất  種chủng  難nạn  處xứ  。

復phục  次thứ  。 若nhược  言ngôn  無vô  常thường  諦đế  無vô  咎cữu  。 空không  非phi  我ngã  諦đế  亦diệc  無vô  咎cữu  。 若nhược  無vô  常thường  苦khổ  空không  無vô  我ngã  諦đế  。 於ư  說thuyết  為vi  重trùng  故cố  。 是thị  故cố  於ư  四tứ  說thuyết  一nhất  。

問vấn  曰viết  。

苦khổ  有hữu  何hà  異dị  相tướng  。 於ư  三tam  中trung  獨độc  得đắc  名danh  。

答đáp  曰viết  。

苦khổ  是thị  一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  所sở  厭yếm  患hoạn  。 眾chúng  生sanh  所sở  怖bố  畏úy  。 無vô  常thường  不bất  爾nhĩ  。 或hoặc  有hữu  人nhân  為vị  苦khổ  所sở  逼bức  。 思tư  得đắc  無vô  常thường  。 無vô  有hữu  欲dục  得đắc  苦khổ  者giả  。

問vấn  曰viết  。

有hữu  人nhân  欲dục  得đắc  。 捉tróc  刀đao  自tự  殺sát  。 針châm  炙chích  苦khổ  藥dược  入nhập  賊tặc  。 如như  是thị  種chủng  種chủng  。 非phi  求cầu  苦khổ  也dã  。

答đáp  曰viết  。

非phi  為vi  欲dục  得đắc  苦khổ  。 欲dục  存tồn  大đại  樂lạc  。 畏úy  苦khổ  故cố  取thủ  死tử  。 苦khổ  為vi  第đệ  一nhất  患hoạn  。 樂lạc  為vi  第đệ  一nhất  利lợi  。 以dĩ  是thị  故cố  離ly  實thật  苦khổ  得đắc  快khoái  樂lạc  。 是thị  故cố  佛Phật  以dĩ  果quả  分phần/phân  。 獨độc  名danh  苦Khổ  諦Đế  。 非phi  無vô  常thường  。 空không  。 無vô  我ngã  諦đế  。

是thị  於ư  四Tứ  諦Đế  中trung  。 了liễu  了liễu  實thật  智trí  慧tuệ  。 不bất  疑nghi  不bất  悔hối  。 是thị  名danh  正chánh  見kiến  。 思tư  惟duy  是thị  事sự  。 種chủng  種chủng  增tăng  益ích  故cố  。 是thị  名danh  正chánh  覺giác  。 除trừ  邪tà  命mạng  攝nhiếp  。 四tứ  種chủng  邪tà  語ngữ  。 離ly  餘dư  四tứ  種chủng  邪tà  語ngữ  。 攝nhiếp  四tứ  種chủng  正chánh  語ngữ  。 除trừ  邪tà  命mạng  攝nhiếp  。 身thân  三tam  種chủng  業nghiệp  。 除trừ  餘dư  三tam  種chủng  邪tà  業nghiệp  。 名danh  正chánh  業nghiệp  。 離ly  餘dư  種chủng  種chủng  邪tà  命mạng  。 是thị  名danh  正chánh  命mạng  。 如như  是thị  觀quan  時thời  精tinh  進tấn  。 是thị  正chánh  方phương  便tiện  。 是thị  事sự  念niệm  不bất  散tán  。 是thị  名danh  正chánh  念niệm  。 是thị  事sự  思tư  惟duy  不bất  動động  。 是thị  名danh  正chánh  定định  。 正chánh  覺giác  如như  王vương  。 七thất  事sự  隨tùy  從tùng  。 是thị  名danh  道Đạo  諦Đế  。

是thị  事sự  一nhất  心tâm  。 實thật  信tín  不bất  動động  。 是thị  名danh  信tín  根căn  。 一nhất  心tâm  精tinh  懃cần  求cầu  道Đạo  。 是thị  名danh  精tinh  進tấn  根căn  。 一nhất  心tâm  念niệm  不bất  忘vong  失thất  。 是thị  名danh  念niệm  根căn  。 心tâm  住trụ  一nhất  處xứ  。 亦diệc  不bất  馳trì  散tán  。 是thị  名danh  定định  根căn  。 思tư  惟duy  分phân  別biệt  。 無vô  常thường  等đẳng  覺giác  。 是thị  名danh  慧tuệ  根căn  。 是thị  名danh  增tăng  長trưởng  得đắc  力lực  。 是thị  名danh  五Ngũ  力Lực  。

問vấn  曰viết  。

八Bát  正Chánh  道Đạo  中trung  。 皆giai  說thuyết  慧tuệ  念niệm  定định  等đẳng  。 根Căn  力Lực  中trung  何hà  以dĩ  重trùng  說thuyết  。

答đáp  曰viết  。

隨tùy  入nhập  行hành  時thời  。 初sơ  得đắc  小tiểu  利lợi  。 是thị  時thời  名danh  為vi  根căn  。 是thị  五ngũ  事sự  增tăng  長trưởng  得đắc  力lực  。 是thị  時thời  得đắc  名danh  為vi  力lực  。

初sơ  入nhập  無vô  漏lậu  。 見kiến  諦Đế  道Đạo  中trung  。 是thị  功công  德đức  名danh  八Bát  正Chánh  道Đạo  。 入nhập  思tư  惟duy  道Đạo  時thời  。 名danh  七Thất  覺Giác  意Ý  。 初sơ  入nhập  道Đạo  中trung  。 觀quán  念niệm  身thân  痛thống  心tâm  法pháp  。 常thường  一nhất  心tâm  念niệm  。 是thị  名danh  四tứ  念niệm  止chỉ  。 如như  是thị  得đắc  善thiện  法Pháp  味vị  。 四tứ  種chủng  精tinh  懃cần  。 是thị  名danh  四Tứ  正Chánh  懃Cần  。 如như  是thị  欲dục  精tinh  進tấn  。 定định  慧tuệ  初sơ  門môn  。 懃cần  精tinh  進tấn  求cầu  。 如như  意ý  自tự  在tại  。 是thị  名danh  四Tứ  神Thần  足Túc  。 雖tuy  名danh  四Tứ  念Niệm  止Chỉ  。 四Tứ  正Chánh  懃Cần  。 四Tứ  神Thần  足Túc  。 五Ngũ  根Căn  等đẳng  。 皆giai  攝nhiếp  隨tùy  行hành  。 時thời  初sơ  後hậu  少thiểu  。 多đa  行hành  地địa  緣duyên  。 各các  各các  得đắc  名danh  。 譬thí  如như  四tứ  大đại  。 各các  各các  有hữu  四tứ  大đại  。 但đãn  多đa  得đắc  名danh  。 若nhược  地địa  種chủng  多đa  。 水thủy  火hỏa  風phong  少thiểu  處xứ  。 名danh  為vi  地địa  大đại  。 水thủy  火hỏa  風phong  亦diệc  如như  是thị  。 如như  是thị  三Tam  十Thập  七Thất  品Phẩm  中trung  。 各các  各các  有hữu  諸chư  品phẩm  。 如như  四Tứ  念Niệm  止Chỉ  中trung  。 有hữu  四Tứ  正Chánh  懃Cần  。 四Tứ  神Thần  足Túc  。 五Ngũ  根Căn  。 五Ngũ  力Lực  。 七Thất  覺Giác  。 八Bát  道Đạo  等đẳng  。

如như  是thị  觀quán  十thập  二nhị  分phần  。 四Tứ  諦Đế  行hành  。 四Tứ  念Niệm  止Chỉ  。 四Tứ  正Chánh  懃Cần  。 四Tứ  神Thần  足Túc  。 五Ngũ  根Căn  。 五Ngũ  力Lực  。 七Thất  覺Giác  意Ý  。 八Bát  正Chánh  道Đạo  。 其kỳ  心tâm  安an  樂lạc  。 復phục  以dĩ  此thử  法Pháp  。 度độ  脫thoát  眾chúng  生sanh  。 一nhất  心tâm  誓thệ  願nguyện  。 精tinh  進tấn  求cầu  佛Phật  。

是thị  時thời  心tâm  中trung  。 思tư  惟duy  觀quán  念niệm  。

我ngã  了liễu  了liễu  觀quán  知tri  此thử  道Đạo  。 不bất  應ưng  取thủ  證chứng  。

有hữu  二nhị  事sự  力lực  故cố  。 未vị  入nhập  涅Niết  槃Bàn  。

一nhất  者giả  。 大đại  悲bi  不bất  捨xả  眾chúng  生sanh  。 二nhị  者giả  。 深thâm  知tri  諸chư  法pháp  實thật  相tướng  。

諸chư  心tâm  心tâm  數số  法pháp  。 從tùng  因nhân  緣duyên  生sanh  。 我ngã  今kim  云vân  何hà  。 隨tùy  此thử  不bất  實thật  。 當đương  自tự  思tư  惟duy  。 欲dục  入nhập  深thâm  觀quán  。 十Thập  二Nhị  因Nhân  緣Duyên  。 知tri  因nhân  緣duyên  是thị  何hà  法pháp  。

復phục  更cánh  思tư  惟duy  。 是thị  四tứ  種chủng  緣duyên  。

因nhân  緣duyên  。 次thứ  第đệ  緣duyên  。 緣duyên  緣duyên  。 增tăng  上thượng  緣duyên  。 五ngũ  因nhân  為vi  因nhân  緣duyên  。 除trừ  過quá  去khứ  現hiện  在tại  。 阿A  羅La  漢Hán  最tối  後hậu  心tâm  。 餘dư  過quá  去khứ  現hiện  在tại  。 心tâm  心tâm  數số  法pháp  。 是thị  次thứ  第đệ  緣duyên  。 緣duyên  緣duyên  。 增tăng  上thượng  緣duyên  。 緣duyên  一nhất  切thiết  法pháp  。

復phục  自tự  思tư  惟duy  言ngôn  。

若nhược  法pháp  先tiên  因nhân  緣duyên  中trung  有hữu  。 則tắc  不bất  應ưng  言ngôn  。 是thị  法pháp  因nhân  緣duyên  生sanh  。 若nhược  無vô  。 亦diệc  不bất  應ưng  言ngôn  。 因nhân  緣duyên  中trung  生sanh  。 生sanh  有hữu  半bán  無vô  。 亦diệc  不bất  應ưng  因nhân  緣duyên  生sanh  。 云vân  何hà  有hữu  因nhân  緣duyên  。 若nhược  法pháp  未vị  生sanh  。 若nhược  過quá  去khứ  心tâm  。 心tâm  數số  法pháp  失thất  。 云vân  何hà  能năng  作tác  次thứ  第đệ  緣duyên  。 若nhược  佛Phật  法Pháp  中trung  妙diệu  法Pháp  。 無vô  緣duyên  涅Niết  槃Bàn  。 云vân  何hà  為vi  緣duyên  緣duyên  。 若nhược  諸chư  法pháp  實thật  無vô  性tánh  。 有hữu  法pháp  不bất  可khả  得đắc  。 若nhược  因nhân  緣duyên  果quả  生sanh  。 因nhân  此thử  有hữu  彼bỉ  。 是thị  說thuyết  則tắc  不bất  然nhiên  。 若nhược  因nhân  緣duyên  中trung  各các  各các  別biệt  。 若nhược  和hòa  合hợp  一nhất  處xứ  。 是thị  果quả  不bất  可khả  得đắc  。 云vân  何hà  因nhân  緣duyên  邊biên  出xuất  果quả  。 因nhân  緣duyên  中trung  無vô  果quả  故cố  。 若nhược  因nhân  緣duyên  中trung  。 先tiên  無vô  果quả  而nhi  出xuất  者giả  。 何hà  以dĩ  不bất  非phi  因nhân  緣duyên  邊biên  出xuất  果quả  。 二nhị  俱câu  無vô  故cố  。 果quả  屬thuộc  因nhân  緣duyên  。 因nhân  緣duyên  邊biên  出xuất  。 是thị  因nhân  緣duyên  不bất  自tự  在tại  。 屬thuộc  餘dư  因nhân  緣duyên  。 是thị  果quả  屬thuộc  餘dư  因nhân  緣duyên  。 云vân  何hà  不bất  自tự  在tại  。 因nhân  緣duyên  能năng  生sanh  果quả  。 是thị  故cố  果quả  不bất  從tùng  因nhân  緣duyên  有hữu  。 亦diệc  不bất  從tùng  非phi  因nhân  緣duyên  有hữu  。 則tắc  為vi  非phi  果quả  。 果quả  無vô  故cố  。 緣duyên  與dữ  非phi  緣duyên  亦diệc  無vô  也dã  。

問vấn  曰viết  。

佛Phật  言ngôn  十Thập  二Nhị  因Nhân  緣Duyên  。 無vô  明minh  緣duyên  諸chư  行hành  。 汝nhữ  云vân  何hà  言ngôn  無vô  因nhân  果quả  。

答đáp  曰viết  。

先tiên  以dĩ  被bị  答đáp  。 不bất  應ưng  更cánh  難nan  。 若nhược  難nan  者giả  更cánh  當đương  答đáp  。 佛Phật  言ngôn  眼nhãn  因nhân  色sắc  緣duyên  癡si  邊biên  。 生sanh  邪tà  憶ức  念niệm  。 癡si  是thị  無vô  明minh  。 是thị  中trung  無vô  明minh  。 何hà  所sở  依y  住trụ  。 若nhược  依y  眼nhãn  邪tà  。 若nhược  色sắc  中trung  。 若nhược  識thức  邪tà  。 不bất  應ưng  依y  眼nhãn  住trụ  。 若nhược  依y  眼nhãn  住trụ  。 不bất  應ưng  待đãi  色sắc  。 常thường  應ưng  癡si  。 若nhược  依y  色sắc  住trụ  。 不bất  應ưng  待đãi  眼nhãn  。 是thị  則tắc  外ngoại  癡si  。 何hà  豫dự  我ngã  事sự  。 若nhược  依y  識thức  住trụ  。 識thức  無vô  色sắc  。 無vô  對đối  。 無vô  觸xúc  。 無vô  分phần  。 無vô  處xứ  。 無vô  明minh  亦diệc  爾nhĩ  。 云vân  何hà  可khả  住trụ  。 是thị  故cố  無vô  明minh  非phi  內nội  。 非phi  外ngoại  。 非phi  兩lưỡng  中trung  間gian  。 不bất  從tùng  前tiền  世thế  來lai  。 亦diệc  不bất  住trụ  後hậu  世thế  。 非phi  東đông  西tây  南nam  北bắc  。 四tứ  維duy  上thượng  下hạ  來lai  。 無vô  有hữu  實thật  法pháp  。 無vô  明minh  性tánh  爾nhĩ  。 了liễu  無vô  明minh  性tánh  。 則tắc  變biến  為vi  明minh  。 一nhất  一nhất  推thôi  之chi  。 癡si  不bất  可khả  得đắc  。 云vân  何hà  無vô  明minh  緣duyên  行hành  。 如như  虛hư  空không  不bất  生sanh  不bất  滅diệt  。 不bất  有hữu  不bất  盡tận  。 本bổn  性tánh  清thanh  淨tịnh  。 無vô  明minh  亦diệc  如như  是thị  。 不bất  生sanh  不bất  滅diệt  。 不bất  有hữu  不bất  盡tận  。 本bổn  性tánh  清thanh  淨tịnh  。 乃nãi  至chí  生sanh  緣duyên  老lão  死tử  亦diệc  爾nhĩ  。

菩Bồ  薩Tát  如như  是thị  觀quán  。 十Thập  二Nhị  因Nhân  緣Duyên  。 知tri  眾chúng  生sanh  虛hư  誑cuống  。 繫hệ  在tại  苦khổ  患hoạn  。 易dị  度độ  耳nhĩ  。 諸chư  法pháp  若nhược  有hữu  實thật  相tướng  。 難nan  可khả  得đắc  度độ  。 思tư  惟duy  如như  是thị  。 則tắc  破phá  愚ngu  癡si  。

若nhược  菩Bồ  薩Tát  心tâm  多đa  思tư  覺giác  。 常thường  念niệm  阿a  那na  波ba  那na  。 入nhập  時thời  出xuất  時thời  數sổ  一nhất  。 乃nãi  至chí  十thập  。 一nhất  一nhất  心tâm  不bất  令linh  馳trì  散tán  。 菩Bồ  薩Tát  從tùng  此thử  門môn  得đắc  一nhất  心tâm  。 除trừ  五ngũ  蓋cái  欲dục  行hành  。

菩Bồ  薩Tát  見kiến  道Đạo  。 應ưng  行hành  三tam  種chủng  忍Nhẫn  法Pháp  。

生sanh  忍nhẫn  。 柔Nhu  順Thuận  法Pháp  忍Nhẫn  。 無Vô  生Sanh  忍Nhẫn  。

云vân  何hà  生sanh  忍nhẫn  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 或hoặc  罵mạ  或hoặc  打đả  或hoặc  殺sát  。 種chủng  種chủng  惡ác  事sự  。 心tâm  不bất  動động  轉chuyển  。 不bất  瞋sân  。 不bất  恚khuể  。 不bất  唯duy  忍nhẫn  之chi  。 而nhi  更cánh  慈từ  悲bi  。 此thử  諸chư  眾chúng  生sanh  。 求cầu  諸chư  好hảo  事sự  。 願nguyện  一nhất  切thiết  得đắc  。 心tâm  不bất  捨xả  放phóng  。 是thị  時thời  漸tiệm  得đắc  解giải  。 諸chư  法pháp  實thật  相tướng  。 如như  氣khí  熏huân  著trước  。 譬thí  如như  慈từ  母mẫu  。 愛ái  其kỳ  赤xích  子tử  。 乳nhũ  哺bộ  養dưỡng  育dục  。 種chủng  種chủng  不bất  淨tịnh  。 不bất  以dĩ  為vi  惡ác  。 倍bội  加gia  憐lân  念niệm  。 欲dục  令linh  得đắc  樂lạc  。 行hành  者giả  如như  是thị  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 作tác  種chủng  種chủng  惡ác  。 淨tịnh  不bất  淨tịnh  行hành  。 心tâm  不bất  增tăng  惡ác  。 不bất  退thoái  不bất  轉chuyển  。

復phục  次thứ  十thập  方phương  。 無vô  量lượng  眾chúng  生sanh  。 我ngã  一nhất  人nhân  應ưng  當đương  悉tất  度độ  。 使sử  得đắc  佛Phật  道Đạo  。 心tâm  忍nhẫn  不bất  退thoái  。 不bất  悔hối  。 不bất  卻khước  。 不bất  懈giải  。 不bất  厭yếm  。 不bất  畏úy  。 不bất  難nan  。 是thị  生sanh  忍nhẫn  中trung  。 一nhất  心tâm  繫hệ  念niệm  。 三tam  種chủng  思tư  惟duy  。 不bất  令linh  外ngoại  念niệm  。 外ngoại  念niệm  諸chư  緣duyên  。 攝nhiếp  之chi  令linh  還hoàn  。 是thị  名danh  生sanh  忍nhẫn  。

云vân  何hà  柔Nhu  順Thuận  法Pháp  忍Nhẫn  。 菩Bồ  薩Tát  既ký  得đắc  生sanh  忍nhẫn  。 功công  德đức  無vô  量lượng  。 知tri  是thị  功công  德đức  。 福phước  報báo  無vô  常thường  。 是thị  時thời  厭yếm  無vô  常thường  。 自tự  求cầu  常thường  福phước  。 亦diệc  為vì  眾chúng  生sanh  。 求cầu  常thường  住trụ  法pháp  。 一nhất  切thiết  諸chư  法pháp  。 色sắc  無vô  色sắc  法pháp  。 可khả  見kiến  不bất  可khả  見kiến  法pháp  。 有hữu  對đối  無vô  對đối  法pháp  。 有hữu  漏lậu  無vô  漏lậu  。 有hữu  為vi  無vô  為vi  。 上thượng  中trung  下hạ  法pháp  。 求cầu  其kỳ  實thật  相tướng  。 實thật  相tướng  云vân  何hà  。 非phi  有hữu  常thường  非phi  無vô  常thường  。 非phi  樂lạc  非phi  不bất  樂lạc  。 非phi  空không  非phi  不bất  空không  。 非phi  有hữu  神thần  非phi  無vô  神thần  。 何hà  以dĩ  故cố  非phi  有hữu  常thường  。 因nhân  緣duyên  生sanh  故cố  。 先tiên  無vô  今kim  有hữu  故cố  。 已dĩ  有hữu  還hoàn  無vô  故cố  。 是thị  故cố  非phi  有hữu  常thường  。 云vân  何hà  非phi  無vô  常thường  。 業nghiệp  報báo  不bất  失thất  故cố  。 受thọ  外ngoại  塵trần  故cố  。 因nhân  緣duyên  增tăng  長trưởng  故cố  非phi  無vô  常thường  。 云vân  何hà  非phi  樂lạc  。 新tân  苦khổ  中trung  生sanh  樂lạc  想tưởng  故cố  。 一nhất  切thiết  無vô  常thường  性tánh  故cố  。 緣duyên  欲dục  生sanh  故cố  。 是thị  故cố  非phi  樂lạc  。 云vân  何hà  非phi  不bất  樂lạc  。 樂lạc  有hữu  受thọ  故cố  。 欲dục  染nhiễm  生sanh  故cố  。 求cầu  樂lạc  不bất  惜tích  身thân  故cố  。 是thị  非phi  不bất  樂lạc  。 云vân  何hà  非phi  空không  。 內nội  外ngoại  入nhập  各các  各các  。 受thọ  了liễu  了liễu  故cố  。 有hữu  罪tội  福phước  報báo  故cố  。 一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  信tín  故cố  。 是thị  故cố  非phi  空không  。 云vân  何hà  非phi  不bất  空không  。 和hòa  合hợp  等đẳng  實thật  故cố  。 分phân  別biệt  求cầu  不bất  可khả  得đắc  故cố  。 心tâm  力lực  轉chuyển  故cố  。 是thị  故cố  非phi  不bất  空không  。 云vân  何hà  非phi  有hữu  神thần  。 不bất  自tự  在tại  故cố  。 第đệ  七thất  識thức  界giới  。 不bất  可khả  得đắc  故cố  。 神thần  相tướng  不bất  可khả  得đắc  故cố  。 是thị  故cố  非phi  有hữu  神thần  。 云vân  何hà  非phi  無vô  神thần  。 有hữu  後hậu  世thế  故cố  。 得đắc  解giải  脫thoát  故cố  。 各các  各các  我ngã  心tâm  生sanh  。 不bất  計kế  餘dư  處xứ  故cố  。 是thị  故cố  非phi  無vô  神thần  。 如như  是thị  不bất  生sanh  不bất  滅diệt  。 不bất  不bất  生sanh  不bất  不bất  滅diệt  。 非phi  有hữu  非phi  無vô  。 不bất  受thọ  不bất  著trước  。 言ngôn  說thuyết  悉tất  滅diệt  。 心tâm  行hành  處xứ  斷đoạn  。 如như  涅Niết  槃Bàn  性tánh  。 是thị  法pháp  實thật  相tướng  。 於ư  此thử  法Pháp  中trung  。 信tín  心tâm  清thanh  淨tịnh  。 無vô  滯trệ  無vô  礙ngại  。 軟nhuyễn  知tri  軟nhuyễn  信tín  軟nhuyễn  進tiến  。 是thị  謂vị  柔Nhu  順Thuận  法Pháp  忍Nhẫn  。

云vân  何hà  無Vô  生Sanh  法Pháp  忍Nhẫn  。 如như  上thượng  實thật  相tướng  法Pháp  中trung  。 智trí  慧tuệ  信tín  進tiến  。 增tăng  長trưởng  根căn  利lợi  。 是thị  名danh  無Vô  生Sanh  法Pháp  忍Nhẫn  。 譬thí  如như  聲Thanh  聞Văn  法Pháp  中trung  。 煖Noãn  法Pháp  。 頂Đảnh  法Pháp  。 智trí  慧tuệ  。 信tín  。 精tinh  進tấn  。 增tăng  長trưởng  得đắc  忍Nhẫn  法Pháp  。 忍nhẫn  者giả  忍nhẫn  涅Niết  槃Bàn  。 忍nhẫn  無vô  漏lậu  法Pháp  。 故cố  名danh  為vi  忍nhẫn  。 新tân  得đắc  。 新tân  見kiến  。 故cố  名danh  為vi  忍nhẫn  。 法Pháp  忍Nhẫn  亦diệc  如như  是thị  。

時thời  解giải  脫thoát  阿A  羅La  漢Hán  。 不bất  得đắc  無vô  生sanh  智trí  。 增tăng  進tiến  廣quảng  利lợi  轉chuyển  成thành  。 不bất  時thời  解giải  脫thoát  。 得đắc  無vô  生sanh  智trí  。 無Vô  生Sanh  法Pháp  忍Nhẫn  。 亦diệc  如như  是thị  。 未vị  得đắc  菩Bồ  薩Tát  果Quả  。 得đắc  無Vô  生Sanh  法Pháp  忍Nhẫn  。 得đắc  菩Bồ  薩Tát  真chân  行hành  果Quả  。 是thị  名danh  菩Bồ  薩Tát  道Đạo  果Quả  。 是thị  時thời  得đắc  般Bát  舟Chu  三Tam  昧Muội  。 於ư  眾chúng  生sanh  中trung  得đắc  大đại  悲bi  。 入nhập  般Bát  若Nhã  波Ba  羅La  蜜Mật  門môn  。

爾nhĩ  時thời  諸chư  佛Phật  。 便tiện  受thọ  其kỳ  號hiệu  。 墮đọa  生sanh  佛Phật  界giới  中trung  。 為vi  諸chư  佛Phật  所sở  念niệm  。 一nhất  切thiết  重trọng  罪tội  薄bạc  。 薄bạc  者giả  滅diệt  。 三tam  惡ác  道đạo  斷đoạn  。 常thường  生sanh  天thiên  上thượng  人nhân  中trung  。 名danh  不bất  退thoái  轉chuyển  。 到đáo  不bất  動động  處xứ  。 末mạt  後hậu  肉nhục  身thân  盡tận  。 入nhập  法Pháp  身thân  中trung  。 能năng  作tác  種chủng  種chủng  變biến  化hóa  。 度độ  脫thoát  一nhất  切thiết  眾chúng  生sanh  。 具cụ  足túc  六Lục  度Độ  。 供cúng  養dường  諸chư  佛Phật  。 淨tịnh  佛Phật  國quốc  土độ  。 教giáo  化hóa  眾chúng  生sanh  。 立lập  十Thập  地Địa  中trung  。 功công  德đức  成thành  滿mãn  。 次thứ  第đệ  得đắc  阿A  耨Nậu  多Đa  羅La  三Tam  藐Miệu  三Tam  菩Bồ  提Đề  。 為vi  菩Bồ  薩Tát  禪thiền  法Pháp  中trung  初sơ  門môn  。

行hành  者giả  定định  心tâm  求cầu  道Đạo  時thời  。
常thường  當đương  觀quán  察sát  時thời  方phương  便tiện  。
若nhược  不bất  得đắc  時thời  無vô  方phương  便tiện  。
是thị  應ưng  為vi  失thất  不bất  為vi  利lợi  。


如như  犢độc  未vị  生sanh  𤛓câu  牛ngưu  乳nhũ  。
乳nhũ  不bất  可khả  得đắc  非phi  時thời  故cố  。
若nhược  犢độc  生sanh  已dĩ  𤛓câu  牛ngưu  角giác  。
乳nhũ  不bất  可khả  得đắc  無vô  智trí  故cố  。


如như  鑽toàn  濕thấp  木mộc  求cầu  出xuất  火hỏa  。
火hỏa  不bất  可khả  得đắc  非phi  時thời  故cố  。
若nhược  折chiết  乾can  木mộc  以dĩ  求cầu  火hỏa  。
火hỏa  不bất  可khả  得đắc  無vô  智trí  故cố  。


得đắc  處xứ  知tri  時thời  量lượng  己kỷ  行hành  。
觀quán  心tâm  方phương  便tiện  力lực  多đa  少thiểu  。
宜nghi  應ưng  精tinh  進tấn  及cập  不bất  宜nghi  。
道Đạo  相Tướng  宜nghi  時thời  及cập  不bất  宜nghi  。


若nhược  心tâm  調điều  動động  不bất  應ưng  勇dũng  。
如như  是thị  勇dũng  過quá  不bất  得đắc  定định  。
譬thí  如như  多đa  薪tân  熾sí  大đại  火hỏa  。
大đại  風phong  來lai  吹xuy  不bất  肯khẳng  滅diệt  。


若nhược  能năng  以dĩ  定định  自tự  調điều  心tâm  。
如như  是thị  動động  息tức  心tâm  得đắc  定định  。
譬thí  如như  大đại  火hỏa  大đại  風phong  吹xuy  。
大đại  水thủy  來lai  澆kiêu  無vô  不bất  滅diệt  。


若nhược  人nhân  心tâm  軟nhuyễn  復phục  懈giải  怠đãi  。
如như  是thị  厭yếm  沒một  不bất  應ưng  行hành  。
譬thí  如như  少thiểu  薪tân  無vô  焰diễm  火hỏa  。
不bất  得đắc  風phong  吹xuy  便tiện  自tự  滅diệt  。


若nhược  有hữu  精tinh  進tấn  勇dũng  猛mãnh  心tâm  。
如như  是thị  轉chuyển  健kiện  得đắc  道Đạo  疾tật  。
譬thí  如như  小tiểu  火hỏa  多đa  益ích  薪tân  。
風phong  吹xuy  轉chuyển  熾sí  無vô  滅diệt  時thời  。


若nhược  行hành  放phóng  捨xả  止chỉ  調điều  縮súc  。
設thiết  復phục  發phát  捨xả  失thất  護hộ  法Pháp  。
譬thí  如như  病bệnh  人nhân  宜nghi  將tương  養dưỡng  。
若nhược  復phục  放phóng  捨xả  無vô  得đắc  活hoạt  。


若nhược  有hữu  捨xả  想tưởng  正chánh  等đẳng  心tâm  。
宜nghi  時thời  懃cần  行hành  得đắc  道Đạo  疾tật  。
譬thí  如như  有hữu  人nhân  乘thừa  調điều  象tượng  。
如như  意ý  至chí  湊thấu  無vô  躓chí  礙ngại  。


若nhược  多đa  婬dâm  欲dục  愛ái  亂loạn  心tâm  。
是thị  時thời  不bất  應ưng  行hành  慈từ  等đẳng  。
婬dâm  人nhân  行hành  慈từ  益ích  癡si  悶muộn  。
如như  人nhân  冷lãnh  病bệnh  服phục  冷lãnh  藥dược  。


婬dâm  人nhân  心tâm  亂loạn  觀quán  不bất  淨tịnh  。
諦đế  觀quán  不bất  淨tịnh  心tâm  得đắc  定định  。
行hành  法pháp  如như  是thị  相tương  應ứng  故cố  。
如như  人nhân  冷lãnh  病bệnh  服phục  熱nhiệt  藥dược  。


若nhược  多đa  瞋sân  恚khuể  忿phẫn  亂loạn  心tâm  。
是thị  時thời  不bất  應ưng  觀quán  不bất  淨tịnh  。
瞋sân  人nhân  觀quán  惡ác  增tăng  恚khuể  心tâm  。
如như  人nhân  熱nhiệt  病bệnh  服phục  熱nhiệt  藥dược  。


若nhược  人nhân  瞋sân  怒nộ  行hành  慈từ  心tâm  。
行hành  慈từ  不bất  捨xả  瞋sân  心tâm  滅diệt  。
行hành  法pháp  如như  是thị  相tương  應ứng  故cố  。
如như  人nhân  熱nhiệt  病bệnh  服phục  冷lãnh  藥dược  。


若nhược  多đa  愚ngu  癡si  心tâm  闇ám  淺thiển  。
不bất  淨tịnh  行hành  慈từ  悲bi  行hành  法pháp  。
二nhị  行hành  增tăng  癡si  無vô  益ích  故cố  。
如như  人nhân  風phong  病bệnh  服phục  麨xiểu  藥dược  。


人nhân  心tâm  癡si  闇ám  觀quán  因nhân  緣duyên  。
分phân  別biệt  諦đế  觀quán  癡si  心tâm  滅diệt  。
法pháp  行hành  如như  是thị  相tương  應ứng  故cố  。
如như  人nhân  病bệnh  風phong  服phục  膩nị  藥dược  。


譬thí  如như  金kim  師sư  排bài  扇thiên/phiến  炭thán  。
用dụng  功công  非phi  時thời  失thất  [夢-夕+棐]#  法pháp  。
怱thông  怱thông  急cấp  [夢-夕+棐]#  不bất  知tri  時thời  。
或hoặc  時thời  水thủy  澆kiêu  或hoặc  放phóng  捨xả  。


金kim  融dung  急cấp  [夢-夕+棐]#  則tắc  消tiêu  過quá  。
未vị  融dung  便tiện  止chỉ  則tắc  不bất  消tiêu  。
非phi  時thời  水thủy  澆kiêu  金kim  則tắc  生sanh  。
非phi  時thời  放phóng  置trí  則tắc  不bất  熟thục  。


精tinh  進tấn  攝nhiếp  心tâm  及cập  放phóng  捨xả  。
應ưng  當đương  觀quán  察sát  行hành  道Đạo  法pháp  。
非phi  時thời  方phương  便tiện  失thất  法pháp  利lợi  。
若nhược  非phi  法pháp  利lợi  為vi  非phi  利lợi  。


譬thí  如như  藥dược  師sư  三tam  種chủng  病bệnh  。
冷lãnh  熱nhiệt  風phong  病bệnh  除trừ  滅diệt  故cố  。
應ứng  病bệnh  與dữ  藥dược  佛Phật  如như  是thị  。
婬dâm  怒nộ  癡si  病bệnh  隨tùy  藥dược  滅diệt  。


坐Tọa  禪Thiền  三Tam  昧Muội  經Kinh  卷quyển  下hạ